Riesling en restjes

Restjes en een top Riesling: een prachtige combinatie! Voor een familiediner dit weekend hadden we twee flessen Schloss Vollrads Kabinett halbtrocken 2002 ingeslagen. We zijn ervan uitgegaan dat ‘halbtrocken’ zowel de schoonzus die van zoete wijn houdt als de rest van de familie zal bevallen.
Maar omdat we toch erg nieuwsgierig waren, maakten we bij het eten vanavond vast een fles open. We aten restjes van de kerstdiners: hazenrug, gerookte eendeborst en kip, kort roergebakken met wat bleekselderij, wortel, champignons, ui en smaakmakers. De smaakmakers: balsamico-azijn, glaasje port, gemberpoeder, oestersaus en knoflook. Dit alles korte roerbakken en serveren met rijst. Glaasje top Riesling erbij: fantastisch. Dit was klassieke Riesling, Riesling zoals Riesling moet zijn. Overigens wordt dat halbtrocken voor de schoonzus nog lastig. Als dit al halbtrocken is, hoe trocken zal trocken dan wel niet zijn?

Tot slot een oproep: in ons gezin is het geld voor het vuurwerk al naar giro 555 voor de slachtoffers in zuidoost Azië gegaan. Maar ik ben ook erg geraakt door alle particuliere initiatieven in het land. Zo las ik een oproep om op Nieuwjaarsborrels geld in te zamelen voor de mensen in het getroffen gebied. Een prachtig initiatief. Als je zoals ik niet veel borrels hebt, maar wel van een glaasje houdt: neem je voor om tot bijvoorbeeld 10 januari voor elk glas dat je drinkt een bepaald bedrag opzij te zetten. Waarschijnlijk heb je dan over 12 dagen een aardig sommetje om over te maken bij elkaar.

Voor het geval ik voor morgenavond 0.00 uur niet meer aan een weblogje toekom: een mooie jaarwisseling en een goed en gezond 2005!

Oude spreekwoorden

In water one sees one's own face; but in wine, one beholds the heart of another.
An Old Frech proverb

Vandaag ontving ik de nieuwsbrief van Blasted Church, een wijnproducent in de Okanagan Valley, Brits Columbia, Canada. De wijnen die in de nieuwsbrief voor kerst aangeraden worden, kun je in Europa helaas niet krijgen. De uitspraken over wijn die ze verzameld hebben, daar heb ik echter wel iets aan. De mooiste vond ik diegene die ik bovenaan dit logje heb gezet. Vrij vertaald: in water zie je je eigen gezicht, in wijn echter het hart van een ander. Om nog eens diep over na te denken.

Een andere mooie, ook een oud Frans spreekwoord: de beste manier om een slechte wijn te gebruiken is om arme verwanten te verjagen. In het Engels staat er ‘poor relations’, mijns inziens ook te vertalen als ‘ongewenste kennissen’.

Dinerdrankje vandaag was een rosé. Ja ja, rosé midden in december. Bij de vissoep met eigen gebakken brood smaakte de Corsicaanse Réserve du President 2003 uitstekend. Bekroond met een medaille d’or in Parijs: geen grote wijn, maar heerlijk simpel. Zuiver, kruidig, fris. Wonderlijk smaakvol na een dag van boodschappen doen en kerstboom optuigen. Een aanrader voor als je nog wat veilige wijn wilt inslaan bij Appie.

A dream come true

Sommige dromen komen nog steeds uit. Op het Wijnprikbord las ik vandaag dat iemand het onlangs weer heeft aangedurfd de sprong te wagen en zich volledig op zijn wijngaard wil gaan richten. Fantastisch, gefeliciteerd, ook namens mij. Tijdens het uitwerken van saaie notulen droom ik dan ook weg, van mijn pandje met boekhandel annex wijnbar. Voor die wijnbar zal wel markt zijn, want in heel Utrecht weet ik geen adresje waar ze – los van lunch of diner – meer dan twee soorten wijn open hebben staan (rood en wit). Maar of het met die boeken zal lukken? Alleen boeken over wijn is ongetwijfeld niet genoeg. En dan moet ik er ook Jamie aan toevoegen, en Nigela. En hoe geweldig hun recepten ook zijn, waar ligt dan de grens..
Alleen een wijnbar dan, met een paar wijnboeken om te lezen en in te kijken? Kan ook natuurlijk. Had ik nou maar ondernemersbloed (en kapitaal, ook niet onbelangrijk).

Wijnfilms

Sideways, de film die ik op 22 oktober beschreef, heeft 7 Golden Globes ontvangen. Eind februari 2005 komt íe in de Belgische bioscopen, aldus Wijnidee. In Nederland zou hij volgens een internet bron op 17 februari in premiere gaan. Volgens sommige Amerikaanse critici is het de beste film van het jaar. Op Wijnplein wordt de speelfilm in één adem genoemd met Mondovino, een documentaire die ik zelf nog niet gezien heb, maar die ook hoge ogen schijnt te gooien. Bekroond in Cannes dit jaar. In de trailer zag ik al Michel Rolland en ook Michael Broadbent heeft een rol. Hoe kan ik Mondovino nog ergens zien? Lang leve Google: vanavond, morgen, zondag, maandag en dinsdag a.s. in het Filmmuseum Amsterdam.
Wie vertelt me of het echt de moeite waard is? Misschien toch maar wachten op de dvd?

Oude wijn in oude flessen

Het is ongelofelijk: overal kom ik ineens wijngeschiedenis tegen. Eerst meldt Wijnplein de vondst van 9000 jaar oude wijn. Gisteren komt Jan Rook met de oudste wijnfles, gevonden in Duitsland en te zien in het Historisches Museum der Pfalz.
Die stokoude 'wijn' werd gevonden in China, in de vorm van residu op de scherven van een aardewerken pot. Chemische analyse toont aan dat de drank heeft bestaan uit gegiste honing, rijst en fruit, mogelijk druiven. Tot nu toe werd door de specialist op dit gebied, Patrick McGovern van het Museum of Archaeology and Anthropology van de Universiteit van Pennsylvania, aangenomen dat aardewerken potten in Hajji Firuz in Iran het oudste residu van een alcoholische drank bevatten. Chateau Hajji Firuz werd gedateerd op zo'n 5400-5000 jaar voor Christus.
Andere spectaculaire vondsten in China betreffen bronzen vaten waarin nog gefermenteerde vloeistof aanwezig was! De vaten waren zo vakkundig afgesloten dat een deel van de vloeistof nog steeds te proeven was. Volgens McGovern hadden de Chinese wijnmakers 3000 jaar geleden (dus rond 1000 voor Christus) hun technieken sterk verbeterd: van rijst en gierst werd wijn gemaakt, die op smaak gebracht werd met allerlei aromatische kruiden, bloemen schorsen.
De fles in Duitsland is heel wat jonger: uit 325 na Christus. Maar ook deze schijnt nog vloeistof te bevatten, dit keer afgesloten met olie, een techniek die de Romeinen wel vaker toepasten. De olie bleef boven op de wijn drijven en sloot blijkbaar goed af. Hoe ze beide vloeistoffen dan vervolgens van elkaar scheidden alvorens een glaasje uit te schenken, wordt er niet bijverteld. Moet een nauwkeurig klusje geweest zijn.

Vorige week woonde ik voor mijn werk een lezing bij van trendwatcher Rob Creemers
Zijn boodschap hield onder andere in dat wij in het rijke westen op allerlei terreinen de concurrentie met de lage lonen in India en China niet aan zullen kunnen. In plaats van ons daarom te bekreunen moeten we ons juist gaan richten op dingen die niet elders gedaan kunnen worden, maar lokaal moeten gebeuren. Zo zul je niet snel naar de kapper in India gaan, dus kappers moeten we blijven opleiden. Maar een programmeur kan zijn werk net zo makkelik vanuit India doen dan hier in Nederland. Bovendien spreekt hij beter Engels en is hij goedkoper. Dus: geen programmeurs meer opleiden.
Vandaag zag ik ineens de analogie met de wijnwereld, dankzij een artikeltje dat mijn collega mij toestuurde. In dat artikeltje is een Italiaanse wijnmaker aan het woord, die het volgende zegt: ‘It is impossible to think of the wine without the culture that generated it ... That's the mistake of most technicians. They think that a wine is like a wheel, like a car you can build anywhere ... But you can't produce this wine somewhere else.’
En daar kan ik het alleen maar volledig mee eens zijn. Bovendien zouden veel wijnmakers deze uitspraak eens in het hoofd moeten knopen. Misschien dat veel problemen dan opgelost kunnen worden. Maak in Oostenrijk geen wijnen met merlot of cabernet sauvignon, maar gebruik zweigelt en blaufränkisch. Gebruik in de Languedoc de druiven die daar al eeuwen verbouwd worden en laat de chardonnay en de cabernet sauvignon links liggen.

Ik geef toe dat mijn verhaal in de Nieuwe Wereld dan een beetje stuk loopt, maar ook daar geldt: richt je op de druiven die het er goed doen en voeg er de eigenheid van de wijnmaker of het terroir aan toe. Er is geen behoefte aan plassen vol ondefinieerbaar rood of wit. De toekomst zit mijns inziens in wijn met een verhaal, een geschiedenis, van druiven die zonder al te veel technische poespas groeien in het klimaat waar ze thuishoren. Streekeigenheid, ambachtelijke producten, producten die met aandacht en liefde zijn gemaakt, daar kun je consumenten nog mee verleiden.
Maar ik ben geen trendwatcher en kan het mis hebben natuurlijk. Ik hoop het niet.

bron: Reveries Magazine, Cool News of the Day, Friday December 10 2004

De roze champagne van de Prins

Vele webloggers hebben al geschreven over het overlijden van prins Bernhard. Ze hebben daarbij ook zijn voorliefde voor roze champagne vermeld. Moet ik het er dan ook nog over hebben? Ja, misschien toch even wel. Om allerlei redenen: allereerst omdat ik in mijn ‘jonge’ jaren een groot fan was van het koninklijk huis. Sinds de vele affaires de afgelopen jaren is dat sterk veranderd, maar ik heb nog hele collecties met ansichtkaarten.
Wat ik aan Bernhard’s overlijden ontroerend vind is het volgende. De berichten over de relaties tussen Bernhard en Juliana waren de laatste jaren niet altijd even positief. De man zou buitenechtelijke relaties en kinderen hebben (gehad). Toch heeft hij de dood van zijn echtgenote met maar slechts zeven maanden overleefd. Ze hadden blijkbaar toch een zeer hechte band, en zonder Juliana had het voor Bernhard mogelijk niet echt meer zin.
Ten tweede heb ik ook nog een aardige herinnering aan Bernhard: ooit heb ik de prins in levende lijve meegemaakt, bij een opening in het Joods Historisch Museum begin jaren negentig. Bernhard zou de opening verrichten van een tentoonstelling met moderne kunst. De kunstenaars gaven hun visie op de Tweede Wereldoorlog. Erg geïnteresseerd kwam Bernhard niet over: tijdens de speeches leek het of hij sliep. Na de officiële opening volgde uiteraard de borrel. Normaal gesproken wordt er in het Museumcafé alleen kosjere wijn geschonken. Meegebrachte drank en etenswaren zijn niet welkom. Maar voor de prins werd natuurlijk een uitzondering gemaakt. Zijn roze champagne mocht uiteraard wel uitgeschonken worden, alleen voor hem zelf. Wij, personeelsleden en gasten, moesten het doen met gewone kosjere witte en rode wijn.
Toch kan ik wel met de prins meevoelen: het leven is tenslotte te kort om slecht wijn te drinken.

Wat was dan die roze champagne: Cuvée Louise Pommery Rosé. Helaas ben ik geen champagne kenner en kan er dus weing over zeggen. Het
AD heeft er gelukkig meer info over. Zou die champagne eigenlijk betaalbaar zijn voor de gewone man? Ik heb al diverse tips voor een fles champagine met Oud en Nieuw, maar ik zal toch ook eens deze in de gaten houden.

Gehoord bij de groothandel vanmorgen: een stel van middelbare leeftijd slaat wijn in, blijkbaar voor anderen: een doosje Zuid-Afrikaanse Paardendal rood. Gaat op zoek naar een witte zoete, van ‘Meerendal’. ‘Nou, het moet toch niet gekker worden’, zegt de man, ‘ze krijgen capsones met die wijn. Straks vragen ze nog om St. Emilion en Mouton-Rothschild.’
Geen verder commentaar.

Beaujolais Primeur

Ik doe het niet! Ik ga geen fles Beaujolais Primeur kopen. Tot nu toe ben ik er elk jaar weer ingetrapt, en elk jaar viel het weer zwaar tegen. Goedkope flessen, duurdere varianten, nooit haalde de primeur het bij een gewone goede cru uit de Beaujolais. Wat is nu lekkerder dan een goede Morgon of Fleurie? De laatste hadden we onlangs van Georges Duboeuf, prima wijn en niet duur. Overigens heeft de Primeur van Duboeuf ook een naam: het was de eerste Beaujolais Nouveau die de USA bereikte, in 1981. Wereldwijd schijnt het een zeer gewild ‘merk’ te zijn.
Primeurs – of zoals ze tegenwoordig vaker heten, Nouveau’s, uit de Beaujolais zijn als wereldwijd fenomeen nog niet zo oud. Oorspronkelijk, rond 1900, waren het jonge wijnen die slechts zes weken gerijpt hadden en per vat naar Lyon vervoerd werden. In de jaren vijftig vonden de vaten ook hun weg naar Parijse bistros, waar ze een ongekende populariteit genoten. De wijn was niet verkrijgbaar per fles en verliet de regio dan ook niet of nauwelijks. In de vijftiger jaren was de aanleverdatum 15 december, later vervroegd naar 15 november en inmiddels gesteld op de derde donderdag in november.
Vanaf de jaren zestig begon de wijnconsumptie in Europa enorm te stijgen. In Nederland dronken we in 1959 nog 1,6 liter per persoon per jaar, in 1969 was dat gestegen naar 5 liter! In de jaren zestig begonnen dan ook de grote promotieacties en feesten onder de slagzin Le Beaujolais Nouveau est arrivé. Er zijn tegenwoordig meer dan 100 feesten op diverse plekken in de regio. Uiteraard ook een in Beaujeau, de stad die de streek zijn naam heeft gegeven. En de rest van de wereld doet vrolijk mee. Tegenwoordig is de Beaujolais Primeur wereldwijd verkrijgbaar, inmiddels wel gebotteld. Grootverbruikers schijnen de Japanners te zijn, aldus een berichtje in de Volkskrant van vandaag.
Opvallende conclusie van datzelfde stukje in de Volkskrant is overigens het advies om toch vooral een wijn uit 2003 te kiezen als je wat meer euro’s te besteden hebt. Dat zijn in mijn ogen nu toch echt geen Primeurs meer! Het sterkt mij in ieder geval in mijn voornemen. Niet straks terugkomen van boodschappen doen met een fles van AH of Gall&Gall. Bij de pizza vanavond drinken wij lekker de Primitivo van Casa Girelli!

Onlangs kocht ik via Marktplaats op de gok een boekje over de wijnfirma Wed. G. Oud Pz. & Co. te Haarlem. Geen idee wat het precies inhield, maar het was maar € 1,50, de beschrijving was aardig en het leek historisch materiaal.
Toen ik enige dagen later de envelop openmaakte, wachtte mij een fantastische verrassing. Het bleek een prachtig vormgegeven reclamebrochure, in die strakke jaren dertig-stijl, met geweldige zwart-wit foto’s van de hand van A.D. Copier, de bekende glaskunstenaar.
Het lezen van zo’n boekje is erg leuk, de taal heerlijk vooroorlogs. Ik citeer: “Maar van hoe groot belang voor onze lage landen vanaf de 15e eeuw de handel met Bordeaux en z’n wijn was, toch weet men hier eigenlijk zoo weinig van wijn af. Het leven is zoo gejaagd, wij hebben geen tijd om dieper op iets in te gaan, wij accepteren maar. En dat is jammer, vooral voor den wijn.” Woorden geschreven rond 1930, maar nu nog steeds geldig. Er is niets nieuws onder de zon.
Wat voor wijnen komen er nu in zo’n brochure van voor de oorlog voor? Bordeaux uiteraard, Bourgogne, Rijn- en Moezelwijnen, port, sherry en zoete wijnen. Weer een citaat: “Een andere groote rubriek is die der z.g. zoete of dessertwijnen en, laten wij maar eerlijk zijn, door hen, die de voorkeur aan een glas Bordeaux geven, wordt hier wel eens een beetje minachtend op neergezien. Dat is absoluut verkeerd, want evengoed als de fijnste Bordeaux- en Bourgognewijn een product van de druiven is, even goed zijn dit b.v. de Spaansche en Kaapsche Moscadels.”
En ook dit is nog steeds waar: Bordeaux heeft nog steeds de naam, vooral onder mensen die er eigenlijk niet zoveel van weten, maar er is zoveel meer. Ook op zoet gebied.

Informatie over de firma Wed. G. Oud is van harte welkom. Tot nu toe weet ik alleen dat ze opgericht zijn in 1877 en in 1944 een poëziewedstrijd hebben uitgeschreven onder bekende Nederlandse dichters. Dezen moesten een gedicht over wijn indienen. Winnaar was Leonard Huizinga met het gedicht Voorlaatste wil. Zouden die gedichten gebundeld zijn?

Ik sluit af met een laatste citaat (het boekje is zo leuk, de kans is anders groot dat ik het hele boekje hier ga overtikken).

“Wij durven dan ook gerust te zeggen, dat iemand die zich het genot van een glas wijn ontzegt, zichzelf te kort doet. En het leven is zoo kort!”

Virtuoso Primitivo

Bijzonder toch hoe dingen soms lopen. Enige tijd geleden hadden mijn man en ik het idee dat we eens wat meer met Italiaanse wijnen moesten doen. We weten er eigenlijk heel weinig van. We kochten een wel aardige Orvieto Classico van Antinori bij de groothandel, maar tot meer kwamen we niet. In een recent Decanter-nummer las ik over de goede en betaalbare wijnen uit Puglia en Sicilië. Vooral de witte uit Sicilië moeten goed zijn. Helaas heb ik nog niet op kunnen zoeken of de in het artikel genoemde wijnen ook in Nederland verkrijgbaar zijn. Er werden ook wijnen van Donnafugata genoemd, en die naam heb ik ergens gezien…..
Afgelopen zondag had Van Wageningen en de Lange weer zijn najaarsproeverij. Voor ons veel bekende rode wijnen, maar verrassend genoeg ook twee Italiaanse, en die kenden we niet. We proefden de Virtuoso Primitivo van Casa Girelli uit 2001 en waren onmiddellijk verkocht (net als een groot deel van de overige aanwezigen overigens). Wat een prachtige wijn, fris, uitgebalanceerd, lengte, laurier, zoethout, goede rijpe tannines. En bovendien uit Puglia! De primitivo is overigens dezelfde druif als de zinfandel, die in Californië echte topwijnen kan opleveren. Onze zes flessen Primitivo werden ook nog geleverd in een prachtig houten kistje van de producent zelf.
Casa Girelli stamt van de vorige eeuwwisseling en is tegenwoordig een van Italië's meest efficiente wijnproducenten, met diverse productlijnen. Het bedrijf zelf is gevestigd in het noorden van Italië, maar bottelt wijnen uit vele Italiaanse wijngebieden. Recent is daar ook Puglia bij gekomen.

Hopelijk vormt deze wijn het begin van een nieuw Italiaans wijnavontuur. Nu op zoek naar de witte wijnen van Sicilië!

Wijnboeken

Lijst met films en boeken over wijn, wijnboeren, wijngaarden, wijnstokken etc..

Boeken
The Vintner's Luck - Elisabeth Knox
Wijneigen - Gjelt de Graaf (met dank aan Axel Graff)
Through a glass, darkly - Roald Dahl e.a.; vertaald als
Moorddadig bouquet - Roald Dahl e.a., met een voorwoord van Hubrecht Duijker
The Cup and the Sword - Alice Tisdale Hobart (Californische wijnwereld tijdens de Drooglegging..?)

Films
French Kiss - met Meg Ryan en Kevin Kline
Sideways - nog niet gezien in Europa

Ooit van de Okanagan Valley gehoord? Nee, ik ook niet tot vorige week. De Volkskrant had in Traject een artikel over deze populaire vakantiebestemming in Canada, zo'n 320 oostelijk van Vancouver in British Columbia. Bovendien blijkt het één van Canada's meest groeiende wijngebieden te zijn. Na lezing van het artikel had ik gelijk emigratie-neigingen: een stuk land kopen in Canada, wijnstokken planten en laat het lekkere leven maar beginnen. Natuurlijk weet ik ook wel dat een wijngaard ontwikkelen en goede wijnen maken heel hard werken betekent, maar ze kunnen het vaak zo prachtig beschrijven....
Welke wijnen er gemaakt worden, werd niet vermeld, maar wat speuren op het net leverde wat interessante sites op. Canada blijkt begin jaren tachtig zijn wijnindustrie grondig gereorganiseerd te hebben. Amerikaanse hybriden werden geruimd, vinifera druiven geplant. Met als gevolg dat er nu goede Chardonnay, Pinot Noir, Syrah en zelfs Riesling Ice Wine vandaan komt. Toevallig (nou ja, toevallig, serendipiteit heet dat geloof ik) kwam ik twee dagen later bij het lezen van de oktober- en november-nummers van Decanter weer de Okanagan Valley tegen. In de lijsten van de Decanter World Wine Awards (DWWA) kwamen ook wijnen voor van Mission Hill: een Syrah uit 2001 ontving in de categorie wijnen boven de 10 pond een bronzen medaille. Een Pinot noir uit 2002 werd aanbevolen in de categorie wijnen van minder dan 10 pond. Een Riesling Ice Wine 2001 en een Chardonnay vielen ook in de prijzen. De wijnen van Mission Hill zijn ook in Nederland, via Canadafood, te koop.
Een andere interessante wijnmakerij werd al in de Volkskrant genoemd: Blasted Church. De nog niet zolang uit de grote stad Vancouver vertrokken eigenaren hebben in korte tijd een naam weten te maken met goede wijnen, originele etiketten en bijzondere verpakkingen. Achter bijna al hun wijnen die op hun website vermeld worden, staat 'uitverkocht'. Helaas zijn de wijnen niet in Nederland verkrijgbaar. Maar van het lezen van hun website krijg je wel dorst....

Mijn collega op het werk speelt mij regelmatig leuke links toe die leiden naar allerlei wijnsites. Onlangs had hij weer een erg aardige verwijzing gevonden: in de VS komt binnenkort een film uit waarin wijn een hoofdrol vervult. De film Sideways is de verfilming van een boek van Rex Pickett en gaat over de twee vrienden Jack en Miles. Jack staat op het punt te gaan trouwen en als een soort vrijgezellenuitje gaan de twee vrienden op een wijntour door de Californische Santa Ynez vallei. Volgens het nieuwsberichtje dat ik toegespeeld kreeg, spelen de wijnen en wijngaarden van de Santa Ynez vallei een belangrijke rol. Wijn dient echter in de film ook als metafoor voor Jack en Miles en voor het leven zelf. Jack is 'een goedkope merlot, veel charme, weinig diepgang. Miles is echter meer pinot noir, overgevoelig en moeilijk, maar soms van een zelfzame schoonheid.
Enfin, zo gaat het nieuwsberichtje nog even door, ik ga eerst maar eens zelf kijken of deze film ooit in Nederland te zien zal zijn, in bioscoop dan wel videotheek.
Het berichtje deed me wel realiseren dat wijn en de wijnwereld nou niet zo heel vaak achtergrond zijn van een film of boek. Er zijn wel eens wat wijngoedeigenaars in films, maar niet vaak. Wel kan de vermelding van een enkele wijn in een film groot effect op de verkopen van een wijn hebben: nadat Demi Moore in Disclosure een fles Pahlmeyer Chardonnay voor Michael Douglas had gekocht, was de Pahlmeyer niet meer aan te slepen. En het feit dat James Bond Bollinger champagne drinkt, zal dit Champagnehuis ook geen windeieren leggen.

Op dit moment schiet me echter maar één boek te binnen waar een wijnboer en wijn een prominente rol in spelen: The Vintner's Luck door Elizabeth Knox. In deze bijzondere roman ontmoet de Franse wijnboer Sobran Jodeau in 1808 een engel, die verder van belang zal blijken voor de ontwikkeling van Jodeau's wijngaard.
Ik hou me aanbevolen voor tips over andere boeken en films met wijn in de hoofdrol.

Wijn in het vliegtuig

Alvast een goed voornemen voor 2005: minder ergeren aan Perswijn. Net las ik het artikel 'The sky is the limit' van de hand van wel twee redacteuren in nummer 6 (oktober 2004). Zeer geërgerd heb ik het tijdschrift daarna weggelegd. In dat artikel staat eigenlijk helemaal niets! Drie tijdschriftpagina's lang hebben de heren nodig om ons te vertellen dat de wijnen die in het vliegtuig geschonken worden toch zo abominabel zijn. Aan het eind van het artikel volgt ook nog een kader. Ha, denk je dan, eindelijk echt informatie. Het kader heeft als titel 'Wijn in de lucht, verschillende achtergronden'. Ik verwachtte dus eindelijk wat informatie over de (on)mogelijkheden van het proeven van wijn hoog in de lucht. Over dit onderwerp las ik ooit eens een goed verhaal van iemand, jammer genoeg weet ik niet meer van wie. Dat artikel had als strekking dat wijnen in het vliegtuig over het algemeen wat meer body moesten hebben om goed geproefd te kunnen worden. Graag had ik daar in dit kader in Perswijn eens wat meer over gelezen, maar nee hoor. Helemaal nul komma nul informatie. Jammer dat er in Nederland in gedrukte vorm weinig alternatief is als je over wijn op de hoogte wilt blijven.

Internet bied gelukkig wel diverse alternatieven, bijvoorbeeld Wijnplein, maar helaas kom ik er te weinig aan toe om daarop alles te lezen. Misschien moet ik dat toch maar eens wat meer doen.
Een leuke andere wijnsite met informatie voor de 'gewone' wijndrinker is Wijnsuggestie, van een aantal enthousiaste wijnliefhebbers die zonder veel poeha hun kennis van wijn willen delen. Naar mijn mening zit daar toekomst in. Wijn is tenslotte nog steeds in, en steeds meer mensen willen meer informatie over wijn. Met een abonnement op hun Nieuwsbrief, Wijnplein als startpagina en wat andere los-vaste bronnen zou je toch ook op de hoogte moeten kunnen blijven....

In de Volkskrant van 21 augustus jl. werden de wijnen van het Chinese label Dragon Seal omschreven als in meerderheid hele nare producten, duistere brouwsels met gemeen smakende chemicaliën. Wel zou er uit China op andere plaatsen fatsoenlijke wijn gemaakt worden.

Waar had ik die naam Dragon Seal eerder gezien… Ah, ik herinnerde me de laatste mailing van Van Wageningen en de Lange, met een keur aan ‘wereld’wijnen. Daaronder zaten verrassend genoeg ook een aantal wijnen uit China, van het label Dragon Seal. Ik kon me echter niet voorstellen dat ze bij Van Wageningen en de Lange slechte wijnen zouden verkopen, dus ik was zeer geïnteresseerd toen ik een fles Dragon Seal Gamay cadeau kreeg. We dronken deze Gamay uit 2002 bij geroosterde procureurlapjes van de barbecue, met zelfgebakken knoflookbrood. Een heerlijke combinatie, de wijn was een grote verrassing. Een zeer afgeronde, uitgebalanceerde wijn, met voldoende zuren, net genoeg tannines en geen zoetje. Als je me had vertelt dat het een goede Beaujolais was, had ik het onmiddellijk geloofd. En dat voor maar € 7,95. Je vraagt je af hoe ze de wijn voor dat geld naar Europa kunnen halen.

De wijnen van Dragon Seal worden overigens gemaakt door een Franse wijnmaker uit de Languedoc. De winery gaat terug tot 1910, toen een Franse pater het kerkhof van de kerk in Heishanhu (in de buurt van Beijing) veranderde in een wijngaard. Met hulp van een Franse wijnmaker produceerde hij rode en witte wijn voor de mis en voor dagelijks gebruik. Deze wijngaard werd later genationaliseerd tot Beijing Winery. Dragon Seal is een dochter van de Beijing Winery en maakt opnieuw bewust gebruik van Franse wijnmakers. De eerste fles Dragon Seal wijn werd in 1988 geproduceerd.

Uit deze ervaring blijkt weer hoe kritisch je (kranten)artikelen over wijn moet lezen: geloof er niets van en trek bij voorkeur je eigen conclusies. Proef zo veel mogelijk zelf en sta open voor nieuwe ervaringen en ontdekkingen.

Reageren:m.beukers@xs4all.nl

Een van Canada’s beste ‘viticultural areas’ – vergelijkbaar met een Franse appellation – is het Niagara schiereiland in Ontario. En als je als wijnliefhebber de Niagara watervallen bezoekt, moet je natuurlijk ook even het Canadese achterland bezoeken en naar minstens één winery gaan. Voor ons was de keuze snel gemaakt: wij kenden Inniskillin uit de wijntijdschriften en besloten voor dit bedrijf een korte excursie over de grens te gaan maken.
Inniskillin produceert op Europese leest geschoeide wijnen en is beroemd om zijn ijswijnen, onder andere van de vidal. Dat Europese is overigens niet zo verwonderlijk, aangezien een van de oprichters en wijnmakers een Oostenrijker is, Karl J. Kaiser. Bovendien vonden wij de hele sfeer in Canada, in ieder geval op die paar vierkante kilometer die wij bezochten, heel Europees.

We proefden een aantal zeer indrukwekkende wijnen, waaronder diverse ijswijnen, onder andere een ongelofelijk rijke Cabernet franc. Daarnaast was er Pinot Noir, Viognier en Riesling. Graag hadden we er dozen vol van meegenomen, maar budget, Amerikaanse invoerrechten en vervoersproblemen weerhielden ons daarvan. Uiteindelijk kozen we voor een fantastische Icewine, Oak Aged Vidal 2002, voor het lieve prijsje van 110 Canadese dollar. Daarnaast gingen er vier flessen viognier mee, Silver Label Servos Vineyard Viognier 2002, een wijn die werkelijk geweldig was. Vooral heel vol (de wijnbeschrijving noemt dat creamy texture) en toch ook mineralig. De laatste fles had eigenlijk mee naar huis gemoeten, maar we besloten hem wegens ruimtegebrek te drinken op een van de laatste avonden van onze vakantie, bij de sushi die we supervers gehaald hadden in Boston's Quincy Market Food Court. Vast geen geaccepteerde combinatie, maar het smaakte ons heerlijk. Jammer dat deze wijnen in Nederland niet te koop zijn (bij mijn weten).

Reageren: m.beukers@xs4all.nl

Helaas brengt een bezoek aan een winery ook wel eens teleurstellingen. Maar ik moet toegeven, het was voor het eerst dat we maar twee flesjes meenamen van een proeverij.
Hoewel genoemd in een reisreportage in Decanter over de Finger Lakes en hoewel in het bezit van een indrukwekkende hoeveelheid wijnen, viel Glenora ons tegen.
Niet wat de ligging en de ambiance betreft. Je hebt er prachtige uitzichten over Lake Seneca, het langste van het handjevol meren in upstate New York. En een ruim proeflokaal met vriendelijk personeel, dat echter wel heel kleine hoeveelheden schonk. Soms te weinig om goed te proeven.
Maar wat proefden we dan? Aangezien je per persoon maar vijf wijnen mocht proeven, kozen mijn man en ik uiteraard verschillende wijnen. Ik geef hieronder de oordelen die we bij de geproefde wijnen hebben genoteerd:
- Cayuga White (Am. hybride): heeft iets weg van Clairette de Die; het zoet overheerst echter het zuur te veel.
- Alpine White: bestaat uit 75% cayuga (Am. hybride) en 25% chardonnay; droog, fruitig, goed zuur; twee flessen van meegenomen, die je echter heel koud moest drinken, anders werd het een laf wijntje.
- Gewürztraminer: wel aardig, maar weinig zuur, geen diepte.
- Meritage: cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot; weinig diepgang, wel lekker drinkbaar, veel tannines.
- Cabernet Franc: ééndimensionaal, lijkt op goedkope chinon.
- Classic Blush: gepromoot als hun versie van witte zinfandel, maar gemaakt van cayuga; geen zuur, verdunde aardbeiensmaak; aardig maar niet bijzonder.
- Catawba: mooie roze kleur, subtiele geur, jammig, wel voldoende zuur, toch te zoet.
- Glenora Port: cabernet sauvignon en baco noir; te zoet, te veel alcohol, ‘groene’ geur, mist finish.

Gelukkig maakte het dinner op het terras van het bijbehorende restaurant Veraisons veel goed. En tijdens het eten proefden we nog enkele wijnen die beter waren en goed bij de gerechten pasten. Bijvoorbeeld een Pinot gris en een Riesling. Maar als geheel viel ons deze winery tegen en bevestigde de proeverij alle vooroordelen over Amerikaanse wijnen: te zoet!

Wijnbouw in New York

De eerste Amerikaanse koloniën in de zeventiende eeuw verschilden in vele opzichten van elkaar. Maar er waren ook diverse overeenkomsten. Eén daarvan was de wens om zo snel mogelijk wijn, olijven en zijde te produceren, zodat de kolonisten hiervoor niet afhankelijk waren van aanvoer uit soms vijandige verafgelegen naties.
Met die wijnbouw is het pas in deze eeuw goed gekomen. Er werden in de zeventiende, achttiende en negentiende eeuw in het noordoosten van de Verenigde Staten vele pogingen ondernomen om wijn te maken van zowel geïmporteerde vinifera stokken als van inheemse druiven. De vinifera wijnstokken hielden het er zonder moderne chemicaliën hooguit een of twee seizoenen uit en de inheemse druiven leverden geen drinkbaar product. De negentiende eeuw zag wel enige verbetering, maar de drooglegging aan het begin van de twintigste heeft de locale wijnindustrie geen goed gedaan. Pas in de jaren tachtig is de wijnbouw met vinifera stokken hier weer serieus van de grond gekomen.
Anno 2004 kent de staat New York een tweetal interessante wijnbouw-gebieden: de Hudson-vallei en de Finger Lakes. In de Hudson-vallei waren we op onze Amerika-reis helaas te kort om er een winery te bezoeken, maar aan Lake Seneca en Lake Cayuga, in het gebied van de prachtige Finger Lakes, proefden we een aantal interessante ‘wijnen’.
Eén daarvan is volgens Europese normen strikt genomen geen wijn: Glen Haven Blueberry Wine mag volgens de wetten in de Oude Wereld eigenlijk geen wijn genoemd worden, omdat de drank niet van druiven maar van bosbessen is gemaakt. Deze vruchtenwijn smaakte echter verbluffend goed. De wijn had stevige tannines, een volle smaak en rijpingspotentieel. Ik heb nog geen idee waarbij we ons flesje gaan drinken, maar voorlopig ligt íe goed in onze wijnkast.
Een andere interessante fles, evenals de bosbessenwijn gekocht op de farmers’s market in Ithaca aan Lake Cayuga, was een droge Riesling 2002 van Sheldrake Point. De winery is prachtig gelegen aan het meer (volgens de folder) en de Rieslings zijn bekroond met diverse prijzen. Wij vonden de Riesling inderdaad zeer de moeite waard, zowel bij het eten als als aperitief. Jammer dat we maar één fles kochten. Bij een volgend bezoek aan het gebied zullen we er zeker opnieuw naar op zoek gaan.

Het is ons gelukt: zelfs van een vakantie in het noordoosten van de VS hebben wij nog een vineus interessante reis kunnen maken. Vrienden en kennissen voorspelden dat wij dit jaar wel niet veel interessante wijn zouden drinken. Niets is minder waar! Ik moet er wel eerlijk bij vermelden dat de beste wijn, naar ons idee, afkomstig was uit Canada en niet uit de VS. Daarover later meer.
De reis begon al goed met de vliegtuig-wijn. United Airlines schenkt in de economy class twee redelijke Californische wijnen, een Cabernet Sauvignon van Brook Hollow (2002) en een Chardonnay Classico (uiteraard) uit de Central Valley, Vina Canepa 2002.

Na een dag Washington D.C. begon voor ons de reis pas echt. Via Baltimore reisden we door Maryland richting Pennsylvania. Op de grens van deze twee staten ligt Fiore Winery, opgericht door Michael Fiore, Italiaan van geboorte en opgevoed in de wijntradities van dat land. Fiore maakt wijnen met voornamelijk vinifera druiven, maar ook met Amerikaanse hybriden als de chambourcin, de concord en de vidal. Zoals was te verwachten vonden we wijnen van de concord – een druif die vooral gebruikt wordt in druivenjam (grape jelly) - niet geslaagd. Een slokje van de Scarlette en je had het idee dat je een mond vol aardbeienkauwgom had. Hoe kunnen ze het drinken……
Fiore’s droge witte Vidal Blanc was al een stuk beter, maar helaas ook niet naar onze zin. De vidal komt ons inziens beter tot zijn recht in Canadese ijswijnen….
Weer een slag beter waren de Riesling en de Chardonnay, maar waar we uiteindelijk voor vielen waren twee rode wijnen, de Zinnavo 2000 en de Chambourcin 2000. Beide pittige wijnen, in de Italiaanse stijl. Zinnavo wordt gemaakt van cabernet sauvignon en cabernet franc uit Maryland en zinfandel uit Californië. De wijn wordt dan ook omschreven als Maryland’s eerste ‘bi-coastal proprietary wine’.
In de Chambourcin, een Frans-Amerikaanse hybride die goed bestand is tegen schimmelziektes, proef je kersen en pruimen, maar ook kruiden als tijm en basilicum. Een heerlijke wijn bij Italiaans eten, zelfs bij de afhaalpizza die we een paar dagen later aten. Ons inziens is Fiore dan ook met recht vermeld in het april-nummer van Decanter. We zouden deze wijnen best in Nederland willen zien.

Bezoek aan de Apostelhoeve

Het bezoekje aan de Apostelhoeve op 16 mei, hoe kon ik het vergeten te beschrijven. Een idyllischer plekje voor een wijnboerderij en wijngaarden heb ik nog niet eerder getroffen.
Slechts een kleine twee weken na ons bezoek aan een andere 'naam' in de regio, Genoels Elderen in België, was ik op een stralende zaterdagochtend bij een wijnmaker aan de Nederlandse kant van de grens.
Met grote verschillen: Genoels Elderen, een statig kasteel dat zich richt op de Bourgondische druiven, Apostelhoeve een prachtige hoeve van mergelblokken met Elzassers in de wijngaard. Op mijn vraag aan Mattheu Verhulst waarom dat nu was, antwoordde hij slechts dat het een kwestie van keuze was. Apostelhoeve heeft riesling, müller thurgau, auxerrois, pinot gris, Genoels Elderen heeft pinot noir en chardonnay.
Persoonlijk vind ik de wijnen van de Apostelhoeve geslaagder. Op de een of andere manier passen ze beter bij de streek, bij de omgeving.
Tijdens de korte toer door de wijngaarden en langs de opslagkelders wist Mattheu Verhulst ons te boeien met zijn vlotte verhaal. Heel goed om alles eens in het Nederlands uitgelegd te krijgen en niet in het Frans. Tot slot van de ochtend proefden we onder leiding van Verhulst drie wijnen: de Cuvée XII, Auxerrois 2002 en Riesling 2002. Helaas, ik vond de Cuvée XII geen succes. Met Perswijn kan ik het dan ook niet eens zijn: zij benoemden deze assemblage in het eerste nummer van dit jaar als voller, rijker en vineuzer dan de variëteitswijnen. De slokken Riesling waren voor mij echter een verademing na de Cuvée, die ik, hoewel volledig droog gevinifieerd, toch iets ondefinieerbaar zoets vond hebben. Mijn collega's aan de proeftafel kozen veelal voor de assemblage. De Auxerrois vervolgens was een complete verrassing. Wat een fantastische wijn is dat, vooral omdat ik de druif alleen kende van de gortdroge wijnen uit de Cotes de Toul van vorig jaar. Vanavond gaat die Auxerrois open, bij de asperges.

Na een weekendje Haspengouw even verslag van de wijnavonturen aldaar. De Haspengouw is een prachtige streek in Belgisch Limburg, net even ten westen van Maastricht. Dit weekend hadden de meeste fruitbomen er helaas al hun bloesem verloren, alleen de appelbomen stonden nog mooi in bloei. Naast wat cultuur in het oude stadje Tongeren zochten we er uiteraard ook naar wijn.

Al in de Middeleeuwen werd in deze streek wijn verbouwd, maar ook hier heeft de kleine ijstijd van de zestiende en zeventiende eeuw zijn tol geeist. Bovendien bleek graan meer op te brengen en kregen de wijnbouwers te maken met een ziekte in de wijnstokken. In de jaren negentig van de twintigste eeuw zijn ook hier, net als op vele plaatsen in Nederland, diverse initiatieven ontplooid om de wijnbouw nieuw leven in de blazen. Zo is in Borgloon de wijngaard De Groote Mot in ere hersteld, op de zuidhelling van het hoger geleden stadje. Deze wijngaard werd oorspronkelijk in 1340 aan de kapittelheren van de St. Odulfuskerk geschonken. Het middeleeuwse gilde van wijnverbouwers in het stadje leeft voort in het hedendaagse Gilde der Loonse Wijnluyden.

Overigens verbleven wij in de schitterende vierkantshoeve De Wijngaardhof te Gutschoven, enkele kilometers zuidelijk van Borgloon. De boerderij is gelegen aan de Wijngaardstraat, een teken dat ook hier vroeger mogelijk wijngaarden hebben gelegen. De huidige eigenaren telen appels, peren en kersen, maar jammergenoeg geen druiven.

De Haspengouw heeft sinds januari 2000 zelfs een AOC: Haspengouwse wijn, Gecontroleerde oorsprongsbenaming.
De wijn mag slechts onder deze benaming verkocht worden indien hij voldoet aan strenge voorschriften betreffende soorten, kwaliteit, opbrengstbeperking en laboratoriumanalyses. Het Ministerieel Besluit van de erkenning van Haspengouwse wijn als kwaliteitswijn met gecontroleerde oorsprongbenaming is verschenen in het Belgisch Staatsblad van 6/1/2000. Op de naleving hiervan wordt nauwlettend toegezien door de Belgische Federatie van de Wijn en het Ministerie van Economische Zaken.

Drijvende kracht achter de Haspengouwse AOC is het Wijnkasteel van Genoels Elderen, waar wij maandagochtend om half elf reeds uitstekende chardonnay en pinot noir proefden. Alleen stom dat ik nog zo kort geleden mijn tanden had gepoetst, dat maakte het proeven wel een stuk lastiger... Nu zullen we de flessen binnenkort maar eens open maken bij een lekkere maaltijd. Over de pinot noir, uit 2001, werd geadviseerd ze nog minstens twee jaar te laten liggen. Die liggen inmiddels veilig in onze wijnkast.

Supermarktwijnen zijn in bij ons op het moment. Nicolaas Klei blijkt dan ook zeer vermakelijk leesvoer. Mijn man kreeg op zijn verjaardag zelfs twee exemplaren van de Supermarktwijngids 2004 cadeau. Door Klei worden we eindelijk in onze mening bevestigd dat we de wijnen van de Aldi maar niks vinden, terwijl vrienden en kennissen om ons heen erbij zweren. De supermarkten waar we wel wijn kopen, Albert Heijn en de Hema, komen er gelukkig goed van af. Oef, wat een opluchting.....We zijn alleen nog niet omgefietst langs de Plusmarkt, maar dat gaat nog wel gebeuren, voorspel ik.
Vanmorgen wisten we nog drie flessen picpoul de pinet, Domaine Malassagne, bij AH te scoren, met bonusaanbieding! Deze witte stevige wijn uit de Languedoc zal de komende paasdagen vast ergens bij smaken, we vinden het echt een vondst.
Een andere aardige vondst zijn de wijnen van Wild Pig. Ik werd eigenlijk vooral geïntrigeerd door het etiket, de naam en de minder gangbare druif, een viognier. Aangezien de bekendste viognier-wijnen, de Condrieu en Chateau Grillet, voor ons nauwelijks betaalbaar zijn, wilde ik dan wel eens een viognier uit de Languedoc proeven. Ongetwijfeld niet te vergelijken, maar je moet alles leren kennen, vind ik altijd (op wijngebied dan). Waarschijnlijk worden de Wild Pigwijnen gemaakt door Australische wijnmakers, die de Languedoc volgens de berichten hebben gekoloniseerd. De website, www.wildpigwines.com, is inderdaad geheel in het Engels.
Bij een witlof-pasta schotel smaakte de Wild Pig viognier voor geen meter, maar wat een verandering de volgende dag. Wederom pasta, maar nu met kip en venkel en de viognier leefde helemaal op. Of misschien had de wijn gewoon wat zuurstof nodig gehad. Binnenkort moeten we nog maar eens een flesje proberen.
Om terug te komen op de website: zeer de moeite waard, met nog een aardig spelletje ook. Bovendien moet je om het hele verhaal achter de naam Wild Pig te weten te komen het wilde zwijn vangen. Ik ga niets verklappen, ga zelf maar kijken.

Er komt nog steeds dagelijk ‘wijn’ op mijn pad, maar helaas heb ik nauwelijks tijd om aan dit dagboek te werken. Vanaf nu maar weer eens een hernieuwde poging. Waarom? Omdat er deze week wel weer heel veel wijngeschiedenis langs kwam. Allereerst gaat mijn werk in mei op stap, onder andere naar de Apostelhoeve in Limburg. Gelijk maar de website van het bedrijf opgezocht, waar gelukkig ook een mooie pagina geschiedenis staat. Om in de stemming te komen zal ik morgen maar eens een flesje Apostelhoeve bij de Bijenkorf gaan halen. Die schijnen een hele speciale partij opgekocht te hebben: Cuvée XII, een mengsel van auxerrois, pinot gris en müller thurgau. Volgens Perswijn is de wijn: ‘fruitig en soepel, maar voller, rijker en vineuzer dan de variëteitswijnen’.

Daarnaast heb ik deze week een aantal antieke boeken over wijn binnengekregen (besteld via www.antiqbook.com). Uit 1983 de Wijngids Nederland van Hubrecht Duijker. Veel firma’s die daarin genoemd staan, bestaan al niet meer! Maar veel wijnhandels zijn ook sinds die tijd ontstaan.
Als klapper op de vuurpijl kwam gisteren een heel bijzonder boek binnen: Het boek van den wijn door J.P.M. Keuls, vice consul te Bordeaux. Het boek verscheen rond 1930 en is het eerste Nederlandse boek over wijn. De advertenties ervoor kwam ik tegen in het Weekblad voor den handel in gedestilleerd, bitters, elixers, bier en wijn , gist, mousseerende dranken, mineraalwater, vruchtensappen, hotel- en koffiehuisbenoodigdheden, ook rond 1930.
Prachtige stoffen band, vergeeld papier, een lucht van paddestoelen, zwart-wit foto’s en ongetwijfeld straks veel leesplezier.

Directeur Pieter de Jong van WPG (Weekblad Pers Groep) in Boekblad van 15 januari 2004: "Het wordt zwaar onderschat hoe lang het duurt voor iemand een volleerd uitgever is. Ik citeer in dit verband graag Hubrecht Duijker: Wijn drinken leer je door veel te drinken."

Helemaal mee eens, zowel voor de uitgevers als voor de wijndrinkers. Mijn zus vroeg mij tussen het Nieuwjaarsdiner bij mijn ouders: Vertel me nou eens hoe je dat leert, wijn en eten combineren. Nico en ik hadden namelijk bij iedere gang die door een familielid werd voorbereid een passende wijn gekozen. Amontillado sherry, Dry Don van Sandeman, bij de kort in soja gebraden eendenborst; Gigondas van Domaine St. Gayan bij de wildstoofpot en Muscat de Beaumes de Venice bij het ijs met vruchten).
Blijkbaar waren de combinaties ook voor de rest van de familie een succes, gezien de vraag van mijn zus.
Ons antwoord was kort: veel wijn drinken, veel proberen, op je gevoel af gaan en heel soms eens in een boek kijken. Bij ons in de kast staan bijvoorbeeld Joanna Simon en Hugh Johnson's nieuwste editie van zijn jaarlijkse Winepocket.