Bubbels van Welschriesling

Lijkt het maar zo, of komen er steeds meer mousserende wijnen van steeds nieuwe druivenrassen? Had je vroeger alleen pinot noir, chardonnay en pinot meunier voor champagne, of cava met zijn macabeo, parellada en xarello, nu lijkt er van ieder druivenras wel iets mousserends gemaakt te worden. En met succes, moet ik zeggen. Sekts van riesling en silvaner, niet te versmaden. Of zelfs een rosé bubbel van regent, ook niet verkeerd. In de kast staat nog een Gemischter Satz met bubbels, voor een artikel over Gemischter Satz.

Maar eerder deze week deed ik echt een vondst. Van Welschriesling proefde ik een Sekt Extra Brut, van Weingut Artner uit Oostenrijk. Dat was werkelijk genieten! Lekker vol en serieus, maar toch met een bepaalde zonnigheid en vrolijkheid die ik in veel mousserende wijnen uit wat koelere landen mis. Ik vergeleek die bubbelende Welschriesling zelfs met cava, en dat wil wat zeggen in mijn geval.

Ik bestelde de fles bij Good Grapes, zo rond Oud en Nieuw, maar hij was per ongeluk in een achteraf hoekje van de kast beland. Bij een inventarisatie van alle wijnrekken kwam hij onlangs tevoorschijn, en werd geopend om een succesvol project op Nico's werk te vieren.

We genoten van de fruitigheid, de volheid, de rijpe tonen van geel fruit en toast. Dat een Welschriesling zo kan smaken had ik nog weinig meegemaakt. Waarom leren ze op de vinologenopleiding toch nog steeds dat dit maar een min druifje is? Deze bubbels konden zelfs tegen onze witlofschotel met room en spek op, geen geringe prestatie!

Misschien komt het ook wel door het klimaat van Carnuntum, waar Weingut Artner gevestigd is. Door de vele uren zon en gematigde regenval zijn de wijnen hier over het algemeen wat rijper en krachtiger in vergelijking tot de rest van Oostenrijk. Carnuntum ligt oostelijk van Wenen, zuidelijk van de Donau, niet ver van de Slowaakse grens.

Ook de wijnmaker speelt ongetwijfeld een rol. Ik lees op de website de Peter Artner iets met Portugal heeft: hij maakt een port die geen port mag heten, en die hij dan ook Portugese love noemt. Die man heeft dus iets met zuidelijk en zonnig! Weingut Artner is een echt familiebedrijf, waarin diverse generaties een rol spelen. Het goede leven lijkt er centraal te staan, met een eigen restaurants in Wenen en een Heurigen op het wijngoed. Wanneer mag ik weer naar Oostenrijk?

Over Hummergraben en Pfneiszl: Blaufränkisch anders

In Oostenrijk werd ik onlangs verliefd op de wijnen van de druif Blaufränkisch, vooral die uit Mittelburgenland. Het gaat dan om volle, geconcentreerde bijna bordeauxrode, donker gekleurde wijnen die over het algemeen rijping op barriques hebben ondergaan, soms gedeeltelijk nieuw. Het hout overheerst echter nergens, de fruitigheid voert de boventoon. Het zijn wijnen voor bij het eten, bij een stevig stuk vlees. Er is echter nog een andere stijl Blaufränkisch, waar ik gek genoeg pas in Nederland mee kennismaakte, en die ik wel zo prettig vind, misschien zelfs wel beter verteerbaar, zeker voor doordeweeks.

Totaal anders

Op de proeverij van de wijnen van Herrenhof, bij Good Grapes thuis, stond ook een rode wijn op tafel: Hummergraben 2009, gemaakt van 100% Blaufränkisch. Dat bleek een totaal andere Blaufränkisch dan de stevige jongens uit Mittelburgenland, Eisenberg en Leithaberg die ik eerder in Oostenrijk zelf geproefd had. De Hummergraben was helderrood en doorzichtig van kleur, elegant, slank, soepel, met relatief lage tannines en een lekkere kruidigheid. Kleur en structuur deden aan een goede maar simpele Pinot Noir denken, type Maconnais. Heel wat anders dus dan de volle, fluwelige en donkere wijnen die ik eerder had leren kennen.

Rijtjes wijnstokken in de Eisenberg DAC

Eisenberg

Ik dacht even dat het aan de herkomst van de druiven zou kunnen liggen: Steiermark, waar Herrenhof ligt, is toch weer een heel ander wijngebied, redeneerde ik. Gottfried Lamprecht, wijnmaker van Herrenhof, blijkt de druiven voor deze wijn echter niet zelf te verbouwen in Steiermark, maar te halen in Eisenberg (Südburgenland) waar hij van een boer de oogst opkoopt. Vreemd is dat niet: Eisenberg is voor Gottfried slechts een paar heuvelruggen verder naar het oosten, 50 minuten rijden van huis. In dit gebied heeft iedere huisbezitter, en zeker iedere landbouwer, nog een aantal rijen druivenstokken in de achtertuin staan. Iedereen maakte vroeger wijn van eigen stokken voor eigen gebruik. Velen hebben daar in de 21ste eeuw echter geen zin meer in, en verkopen hun druiven of hun rijen stokken. Met als gevolg dat échte wijnboeren in het gebied Eisenberg steeds vaker perceeltjes verspreid over diverse locaties hebben, dat families samenwerken, en dat er nu langzaam ook grotere bedrijven ontstaan. Tijdens de persreis na EWBC bezochten we paar van die familie- of samenwerkingsbedrijven, waaronder Wachter-Wiesler en Vinum Ferreum in Deutsch-Schützen. We proefden er ook de wijnen, en uit ervaring weet ik: in Eisenberg maken ze Blaufränkisch met min of meer dezelfde structuur en concentratie als in Leithaberg of Mittelburgenland.

Oude mandpers

Het lag dus niet aan de herkomst van de druiven. Gottfried had de volgende verklaring voor de verschillen: "Ik ontsteel het grootste deel van de trossen, die vervolgens in een open vergistingstank gaan. Met de hand duw ik pitten en schillen onder de most. Vervolgens pers ik met een oude mandpers die ik een jaar geleden in de winter heb gerepareerd. De wijn gaat daarna in barriques van oud eiken en wordt gebotteld na tien maanden. Ik voeg alleen een klein beetje zwavel toe. Ik gebruik geen nieuw hout; dat zorgt namelijk voor donkerder en dikker wijnen. Voor mij telt de vraag: hoe smaakt een wijn écht als wijnmaaktechniek een stap terug doet?  Die oorspronkelijke smaak wil ik zo puur mogelijk zien te krijgen; dat houdt voor mij ook het bereiken van complexiteit in."

Pfneiszl

Het toeval wil verder dat ik enige dagen na de Hummergraben een zelfde soort Blaufränkisch proefde uit het assortiment van importeur Miranda Beems. Miranda importeert Hongaarse wijnen, waaronder de wijnen van Pfneiszl Hungarian Vineyards . De wijngaarden van dit domein liggen in Sopron. En Sopron ligt... net over de grens met Mittelburgenland. Het is de grote hap uit de Oostenrijkse grens die door politieke en historische gebeurtenissen nu Hongaars is, in tegenstelling tot het omringende gebied. Deze Kékfrankos 2009 – Hongaars voor Blaufränkisch - was eveneens helderrood en doorzichtig, fris en fruitig, kruidig, elegant en slank, misschien een tikje voller dan de Hummergraben. Een zeer prettige wijn, en met slechts 12,5% alcohol. En daar houden de overeenkomsten met de Hummergraben nog niet op: Gottfried wist me wel te vertellen dat hij met Birgit Pfneiszl, een van de twee wijnmakende zusjes, op school (wijnschool, dan) heeft gezeten.

Twee stijlen Blaufränkisch, allebei uit hetzelfde gebied in Midden-Europa. Iets zegt mij dat de wijnen uit Steiermark en Sopron veel meer de nazaten zijn van een wijntraditie uit de tijd van de Oostenrijk-Hongaarse dubbelmonarchie dan die uit Burgenland. De ene stijl is daarmee niet meer of minder dan de andere. Beide zijn spannend en origineel, maar leveren gewoon andere wijnen. En dat maakt de wijnwereld voor mij zo ongelooflijk fascinerend.

Deutsch-Schützen, Eisenberg DAC

De percelen wijngaard in Deutsch-Schützen, in het Oostenrijkse Südburgenland, zijn klein. Nog niet zo lang geleden maakte iedereen hier zijn of haar eigen wijn van de stokken in de achtertuin. Families werken echter steeds vaker samen, en buren sluiten samenwerkingsovereenkomsten. Het levert bedrijven als Wachter-Wiesler en Vinum Ferreum, die volle gestructureerde wijnen van bijvoorbeeld Blaufränkisch maken.

  

Over de jonge wijnmaker Christoph Wachter Wiesler, hieronder rechts op de foto, maakte Julia Sevenich een flitsend videoportret: Lamborghini and Blaufränkisch: Harnessing Rugged Power.

Wijnen van Wachter-Wiesler proeven in de proefzaal van Vinum Ferreum. Rechts Christoph Wachter-Wiesler

Dit is de eerste aflevering van een nieuwe rubriek: Wijnfoto, telkens een praatje bij een plaatje.

Kennismaking met Herrenhof

Al weer enige tijd heb ik regelmatig contact met de eigenaar van het wijngoed Herrenhof, in het Oostenrijkse Steiermarken. Gottfried Lamprecht (1983) is onder andere zeer actief op Twitter en Facebook en heeft een eigen weblog. Dagelijks laat hij iets van zich horen: over zijn wijngaarden, het werk in de kelder, zijn gedachten rondom wijnmaken etc...

Zelden trof ik een wijnproducent die zo bezig is met het zichtbaar maken van wat hij doet en waar hij voor staat als Gottfried. Voor mij staat hij dan ook model voor de nieuwe generatie wijnmakers die de social media met veel succes weten in te zetten. Ik ontmoette er meer op EWBC, maar Gottfried is naar mijn idee wel één van de meest succesvolle op dit gebied. Zichtbaarheid van wijnproducenten is belangrijk, in mijn ogen. Wie kan er namelijk het beste het verhaal van wijn vertellen, als het niet de wijnmakers zelf is?

Ik ontmoette Gottfried ook in levende lijve, in Wenen, tijdens de European Wine Bloggers Conference (EWBC). Ik proefde de laatste druppels van zijn Buchertberg Weiss daar, tijdens de inmiddels in EWBC kringen fameuze 'guerilla tasting', en Gottfried proefde het restje Reestlander Wit, de fles Nederlandse wijn die ik mee had genomen naar Wenen. Gottfried vertelde me daar ook dat hij het bedrijf vanaf het begin aan het opbouwen is. Sinds 2005 is hij bezig. De Herrenhof en bijbehorende wijngaarden waren tot het eind van de negentiende eeuw in bezit van de Augustijner kanunniken van het klooster Vorau, maar raakten daarna in verval. Samen met zijn ouders blaast Gottfried die oude traditie van wijnbouw nu weer nieuw leven in.

Buchertberg Weiss 2009

Na die druppels Buchertberg en de verhalen van Gottfried werd het hoog tijd de wijnen eens uitgebreid te proeven. Dat gebeurde een paar weken geleden, met een klein gezelschap ten huize van Good Grapes-eigenaar Erwin Blezer. Vooral de Buchertberg Weiss had mijn aandacht, omdat dit een zogenaamde field blend is, wat ze in Wenen Gemischter Satz noemen. En wat een fantastische, complexe wijn was die Buchertberg Weiss! Helder geel van kleur, met een intrigerende neus van citrus, abrikozen, noten en een toefje hout. Droog en fris in de mond, licht prikkelend, met hoge zuren, vol en complex. Een geweldig voorbeeld van wat een Gemischter Satz kan zijn. Wel even wat lucht geven voordat je er van gaat genieten! Pas na overschenken in een ruime karaf kwam de wijn echt tot zijn recht!

De field blend is een bewuste creatie van Gottfried: hij wil een type wijn maken dat in vroeger tijden, voordat de wijnwereld de monocepage-wijnen ontdekte, de standaard was. Daartoe heeft hij zijn wijngaard aangelegd met diverse stokken van verschillende druivenrassen. Pinot blanc, sauvignon blanc, pinot gris en riesling zijn samen met een beetje gewurztraminer naast en door elkaar op de Buchertberg aanplant. Deze glooiende helling ligt bij het plaatsje Markt Hartmanssdorf, tussen Graz en het Südburgenland. Oogsten van alle druivenrassen gebeurt tegelijkertijd: het ene ras is dan wat rijper dan het andere, maar dat is exact de bedoeling voor een Gemischter Satz. Na de vergisting rijpte de wijn in vaten van 300 liter, gemaakt van Frans en Roemeens gebruikt hout.

Naast een witte Buchertberg is er overigens ook een rode variant, en maakt Gottfried ook een Blaufränkisch met druiven uit de regio Eisenberg. Daarover binnenkort meer.

Herrenhof Charta

Voor zichzelf heeft Gottfried 10 punten opgesteld waarheen hij zich in het wijnmaken wil houden. Hij noemt dit het Herrenhof Charta:

1. Druiven voor zijn wijnen komen alleen van de Buchertberg.

(En als dat niet zo is wordt het vermeld, zie het vervolg over rode wijnen binnenkort.)

2. Bodem en vegetatie worden bewerkt zoals in de gecertificeerde biologische landbouw.

3. Opbrengsten zijn maximaal 45 hl./ha.

4. Eigenschappen van wijngaard en jaargang MOETEN in de wijn tot uiting komen.

5. Vergisting alleen door middel van natuurlijke gisten uit de omgeving. Botteling op zijn vroegst in april van het jaar volgend op de oogst, verkoop vanaf 1 mei.

6. Geen gebruik van aroma's en toevoegingen, sulfiet alleen mondjesmaat en geen gebruik van apparaten om te concentreren of  stoffen uit de wijn te halen (specifiek de spinning cone, om de dealcoholiseren).

7. Bezinning op traditionele wijnbereidingsmethoden, zoals lang contact met de gist en indien mogelijke ongefilterde botteling.

8. Behoud van de vruchtbaarheid van de bodem en bevordering van het leven in de bodem.

9. Bevordering van biodiversiteit, zowel planten als dieren.

10. 100% vrij van gemanipuleerde genen.

En voor de toekomst heeft Gottfried nog plannen bij de vleet. Recent is een oude boomgaard gerooid, om op de Buchertberg – waarvan hij de enige eigenaar is – een nieuwe wijngaard aan te leggen. Nieuwe vaten worden over enige tijd gemaakt van hout van eigen eiken, en zullen rond 2013 ingezet gaan worden. Het hout ligt nu uit te looien. In de toekomst wil Gottfried gaan werken met authentieke druivenrassen die uit de streek verdwenen zijn. Daarover zullen we vast alles horen als de tijd rijp is.

Good Grapes heeft besloten de wijnen van Herrenhof naar Nederland te halen. Van harte aanbevolen!

De vele gezichten van Grüner Veltliner

Zeker meer dan vijftig verschillende Grüner Veltliners waren er te proeven gedurende de European Wine Bloggers Conference. Oostenrijks no. 1-druif was alom tegenwoordig, tot in Burgenland toe. Hij groeit dan ook in zo goed als alle wijngebieden, al zijn de wijnen uit Wachau, Kremstal en Kamptal het bekendst en beroemdst.
Grüner Veltliner wordt niet alleen als wijn van één druif gebotteld (monocépage), maar ook geassembleerd in allerlei cuvées én in de Gemischter Satz, de Weense specialiteit.

In het verleden is wel gezegd dat goede Grüner Veltliner zich kan meten met top-Bourgogne. Dat waren dan krachtige, houtgerijpte versies, met een romigheid die je in de meeste Grüner Veltliners die ik in Oostenrijk proefde, niet tegenkomt. Iemand zei tijdens de conferentie zelfs tegen me dat hij Grüner Veltliner maar een overgewaardeerde druif vond. Hij vond die hele hype eromheen niets. Zo ver zou ik zelf niet willen gaan: ik heb werkelijk fantastische voorbeelden geproefd en begrijp waarom de Oostenrijkse witte wijnen gewaardeerd worden én waarom Grüner Veltliner daarin de belangrijkste plaats inneemt. Ik proefde bijvoorbeeld de Grüner Veltliner Klostersatz 2009 van Pichler-Krutzler of de Smaragd Wösendorfer Kollmütz 2008 van Rudi Pichler, van de hellingen van de Wachau. Beide geweldige wijnen. En dan was er de Kirchweg Smaragd 2009 van Franz Hirtzberger tijdens het boottochtje op de Donau. Zelfs om 10.00 uur 's ochtends een verrukkelijke wijn.

Niet één stijl
Maar in al die verschillende Grüner Veltliners die ik proefde gedurende die vijf dagen, heb ik niet één stijl, of één bepaald kenmerk genoteerd dat ik nu typerend vond voor álle Grüner Veltliners. Hoge zuren: ja, meestal wel. En beetje vettig in de mond: heel vaak; kruidigheid: ook heel vaak, maar niet altijd. Maar het beroemde witte pepertje dat je zou moeten ontdekken in geur en smaak, ben ik lang niet altijd tegengekomen. Sommige wijnen waren romig en vol, andere strak en beendroog. Citrustonen, abrikoosaroma's, mineraliteit, wel hout, geen hout, en nog veel meer, het komt allemaal voor in de wijnen. Grüner Veltliner schijnt dan ook bij uitstek het terroir en de omgeving te reflecteren. Ik heb in Oostenrijk meer begrip gekregen voor het totaalaanbod aan wijnen, en zeker voor de rode. Maar van Grüner Veltliner kreeg ik nog niet echt hoogte ... Mijn studie gaat voort!


Kennismaken met Grüner Veltliner in Nederland is relatief makkelijk. Begin bijvoorbeeld in de WijnWebWinkelgids, daar staan er twee in, één van Grapedistrict en één van Good Grapes. Maar in de inleiding van mijn gidsje noem ik ook een buitenlandse webshop, Burgweine, van de Oostenrijker Thomas Burg. Ik interviewde hem al eens, en ontmoette hem tijdens EWBC. Speciaal voor Nederland stelde Thomas een kennismakingspakket Grüner Veltliner samen.

Kerstpakket van 6 Grüner Veltliners
Het schijnt morgen bovendien Cyber Monday te zijn: de maandag na Thanksgiving, waarop in Amerika de online aankopen voor het decemberseizoen een gigantische stijging vertonen. Speciaal voor Cyber Monday, én natuurlijk vanwege de kwaliteit van de geweldige wijnen, daarom aandacht voor dit pakket, waarin je zes verschillende Grüner Veltliners van zes verschillende producenten uit zes verschillende wijngebieden kunt bestellen. Als dat geen goede gelegenheid is om met de veelzijdigheid van Grüner Veltliner kennis te maken...!

Ontmoeting aan de Neusiedlersee

Toeval bestaat niet, zeggen ze wel eens. Dat ik tijdens mijn recente bezoek aan het Oostenrijkse Burgenland precies die producent trof met wiens wijnen ik in Nederland al kennis had gemaakt, heeft dan ook gewoon zo moeten zijn. Tijdens de persreis volgend op de European Wine Bloggers Conference, van 22-24 oktober in Wenen, werden de deelnemers soms opgesplitst in kleine groepjes van drie of vier, om bij een wijnmaker op bezoek te gaan. Zo ook in het plaatsje Rust aan de Neusiedlersee, waar we na een workshop over het terroir van de Leithaberg konden kiezen uit diverse jonge (en ook soms wat minder jonge) wijnmakers.

Blogger
In de auto naar de wijngaarden, gelegen in Jois, op het noordelijkste puntje van het grote ondiepe meer van Neusiedel, stelde ik me voor en vertelde wat ik deed. 'Oh', zei de wijnmaker, 'bloggen, goh, mijn Nederlandse importeur doet daar ook veel mee'. Enfin, om een lang verhaal kort te maken: ik bleek in de auto te zitten met Markus Altenburger, eigenaar van het gelijknamige wijngoed, wiens wijnen door Erwin Blezer van Good Grapes in Nederland worden verkocht. En twee van die wijnen had ik zeer recent nog uitstekende beoordelingen gegeven, in de WijnWebWinkelgids: de verrassende en verrukkelijke Brut Rosé van zweigelt en blaufränkisch, en de zoete Joiser Reben Gold 2008; een flesje om gelukzalig van te gaan glimlachen, schreef ik daar over....


Wijngaarden
Een bezoekje aan het wijngoed in Jois kon helaas niet doorgaan: in de kelders werd keihard gewerkt aan de verwerking van de laatste geoogste blaufränkisch, dé druif waar de Leithaberg bekender en bekender om wordt. In plaats daarvan nam Markus ons mee naar de wijngaarden op de hellingen van de Leithaberg en de Jungenberg. De herfstkleuren waren prachtig, en de uitzichten naar het meer toe spectaculair.


De Leithaberg is een lage heuvelrug die zich van noord naar zuid uitstrekt in zuidoost Oostenrijk, parallel aan de oevers van Unesco erfgoed Neusiedlersee. Het meer is slechts 1 tot 2 meter diep, omgeven door rietkragen en een uiterst belangrijk leefgebied voor onder andere vogels. Heuvels en meer zorgen voor een uniek microklimaat in de wijngaarden. De bodems worden gekenmerkt door wisselende percentages geschilferde leisteen en brokjes kalk, waar de rode blaufränkisch druiven uitzonderlijke resultaten op leveren. Microklimaat en bodem vormen zo'n uniek terroir, dat de DAC Leithaberg in 2008 werd ingesteld voor rode wijnen en in 2009 voor witte wijnen. Rode wijnen moeten uit minimaal 85% blaufränkisch bestaan en mogen aangevuld worden met st.laurent, zweigelt of pinot noir. Ze rijpen verplicht in eiken vaten. Vervolgens moeten de wijnen in april en juni van het tweede jaar volgend op de oogst aangeboden worden op een keuring. Zij mogen na goedkeuring op de markt gebracht worden vanaf 1 september van dat jaar. Voor witte wijnen gelden vergelijkbare eisen: pinot blanc, neuburger, chardonnay en grüner veltliner zijn toegestaan.

Lunch aan het meer
Na ons bezoek aan de wijngaarden, met veel uitleg over bodem, druivensoorten en microklimaat, wachtte een voortreffelijke lunch in een strandtentje aan het meer, uiteraard begeleid door Altenburger-wijnen. Vooral de verse rundertartaar gecombineerd met de Jungenberg Chardonnay 2008 was een verrukkelijke combinatie. Maar ook de Neuburger 2009 en de Joiser Reben 2008 zijn heerlijk frisse en fruitige witte wijnen.

De Jungenberg is de witte topwijn van het huis. Het marketingcomité van de Leithaberg DAC, waar Markus lid van is, is druk bezig wijngaarden te kwalificeren en kwaliteitseisen op te stellen voor wijnen van één enkele wijngaard, waarbij de naam van de wijngaard op het etiket aangeeft dat deze wijn in kwaliteit hoger is dat een gewone Leithaberg DAC.


Rood topwijnen
De rode wijnen mochten er ook zijn. Vooral veel zwoel fruit, doorspekt met kruidige tonen; dit was het meest gemarkeerd in de Jois 2008, die gerijpt heeft op 100% nieuw eiken vaten. Jois 2008 is een cuvée van cabernet sauvignon, blaufränkisch en zweigelt. In de Joiser Reben 2007 kwam de mineraliteit van de Leithabergbodems goed tot zijn recht. We dronken ze bij een mooie rundermedaillon met pittig gekruide pasta.

Tot slot van onze lunch, die al lekker lang uit begon te lopen, nipten we nog aan een glaasje Joiser Reben Gold, van onder andere chardonnay en goldburger. De combinatie bij citroenijs in een drupje wodka was verbluffend! Van dergelijke zoete wijnen maakt iedere wijnboer rond de Neusiedlersee wel iets, maar alleen in jaren dat de omstandigheden het toelaten. In 2010, een lastig jaar, zal er waarschijnlijk geen zoet gemaakt worden. Van deze Joiser Reben Gold maakte Markus maar drie vaten, genoeg om familie en geïnteresseerde klanten tevreden te stellen.


Na dit bezoekje aan Burgenland heb ik er weer een favoriet wijngebied bij: ik wil nog veel meer leren over en proeven van de Leithaberg, en dan vooral de heerlijke rode Blaufränkisch. Gelukkig zijn ze in Nederland te koop!

Deze column verscheen al eerder in de Nieuwsbrief van Good Grapes.

Foto's
- Zicht op Jois en de Neusiedlersee, vanaf Altenburger's wijngaarden op de Leithaberg
- Markus Altenburger (midden) naast twee Chinese studenten van de Wine Business School in Dijon, foto Trevor Hu
- De noordelijke uitlopers van de Leithaberg
- Drie witte wijnen van Altenburger
- Lunch achter de rietkragen van de Neusiedlersee

Trouvailles

Tsja, het was er veel te druk, vrijdagavond op de proeverij bij Trouvaille in Nieuwegein. Te warm, te veel mensen, niet of nauwelijks spuugemmers... Maar de omgeving was bijzonder – een oud Waterliniefort in Jutphaas – en de wijnen uitstekend. We deden er diverse leuke vondsten, en opvallend genoeg allemaal met links naar mijn recente bezoek aan Oostenrijk en de European Wine Bloggers Conference (EWBC).


Trouvaille Un: de ports van Quevedo. Al jaren ken ik Oscar Quevedo, van ons beider blogs, maar in levende lijve ontmoetten we elkaar pas twee weken geleden, op EWBC. Oscar's familie maakt port in S. João da Pesqueira, Douro. Oscar werpt zich met hart en ziel op de verkoop daarvan, zowel life als via de sociale media. Daarnaast maakt hij ook tafelwijn, samen met zijn zus. Toen bleek dat hij afgelopen week in Nederland was, moest en zou ik daar natuurlijk zijn ports gaan proeven. Nu zijn we al jaren fan van de ports van Churchill-Graham, maar die van Quevedo mogen er ook zijn! Een andere hand van port maken, dat wel: iets lichter en fruitiger, maar daarom niet minder lekker. We proefden het grootste deel van het assortiment door (zonder die spuugemmers dus), van de prima droge witte tot de sublieme Colheita's van 1992, 1994 en 1995. En dan natuurlijk de Vintage 2005 en 2007: beide nog te jong om echt goed van te kunnengenieten, maar wat een mooie wijnen waren dat. Uit het glas van de Vintage 2005 kwam je gewoon een hele droppot tegemoet, vermengd met heerlijk fruitig fruit. Die Quevedo-ports krijgen een plaats in onze voorraad.

Trouvaille Deux: Eiswein van Weingut Münzenrieder (Neusiedlersee). Deze Eiswein dronken we in combinatie met een chocolade-bonbon waarin wijn verwerkt was, druppels Spätlese Zweigelt om precies te zijn. Op chocolade en wijn kom ik binnenkort nog terug. Deze Eiswein was verrukkelijk, precies de goede balans tussen zoet en zuur. En bij die bonbon... puur genieten! Dit weekend zocht ik Münzenrieder nog even op, in de gezaghebbende Falstaff Weinguide Österreich / Südtirol 2010. Geen kleine jongen, zeer avant-garde, en vooral ook bekend om rode wijnen van Zweigelt, die van die bonbon dus...

Trouvaille Trois: Roter Veltliner. Eigenlijk was de Roter Veltliner uit de Wagram een herontdekking. Aanwezig was Josef Fritz van Weingut Jozef Fritz, en al pratend bleek ik zijn wijn bij bezoek aan Kirchberg, in het moderne wijncentrum Weritas, al geproefd te hebben. Ik heb zelfs een proefnotitie van de jaargang 2009. In Nieuwegein had Jozef de jaargang 2008 bij zich, die ik eerlijk gezegd veel beter vond!
Jozef vertelde me graag meer over zijn Weingut, maar helaas liet de omgeving dat nauwelijks toe. Ik moet gewoon terug naar Oostenrijk, om al die fantastische wijnmakers weer te ontmoeten. De Steinberg 2008 van Weingut Jozef Fritz heb ik na de proeverij besteld, om binnenkort thuis rustig van te genieten.

Steinfeder

Ooit van Steinfeder gehoord? Het is een kwaliteitsaanduiding voor wijn uit één van Oostenrijk's beroemdste wijngebieden, de Wachau. Steile terrassen klimmen tussen de steden Melk en Krems vanaf de Donau omhoog. Lengte van het kerngebied is misschien zo'n 20-30 kilometer. In totaal staan er 1350 ha. wijngaard, vooral beplant met riesling en grüner veltliner, aangevuld met kleine beetjes weissburgunder, neuburger en andere vooral witte rassen.


In de Wachau classificeren ze hun wijnen een beetje anders dan elders: de leden van de vereniging Vinea Wachau Nobilis Districtus (bijna alle wijnboeren in het gebied) hanteren de termen Steinfeder, Federspiel en Smaragd. Steinfeder is de lichtste wijn van de drie. Het mostgewicht moet een bepaalde hoeveelheid suiker bevatten, 15-17 KMW (een eenheid die alleen in Oostenrijk gebruikt wordt), en het alcoholpercentage mag maximaal 11,5% bedragen.

Zoals gezegd zijn het dus lichte wijnen, heerlijk als ze jong zijn. Na Steinfeder volgt Federspiel, daarna Smaragd. Federspiel is een term overgenomen uit de valkerij, Smaragd verwijst naar een prachtige groene hagedis die in de wijngaarden voorkomt. En Steinfeder? Steinfeder is een plantje, een grassoort. Licht, luchtig, en op de terrassen aanwezig. Op de foto toont Decanter's Darrel Joseph het plantje, bij Domäne Wachau in Dürnstein. Domäne Wachau heeft zijn eerste Steinfeder van 2010 overigens al op fles, een cuvée van müller-thurgau, grüner veltliner en frühroter veltliner.

Neuer Wein - Vin Nouveau

Een zucht van verlichting gaat ongetwijfeld door Europa: de oogst zit er op! De meeste druiven zijn binnengehaald, de vaten en tanks zitten vol en borrelen er lustig op los. Kom je in een wijnkelder, slaat de geur van gistende most je tegemoet. In sommige ruimtes kun je niet te lang blijven vanwege de koolzuurgasdampen.


Wijn van 2010 (noordelijk halfdrond) is zelfs al in de verkoop. Traditioneel gebeurde dat vroeger vanaf 11 november, Sint Maarten. In Oostenrijk wordt dit nog gevierd, misschien elders ook wel.

In Duitsland kun je al vanaf half oktober de Neuer Wein van het vat kopen: zoet, verfrissend en nog gistend.

Een variant kennen ze in Oostenrijk: aan tafel in de Heurigen door het hele land wordt Gespritzter geserveerd, jonge volledig vergiste wijn waarbij je een scheut bruisend bronwater gooit.


Ook wijn in fles wordt al verkocht: in Oostenrijk vond ik bij Domäne Wachau in Dürnstein deze Jungwein, Steinfeder 2010: een cuvée van müller-thurgau, frühroter veltliner en grüner veltliner. Stom genoeg heb ik geen fles meegenomen!

En de Fransen? Aan Beaujolais Nouveau zijn we nog niet toe, die komt pas na Sint Maarten, in het derde weekend van november, op de markt. Maar in de Ardèche mag de jonge Gamay al eerder, op de derde donderdag in oktober, vrij gegeven worden. Ik kreeg gisteren, vers gehaald in Frankrijk, deze jonge rode wijn uit de omgeving van Payzac. De druiven ervan heb ik eerder deze zomer nog zien hangen! Wat je daarvan kunt verwachten? Zeer fruitig, niet al te donker gekleurd, weinig tannines. Een fles om tussen nu en het voorjaar te drinken, bij een bord boerenkool misschien? Ik ga het proberen!

Blaufränkisch .. en meer Blaufränkisch

Net als je denkt dat het je druif niet is, ontmoet je bij puur toeval die ene wijnmaker en ben je verkocht. Op maandag, de eerste dag van de persreis volgend op de European Wine Bloggers Conference, bezochten we twee rode wijngebieden in Burgenland. In het charmante openluchtmuseum van Moschendorf, op een steenworp afstand van de Hongaarse grens, proefden we de mineralige Blaufränkisch van de Eisenberg DAC. Het landschap van Südburgenland is fantastisch, de herfstkleuren in wijngaard en bos overweldigend. Maar de wijnen konden me niet bekoren. Of dat lag aan het vroege uur van proeven, of aan de af en toe stevige ijzerachtige, minerale smaak, of aan de jeugd van de wijnen, ik weet het niet. Ik besloot echter dat ik Blaufränkisch minder interessant vond.

Bezoek aan Iby
Tot we later die dag in Mittelburgenland arriveerden. In het stadje Deutschkreuz stond een handvol jonge wijnmakers klaar om ons in kleine groepjes mee te nemen naar hun wijngaarden en hun bedrijf. Anton M. Iby jr. was de eerste die vertrok, en ik sloot me bij mededeelnemers Olga, Onneca en Ryan aan om op pad te gaan. Als eerste bezochten we de wijngaarden, rondom het nabijgelegen dorp Horitschon. De naam is Hongaars en betekent iets als eikenbos, als ik het goed onthouden heb. Vroeger was Horitschon dan ook een dorp van kuipers!


Eiken en vaten
Anton Iby liet ons zijn wijngaarden Dürrau, Hochäcker en andere zien, en vertelde over bodem, snoeiwijze en type vaten. Naast vaten van Frans eiken worden door Iby ook vaten van Oostenrijks eiken gebruikt. De verschillen tussen het hout van de eikenbomen zijn subtiel, maar belangrijk voor het effect op de wijn. Iby werkt alleen met rijping op hout, maar varieert daarin sterk: gebruikte en nieuwe Franse barriques, grote houten vaten van Oostenrijks eiken (4000 liter) en barriques van Oostenrijks eiken. Een wijn van Iby, uitsluitend rood en voor altijd met een hoog percentage Blaufränkisch, verlaat bovendien het vat nooit voordat het zijn tijd is. Over zijn wijnen van Blaufränkisch zegt hij: 'We moeten zorgen dat Blaufränkisch niet van zijn ziel beroofd wordt – met andere woorden: Blaufränkisch moet smaken naar de druiven waarvan ze gemaakt zijn, niet naar de gebruikte vinificatiemethode. Om die reden streven we ernaar druiven te krijgen met een fijne, rijpe zuurstructuur die de wijnen een fris en levendig karakter geven. Daarom zal onze Blaufränkisch nooit voor meer dan een derde deel rijpen in nieuw hout. Bovendien hebben we de toasting van de vaten aangepast.'


De bodem in dit gebied bestaat uit zware leem, het klimaat wordt sterk bepaald door de nabije Neusiedler See en de Pannonische laagvlakte. Weingut Iby werkt verder biologisch, zal volgend jaar gecertificeerd zijn én wordt geleid door twee generaties absolute perfectionisten. Kwaliteitswijn is hun doel, het beste van wat bodem en druif te bieden hebben moet absoluut bereikt worden. Vader Anton stond aan de wieg van de DAC Mittelburgenland, zoon Anton jr., inmiddels de vijfde generatie, is oenoloog en naar eigen zeggen het liefst zo weinig mogelijk op kantoor en zo veel mogelijk in wijngaard en kelder.

Vijf wijnen
Samen met Anton Iby proefden we vijf wijnen, en we leerden van deze kleine proeverij en petit comité meer dan van alle proeverijen in de dagen daarvoor! Wijn proeven met de wijnmaker zelf is de beste manier om een wijn en/of een druif te leren kennen! Zowel ikzelf als mijn medeproevers waren onder de indruk. Onneca, uit een familie van wijnmakers in Spanje en verantwoordelijk voor communicatie bij Cavas Gramona: 'I feel I have tasted in these wines the real Blaufränkisch, an authentic expression of the people of Austria. It really surprised me, and the wines tasted super!'


Vooral de Hochäcker en de Quintus (een cuvée van blaufränkisch, zweigelt, cabernet sauvignon), genoemd naar de vijfde generatie op het wijngoed, vielen in de smaak. Ik heb het geluk dat Sauter Wijnen de wijnen van Iby importeert. Olga Mosina, wijnliefhebber en toekomstig blogger uit Moskou, kreeg een fles mee naar huis: 'I actually had a great introduction to Blaufränkisch today. At the moment (my taste is still developping), I like wines that are full-bodied, powerful, full of character. That's what I found in Iby's wines and loved. They're full of fruit that is juicy and fully ripe, but they also have nice acidity and a pleasant (slightly sweet) finish that lasted long in the mouth.'

Uitroeptekens
Mijn eigen proefnotities bestaan meer uit uitroeptekens dat uit vinologisch verantwoorde termen. Vooral het zuivere fruit – veel bosfruit als bosbes, bosaardbei, frisse bramen - de kruidigheid en de frisse zuren vielen op. Geen heftige of agressieve tannines; de wijnen zijn soepel, zwoel, zijdezacht en toch fris in de mond. En van de afdronk kun je minutenlang genieten. Ik weet nu hoe een goede Blaufränkisch uit Mittelburgenland kan en hoort te smaken. En dan te bedenken dat de jaargang 2008 die we proefden, zowel van Chevalier als van Quintus, eigenlijk nog tot 2014 moet liggen om optimaal voor de dag te komen.
Eigenlijk zou ik hier nog wat uitleg moeten geven over de DAC Mittelburgenland en de vereisten om onder deze herkomstbenaming wijnen op de markt te brengen. Ik kom hier in een ander verband echter binnenkort op terug.

De wijnen van Iby zijn te krijgen bij Sauter Wijnen.

Roter Veltliner - een wijnvondst op #EWBC

Kennismaken met vier wijngebieden op één dag: het is wat veel. Maar wat een prachtige wijnen brengt elk van die - Oostenrijkse - gebieden voort! De laatste dag van de European Wine Bloggers Conference begon voor mij en een veertigtal anderen met een bliksembezoek aan de Wachau, door middel van een boottocht op de Donau en een bezoekje aan het bekende Domäne Wachau. De lunch vond vervolgens plaats in Kirchberg, in het wijngebied Wagram. Vervolgens proefden we in het Stift Klosterneuburg wijnen uit de Thermenregion en Carnuntum. Daarna vond een uiterst sfeervol bezoek aan het klooster en wijnkelders plaats.

Roter Veltliner
Een van de vondsten van mijn dag was een Roter Veltliner van Weingut Leth. Roter veltliner is een wit druivenras dat geen enkele verwantschap heeft met grüner veltliner. Het is wel verwant aan andere Oostenrijkse specialiteiten als zierfandler, rotgipfler en neuburger. (En laat ik nu de meeste wijnen van die druiven ook heel boeiend vinden tijdens deze reis.. .)
In heel Oostenrijk staat slechts 220 ha. roter veltliner aangeplant, voornamelijk in de Wagram. Dit wijngebied ligt ingeklemd tussen Wenen en de meeste westelijke wijngebieden als Traisental, Kamptal en Kremstal. De bodems bestaan hier vooral uit dikke lagen löss. Zo'n dertig producenten maken roter veltliner in de Wagram.


In Wagram Weritas
Een van die producenten is Franz Leth, persoonlijk aanwezig in het schitterende, moderne wijncentrum In Wagram Weritas. Ik vroeg hem wat meer informatie over de druif. Hij vertelde me dat hij zelf maar zo'n 3-4000 flessen per jaar maakt, en dat de 2009 bijvoorbeeld al weer op was. (Ik kon ter plekke nog een van de laatste flessen kopen.) De 2010 staat nu te vergisten, en zal daarna verhuizen van de roestvrijstalen tanks naar grote houten vaten van een paar duizend liter. Vooral het contact met zuurstof dat deze vaten oplevert, is belangrijk voor de Roter Veltliner. In april 2011 wordt de wijn gebotteld, in mei komt de 2010 op de markt. Ik vroeg hem ook waarbij de Roter Veltliner het beste combineert. 'Bij kazen, of bij zo goed als alle soorten wit vlees', was zijn antwoord.

Hoe smaakte dat dan, die Roter Veltliner Scheiben 2009 van Leth (Scheiben is de wijngaard)? Ik noteerde: 'lijkt een beetje op Silvaner, meloen, rozijn en notigheid, beetje kruidig in de neus. Vettig in de mond, hoge zuren, fris, levendig.' Ik ga er thuis nog een goed voor zitten binnenkort!

Volgend jaar ... #EWBC in Italië

Vanavond in Restaurant Oesterreicher im Mak werd het aangekondigd: de volgende European Wine Bloggers Conference zal gehouden worden in oktober 2011, in Franciacorta, hét Italiaanse gebied voor mousserende wijnen volgens de methode traditionele. Dus zeg niet dat jullie het niet ver van te voren wisten, Nederlandse wijnbloggers!

En hoe gezellig het kan zijn op zo'n conferentie:


Opnieuw met een ongelooflijke hoeveelheid Oostenrijkse wijnen om te proeven. Ik heb me beperkt tot de 'rare' druiven vanavond: een Schilcher Brut van blauer wildbacher (droge mousserende rosé, met zeer hoge zuren), een Rotgipfler en twee Roter Veltliners. Zeer de moeite waard!

Live from Vienna - #EWBC

De tweede dag van EWBC, de European Wine Bloggers Conference zit er bijna op. Ik ben in Wenen, en luister met 200 andere vooral Europese wine bloggers en mensen die actief op Twitter en Facebook over wijn communiceren, naar key note speakers als Elin McCoy, auteur van The Emperor of Wine, en Evan Schnittman, een van de directeuren van Bloomsbury Publishers. We bezoeken seminars over social media en treffen elkaar in de wandelgangen. En dat is misschien wel een van de leukste aspecten van deze conferentie. Mensen die je van Twitter kent, ontmoet je hier in levende lijve.


Van Portugese wijnproducent Oscar Quevedo (@quevedo) krijg ik een stevige omhelzing. We kennen elkaar al een jaar of twee, maar spreken elkaar nu voor het eerst echt. Zaterdag proef ik ook eindelijk zijn wijnen en ports. Vrijdagavond aan tafel bij Mayer am Pfarrplatz, een zogenaamde Heurige, maak ik nader kennis met Thomas, @Winzerblog op Twitter. 'Oh, nou weet ik wie je bent, Wijnkronieken', zegt hij plotseling.


En in de bus spreek ik uitgebreid met Per Karlsson (@bkwineper), de Zweed die in Parijs woont en wijnreizen organiseert samen met zijn vrouw. Graag had ik Per's fantastische foto's in de
WijnWebWinkelgids gebruikt, maar dat liep toch anders. Eerder schudde ik al de hand van Thomas Burg (@thobu), die zijn webshop met alleen Grüner Veltliner nu ook in het Nederlands gaat vertalen. Ik bied hem spontaan aan de teksten die vertaald zijn door een vriend die in Nederland heeft gewoond, nog even na te lopen.


We proeven Oostenrijkse wijnen samen, en ik introduceer vandaag tijdens de lunch een fles van de Reestlandhoeve. De reacties zijn fantastisch: A Dutch wine? Wow, that is something... En ze vinden de wijn echt lekker en de moeite waard. Ineens ben ik de vertegenwoordigster van de Nederlandse wijnen ;-) Een slogan voor volgende keer bedenkt thomas Ungrad (@Thomasuw) van Unser Wein voor me: Get in touch with the Dutch...


Natuurlijk discussiëren we ook over serieuze zaken als wat is een wine blogger, hoe kunnen we er een boterham uit halen en wat is de toekomst van wijncommunicatie. En die discussie gaat morgen ongetwijfeld voort, als we de wijngebieden in gaan, meer gaan proeven, wijnmakers ontmoeten, en nog meer zullen bloggen en twitteren...

Wordt vervolgd.

Gemischter Satz in vliegende vaart

Ze waren er wel, op de grote proeverij van Oostenrijkse wijnen begin september. Maar het is nu niet dat ze in Nederland al een hit zijn. Dit in tegenstelling tot Oostenrijk, waar het sinds een paar jaar (weer) dé zomerwijn is: Gemischter Satz, een wijn gemaakt van verschillende druivenrassen door elkaar, die samen in één wijngaard staan. En in tegenstelling tot bijvoorbeeld een cuvée, waarbij eerst ieder druivenras apart wordt geperst en vergist voordat er een blend wordt gemaakt, worden de druiven al voor het persen bij elkaar gegooid en samen vergist. Gemischter Satz komt in heel Oostenrijk voor, maar wordt beschouwd als een typisch Weens fenomeen. Redenen om verschillende druivenrassen in de wijngaard aan te planten waren vroeger het spreiden van de risico's: gingen de rieslingstokken dood, had je altijd nog de neuburger of de weissburgunder...
Veertig jaar geleden raakte deze manier van wijnmaken helemaal uit, om zo'n jaar of vijf geleden weer terug te komen. Daarin speelde onder andere Fritz Wieniger een belangrijke rol (zie hieronder).

Arndorfer
Op zoek naar een rode draad om me tijdens zo'n grote proeverij als de tweejaarlijkse Oostenrijk-happening aan vast te houden, kwam ik op de Gemischter Satz. Ik wilde wel eens ervaren 1. of ze er waren, en 2. hoe ze smaakten. En geloof het of niet, maar de eerste stand waar ik langs ging, die van Good Grapes, had niet één, maar zelfs drie wijnen van Gemischter Satz. Bovendien werden ze ook nog gepresenteerd door de producent zelf, de jonge Martin Arndorfer. Hij is 27, maakte zijn eerste wijn in 2002 en woont en werkt in Strass, in het Kamptal. Zijn Gemischter Satz is dus geen Weense wijn, maar daarom niet minder interessant. Vooral Von den Terrassen 1958, uit 2009, is me bijgebleven: gemaakt van neuburger, riesling en grüner veltliner, van stokken die in 1958 aangeplant zijn. Een derde deel van de wijn rijpte op barriques, tweederde in roestvrijstalen tanks. De wijn werd gekenmerkt door notige en frisse aroma's, met indrukken van peer en meloen. Hij deed me denken aan sommige Italiaanse trebbiano's.


Vanwege de masterclass van Cees van Casteren over de Oostenrijkse DAC's (zeer interessant en leerzaam) had ik te weinig tijd om andere wijnen van Arndorfer te proeven. Maar ik kom vast nog eens terug op dit huis.

Wieniger en Stift Klosterneuburg
Na de masterclass had ik slechts tijd om in vliegende vaart nog een half uurtje te proeven. Ik trof tot mijn grote geluk twee bekende Weense producenten, Fritz Wieniger en Stift Klosterneuburg. Beide hadden ook Gemischter Satz meegenomen. Wieniger geldt als dé specialist van Gemischter Satz. Hij richtte samen met drie andere Weense producenten WienWein op, om nieuwe kwaliteitseisen voor de Weense wijnbouw te stellen. Zo moet een Gemischter Satz volgens de Oostenrijkse wijnwetten minimaal uit twee druivenrassen bestaan, maar bij WienWein zijn ze iets strenger: daar moeten minimaal drie druivenrassen gebruikt worden.

Zeer de moeite waard vond ik Wieniger's Nussberg Alte Reben 2008, gemaakt van acht verschillende druivenrassen, allemaal van oude stokken van de Weense Nussberg (in het noorden van de stad). Ook hier trof ik een notige, frisse, wat neutrale smaak, die echter door de rijping op de lie ook vol en vettig was. Jammer dat Wieniger nog geen Nederlandse importeur heeft!
Bij Stift Klosterneuburg, een wijngoed dat al sinds 1114, bestaat, proefde ik een tweede wijn van de Nussberg, gemaakt van grüner veltliner, riesling, welschriesling en neuburger. Ook deze was vol, notig en fris. En ook Stift Klosterneuburg heeft nog geen Nederlandse importeur.

Na deze kennismaking met Gemischter Satz in vliegende vaart heb ik echt zin in meer. Gelukkig gaat dat ook gebeuren, want eind oktober bezoek ik de European Wine Bloggers Conference in Wenen. Ik ben van plan dan dieper in de Weense wijnbouw en de Gemischter Satz te duiken, en kom er zeker op terug, hier en waarschijnlijk ook in andere artikelen. Wordt vervolgd!

Foto's:
- Weense wijngaarden, foto afkomstig van www.zahel.at, website van een van de vier WienWein-producenten
- Martin Arndorfer tijdens de Oostenrijk proeverij op 6 september in Utrecht

Selling Grüner Veltliner online – Interview with Thomas Burg

Through LinkedIn, Twitter and Facebook I've met a lot of people in the last couple of months. Some in real life, some only virtual. Recently, I came in contact with Thomas Burg, an Austrian who has opened a webshop solely devoted to Grüner Veltliners. Thomas asked my advice how to promote his shop in the Netherlands; he also delivers across Europe! Since the selection of wines offered in his shop burgWeine is very worthwhile, I decided to interview Thomas and ask him about his passion. And readers of Wijnkronieken receive a discount till May 6. See below!

Tell me something about yourself. Is this only hobby or a living?
I worked for 10 years at the Donau-University Krems amidst the premier white wine growing regions in Austria: Wachau, Kremstal, Kamptal, Traisental. Besides heading the Center for New Media I began to investigate the wines in the vicinity. Since 2005 I mainly work as an online marketing consultant. In parallel I started with a continuing education program at the Austrian Wine Academy and in December 2009 the shop burgWeine turned the hobby into a business.

Why only Grüner Veltliner? What makes it so special?
There were several reasons why I chose to start with Grüner Veltliner. From a marketing perspective I was looking for a niche that is big enough while being small enough at the same time. I think Grüner Veltliner is a - well almost - well known international brand in the wine lover community.

Grüner Veltliner is not only a niche but it's also a very promising grape variety that successfully conquered the palates on our planet. Grüner Veltliner developed - over time - from a grape for mass wine production into a distinguished variety that competed with Chardonnay and Riesling as the permier white wine variety. It reflects many differents styles and soils. Grüner Veltliner's scope reaches from easy young and fresh wines to very serious and powerful.

Is Grüner Veltliner appreciated enough in the wineworld?
I think during the last 10 years Grüner Veltliner made it's way into the hearts and glasses of wine lovers around the globe. Based on excellent quality, Grüner Veltliner showed up as an alternative to Chardonnay from Burgundy. It's still better priced and offering equal and sometimes better quality. One of the main strengths of Grüner Veltliner is it's suitability as food companion. From sea food, fish to white meat, vegetables and even chocolate.

Can you tell something about the history of Grüner Veltliner?
To make a long story short (there is no comprehensive article/book written yet) the Grüner Veltliner is at home in Austria and some of it's neighbouring countries. The name Grüner Veltliner is misleading because based on ampelography it is not related to other Veltliner varieties. Weißgipfler (related to the Traminer family) might be the more precise name. The Traminer is one of the parent grapes of GV and in 2009 another parent was found in Burgenland, Austria: St. Georgen Rebe. It is said that already the Romans drank it.

One of the first historical documents dates from the early 18th century. By then the GV grape was called Grüner Muskateller. This name lasted until the 1930s. The GVs hightime started in the 1950, closely related to the Lenz Moser style of winegrowing. Until the mid 1980s GV was used mainly for mass production. Only when the vintners started to reduce quantity, very elegant and complex wines emerged.

What is you favorite GV?
Impossible to tell. There are so many good ones. Currently I like GV Hundsberg 2007 from Leo Uibel and Alte Reben 2008 from Ebner-Ebener. Both are from the Weinviertel. A region with excellent terroir for Grüner Veltliner.

Why a webshop?
Having a webshop is the most natural way of selling wine today. It makes it easy for consumers to browse your inventory and to order. More and more people are turning to the web to do their shopping. You are not bound to opening times and you can acces the stores from at home or at work. It's also cheaper to run an online store.

You also sell abroad?
Yes, I sell to many EU-countries. Demand is traditionally high in Germany and the Netherlands. Switzerland is also interesting but since it's not a EU-state, it's more complicated and more expensive.

burgWeine | Faktorei für Grünen Veltliner - www.burg.cx

Readers of Wijnkronieken have a discount of 10% on all purchases till May 6! Type this code marin01x during check out at burgWeine, and the discount will be activated.

Grüner Veltliner en Riesling

Geen gastvrijer wereld dan de wijnwereld, denk ik wel eens. Door een kennis werd ik pas uitgenodigd mee te gaan naar een proeverij van louter Grüner Veltliners en Rieslings uit Oostenrijk. Goed voor mijn proefvaardigheden, die ik binnenkort weer zal moeten tonen....

Organisator was David van Evineage, die hiermee vooral zijn medestudenten van de Diploma Course bijeen wilde krijgen, om te netwerken, elkaar weer eens te spreken en gewoon te genieten van wijn. Maar anderen waren ook van harte welkom.
Dus wandelde ik afgelopen zondag door de beijsde straten van Buitenveldert, naar een proeverij bij The Art of Wines (wat overigens een werkelijk prachtige wijnwinkel is, waar ik erg van onder de indruk was).
Ik kende er alleen mijn kennis Anja. Maar wijn verbroedert gelukkig inderdaad, en voor ik het wist had ik al weer kennis gemaakt met diverse medeliefhebbers van wijn, ofwel bezig met de Diploma Course – een van de beste wijnopleidingen die beschikbaar zijn – ofwel met de vinologenopleiding.

David vroeg ons in een mailtje achteraf wat we de beste Grüner Veltliner en de beste Riesling vonden. Nou David, dat antwoord giet ik dan maar in een blogpost voor je. ;-)

Allereerst een algemene opmerking: wat was het ontzettend lastig om in de Grüner Veltliners bepaalde karakteristieken te ontdekken! We leren altijd dat GV gekenmerkt wordt door een wit pepertje in de smaak, maar die waren niet te ontdekken. Ik heb geloof ik één GV getroffen waar ik witte peper in herkende (Zeiseneck van Pfaffl). Verder zijn er wel altijd de hoge zuren en een bepaalde vettigheid in de wijn. Je proeft het op je tong, en het onderscheidt de GV duidelijk van de Riesling.

Dan de beste Grüner Veltliner:
- Grüner Veltliner Alte Reben 2006 van Bründlmayer, ingebracht door Vindict!, geïmporteerd door Imperial Wijnkoperij (ik zou bijna zeggen: uiteraard). Waarom dit de beste was? Vanwege zijn brede volheid, zijn duidelijke vettigheid, zijn lengte. Deze wijn heeft inderdaad iets weg van de Bourgognes waarmee GV in het verleden wel vergeleken is.

- Maar ook het vermelden waard: de heerlijk frisse GV Pfarrweingarten 2008 van Walter Buchegger, ingebracht door David en geïmporteerd door WMU. Daarnaast wil ik de wijnen van R&A Pfaffl nog wel eens proeven: zowel de Goldloch als de Zeiseneck bevielen me uitstekend, vooral door hun frisse sappigheid. Ingebracht door Ilexa, geïmporteerd door Poot Agenturen.

- Dan de beste Riesling. Lastig, want na 16 Grüner Veltliners was mijn aandacht er niet meer helemaal bij. Op basis van de uitroeptekens op mijn aantekenvel kies ik dan voor de Riesling Wachstum Bodenstein van Prager, ingebracht door David en opnieuw van Imperial (uiteraard ;-)) Een waarom staat er niet bij, dus dat moet ik helaas schuldig blijven.

David en vrienden, enorm bedankt voor de proeverij, en Anja, voor de uitnodiging. Ik was al een fan van Grüner Veltliner en Riesling, en dat is nu weer helemaal bevestigd!