Discussies rondom Tsjechische wijnen

Sinds een week of wat doet een gratis download de ronde: High Performance Wines. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen drie wijncategorieën: statusgericht, klantgericht en productgericht. Statusgerichte wijnen zijn de champagnes en bordeaux's van deze wereld, klantgericht is vooral in de supermarkt te krijgen (Yellow Tail, Castel, J.P. Chenet). Productgericht is een wat diffusere groep: wijnen voor liefhebbers bijvoorbeeld, zoals goede terroirwijnen. Of wijnen uit gebieden die nog nauwelijks bekend zijn, met geringe volumes en bereik.

De serie Tsjechische wijnen die ik recent proefde, in het illustere gezelschap van drie dames en een heer, valt in die derde categorie: wijnen voor liefhebbers. De oplages zijn nog te klein om het grote publiek te bereiken. De prijs is bovendien nog helemaal niet afgestemd op een groter publiek. En vaak kan de kwaliteit ook nog omhoog.

Vinice

Begrijp me niet verkeerd: we vonden het alle vijf geweldig om deze serie Tsjechische wijnen te proeven. Prachtig dat er liefhebbers als de broers Ryan van Vinice zijn die de moeite nemen Tsjechische wijnen naar Nederland te halen. Met veel genoegen en plezier hebben we kennis van die wijnen genomen. Maar het prijspeil ligt hoog vergeleken met de geboden kwaliteit, bijvoorbeeld. Gelukkig had één van de dames een aantal jaar geleden ook al Tsjechische wijnen geproefd. Zij wist ons te melden dat die kwaliteit sindsdien echt kilometers is gestegen. Dat is goed om te horen, want dat betekent dat wijnliefhebbers de Tsjechische wijnen, net als de Nederlandse overigens, gewoon moeten blijven volgen.

Favorieten

Ieder van de aanwezigen had die avond zo zijn favorieten. Eenzaam aan de top, met zeker 4,5 van de vijf stemmen, stond de zoete wijn. Slámové Víno 2003 Frankova van wijnmaker Petr Marcincak. Marcincak is gespecialiseerd in strowijnen; deze was gemaakt van blaufränkisch. Fantastische geur van gedroogd fruit, rozijnen, specerijen. Fluweelzacht in de mond, met een uitstekende balans in zoet en zuur. Heerlijk bij de appelcrumble en de appeltaart, maar ook gewoon zo, als dessert op zichzelf. Van deze wijn vonden we de prijs,
€ 29,95 per flesje van 375 ml, in ieder geval wel te rechtvaardigen.

De Sauvignon Blanc 2009 van Hort mocht ook op zeker drie stemmen rekenen. Stevig en vol, met krachtige grapefruit- en perzikaroma's. Lijkt niet op Franse Sauvignon Blanc, noch op Nieuw-Zeelandse (als er al een eenduidig profiel voor beide is te geven). Bij de oude Hollandse geitenkaas was het restje later op de avond zo weg. Een tomatenquiche zou er ook prima bij smaken.

Ryzlink
Over beide Rieslings, Vlašsky 2008 en Rynsky 2008, waren de meningen sterk verdeeld. Ik was eigenlijk de enige die de Vlašsky (Welschriesling, die niets met échte Riesling te maken heeft) van Mikrosvin een stem waard vond. Lekker bloemig en toch ook kruidig, met goede zuren, een bittertje en een wat korte afdronk. Een prima dorstlesser die bij een romige kipsalade best zou smaken. Helaas is een prijs van € 13,95 wel hoog.

De Rynsky Ryzlink, van Sonberk, riep heel wat discussie op. Sommigen vonden de extreem hoge zuren heel prettig, anderen vond het toch wat te heftig. Zelf vond ik de hoge zuren niet uitnodigen tot nog een glas, hoe dol ik ook op Riesling ben normaal gesproken. Ook bij enig opwarmen in het glas bleef het moeilijk door de zuren heen te proeven en andere dingen in de wijn te ontdekken.

Discussie over rood

Grote meningsverschillen ontstonden ook over de beide rode wijnen van de avond: Svatovavřinecké 2006 (gangbare wijn- en druifbenamingen zou ook wel handig zijn) en Zweigeltrebe 2004 riepen veel discussie op. Svatovavřinecké bleek te staan voor Sant Laurent, een druif die in Oostenrijk heerlijke sappige rode wijnen oplevert. Zelf vond ik hem zeer prettig, anderen vonden de zuren in deze wijn te hoog. De Zweigelt karakteriseerde ik als bramensap met alcohol. Over het algemeen vonden we de laatste toch een prettige, makkelijke wijn. De prijzen van net onder een tientje vielen hier mee.

Eén wijn, een Grüner Veltliner, bleek helaas gekurkt. Gelukkig zorgde de vrolijke kennismaking met de andere wijnen, en de twee wijnen die ik eerder al had geproefd (zie 3 en 9 februari 2011), dat mijn indruk van de Tsjechische wijnen positief is. Tsjechië wordt een land dat potentieel goede wijnen gaat voortbrengen, maar dat er nog niet is. Leuk om in de gaten te houden!

De gratis download van High Performance Wines vind je overigens hier.

Sloveense wijn bij slijter en supermarkt

In januari 2010 maakte ik er op Wine Professional voor het eerst kennis mee: de wijnen van het Sloveense puklavec & friends. Toen was nog niet bekend via welke kanalen de instapwijnen op de markt zouden komen. Inmiddels zijn die wijnen geïntroduceerd, bij zoveel de Jumbo als bij Gall & Gall. En de afgelopen maanden heb ik er opnieuw mee kennis gemaakt. Recent proefde ik twee wijnen die bij Gall & Gall verkrijgbaar zijn:

• Ela Hill Furmint 2009, prijs € 7,99
• Ela Hill Sauvignon Blanc & Furmint, 2009, prijs € 5,99

Zoals gebruikelijk zet ik proefflessen meestal in bij het eten, omdat dan vaak andere dingen opvallen dan bij zuiver proeven. En tenslotte zijn de meeste wijnen daar ook voor bedoeld, voor het drinken bij de maaltijd.

Shoarmabroodjes

Beide wijnen zijn uitstekend bevallen. De blend van sauvignon  blanc en furmint zette ik in bij een simpel broodje shoarma met knoflooksaus. Vlees van de biologische slager, stevig gekruid. Ik vermoedde dat de frisheid van de sauvignon blanc aangevuld met het bloemige van de furmint wel tegen de kruiderij op zou kunnen, en dat bleek ook helemaal waar. Zoals ze bij puklavec & friends zelf over de wijn zeggen: 'Een wijn voor alle gelegenheden en lekker bij een frisse salade of een lichte maaltijd.' En dat alcoholpercentage van slechts 12,5 % beviel ook uitstekend.

Nog lager in alcohol – 11,5% - is de pure Furmint van de wijngaard Ela Hill. Deze bloemige en frisse wijn, met aroma's van meloen en peer dronken we bij een salade met geitenkaas, broccoli en kerstomaten. Niet een optimale combinatie, maar ook niet echt vervelend. Prettig aan de wijn was verder de kruidigheid en het kleine bittertje aan het eind. We omschreven de wijn ook nog als een beetje doorsnee, mag spannender. De blend met sauvignon blanc vonden we veel frisser en prettiger!

Erg slim aan de flessen van puklavec & friends: een uitstekend labeltje met naam van de wijn, om van de fles te trekken en in je portemonnee te stoppen!

Aanvullende informatie

De beide Ela Hill wijnen waren vergezeld van een dik persdossier, met foto's en achtergrondinformatie. Daaruit is te lezen dat Ela Hill een heuvel is in het gebied rondom Jeruzalem Ormož, met veel zonuren, een adembenemend uitzicht op de wijnbergen en een verscheidenheid aan druivensoorten.

Slovenië ligt ingeklemd tussen Italië, Oostenrijk, Kroatië en Hongarije. Het is het enige land in voormalig Joegoslavië waar in de jaren negentig nauwelijks oorlog was. De wijnbouw heeft er daarom veel minder te lijden gehad dan in andere Balkanlanden. Bovendien is de ontwikkeling van de wijnbouw in dit land kwalitatief gezien veel verder gevorderd dan in andere deelrepublieken van voormalig Joegoslavië, doordat Slovenië altijd meer tegen Oostenrijk en Noordoost-Italië heeft aangeleund.

Ondanks het feit dat Slovenië met een wijngaardareaal van 21.000 hectare tot de kleinste wijnproducerende landen ter wereld behoort, hebben wijnproductie en –handel altijd een belangrijk deel van de Sloveense cultuur en traditie uitgemaakt. In de dagen van het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk waren de wijnen uit het tegenwoordige Slovenië zeer gewild. Het jaarlijkse wijnconcours dat plaatsvindt in Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië, was vroeger zelfs een groot en wereldwijd bekend evenement.

Wijngebieden in Slovenië

Slovenië produceert jaarlijks één miljoen hectoliter wijn. Het grootste deel daarvan is witte wijn en bestemd voor eigen consumptie. Ongeveer 70% van de wijnproductie is geklasseerd als kwaliteitswijn. Slovenië is onderverdeeld in drie wijngebieden met daarbinnen veertien erkende herkomstgebieden. Deze drie gebieden zijn: Primorska, Posavje en Podravje.

In dit laatste wijngebied bevinden zich ook de wijngaarden van puklavec & friends, bij het al genoemde Jeruzalem-Ormož. Dit plaatsje kreeg zijn naam van kruisvaarders die terugkeerden uit het Heilige Land en ligt op dezelfde breedtegraad als de Bourgogne in Frankrijk, met dezelfde klimaatomstandigheden.

Dankzij de terrasvormige wijngaarden wordt optimaal gebruik gemaakt van het (micro)klimaat en worden goede omstandigheden voor toegankelijke, frisse en fruitige wijn gecreëerd. Puklavec & friends investeert veel in moderne technologie, maar ook in de menskracht die zij inhuren. Het bedrijf kan beschikken over in totaal 1200 hectare wijngaard, waarvan 600 hectare in eigen bezit. De wijngaarden liggen verspreid over meerdere heuvels op een hoogte van 250 – 350 meter. De gemiddelde oogst per wijnrank is 2 kilo, of anders gezegd 40 hectoliter per hectare.

Twitteradviezen bij de lamscurry

MaDiWoDo favorieten is de kop van de Allerhande deze week. En van madiwodo favorieten weten wij thuis alles. Wij hebben een map vol simpele recepten die regelmatig van stal worden gehaald, omdat we snel klaar willen zijn, omdat er bloemkool in de groentetas van Odin zit of omdat er een oude voorraad naan op moet. Ik noem zo maar wat redenen....

Eén zo'n favoriet is een supersimpel recept van lamsboutstukjes (zonder bot dus), bloemkoolroosjes, Indiase currypasta van Patak en koffieroom. Dat alles gaat een minuut of tien op vol vermogen in de magnetron (gezellig samen in een schaal), en daar eet je dan naan – Indiaas brood – bij. Rijst kan natuurlijk ook.

De uitdaging is natuurlijk om bij zo'n doordeweeks recept een leuke wijn te bedenken. Om het gerecht wat te verlevendigen, of om de dag wat op te vrolijken. Dit keer bedacht ik een Gewürztraminer, vanwege de bloemige zoete tonen daarin, en natuurlijk vanwege het feit dat iedereen altijd roept dat Gewürztraminer zo goed bij Oosters eten gaat. Nu heb je Oosters eten en Oosters eten... Ik zou Japans en Indiaas nou niet op één hoop willen gooien. Maar de scherpe curries van India, ja daar past meestal wel een Gewürztraminer bij, wordt gezegd.

Ondanks dat de Gewürztraminer al koud lag – 2009 Tramín červený van Mirkosvin Mikulov, een Tsjechische wijn geïmporteerd door Vinice Wijnen – heb ik op Twitter nog eens een visje uitgegooid. Wat zouden de verzamelde wijntweeps voor leuke suggesties doen? Zou het beter kunnen dan Gewürztraminer? Hieronder de antwoorden – de meeste van mensen die professioneel met wijn bezig zijn. Ze illustreren mooi hoeveel kanten je uitkunt met wijn én dat er meestal niet één algemeen advies te geven is, eigenlijk.

@VinidelMondo: Wat denk je van rood? Maar dan geen tanninerijke.

@ Kijkopwijn: Stevige rosé #mooiedag is misschien ook een idee? Een krachtige Tavel of iets uit de Provence, bijv. de AIX van Eric Kurver?

@Proefjewijn: probeer is een Gewurztraminer. Een ideale combinatie. Wij horen het wel.

@OdilleHemmen: Als die curry zacht/zoet is en niet te pittig zou je ook kunnen denken aan een Zinfandel.

@Mitchell_Mulder: iets spannends uit portugal! Of de montes alpha m;) die gaat overal bij haha.

@Gransjean: Ik denk dan aan grenache of shiraz, afhankelijk waar vandaan en in welke blend.

@ASchreud: dacht ook aan stevige rose!

@JeroenThijssen1: Biertje? Weihen Stephan.

@NatashaterHaar: een pino nero uit alto adige ? of een mooie costieres de nimes?

@SjoerdBoot: Poeh,lastige wijnspijs! Lam met curry. Al eens gedacht aan een stevige rosé?

@hadeja viognier of pinot noir uit de Elzas gekoeld.

@Vinissima: En n zwoele Roussillon?

@CruEsmee: Cola'tje?

@Rooieinwijn: mijn favoriet wijnmaker van het moment Uwe Kreuzer, auslese 2007, Mosel.

Stuk voor stuk boeiende suggesties, waarbij die van Jeroen Thijssen me nog het beste beviel ;-) Dat oerbier ga ik eens halen binnenkort.

Maar de wijnsuggesties mochten er ook zijn. Een koele, stevige rosé kan ik me goed voorstellen, als hij heel fruitig is. Om dezelfde reden zie ik een Grenache of Zinfandel ook wel zitten (wel gekoeld), of die viognier, of de zwoele wijn uit de Roussillon. En die Auslese van de Moezel (een Riesling neem ik aan) zou ik maar wat graag naast die Gewürztraminer hebben gezet. Maar een Pinot noir of Pinot nero? Of een Shiraz? Hmm, lastig. Daarvoor zou ik die lamscurry echt bij die wijnen moeten proeven. Er werd ook gesuggereerd om er een paar naast elkaar uit te proberen. Eigenlijk hadden we dat moeten doen, maar ja, het was wel een doordeweekse dag.

Overigens: onze Tsjechische Gewürztraminer paste prima. In de geur waren duidelijk de rozen aanwezig, in de mond was hij vol en zo goed als droog, met een tikje mineraliteit, veel tropisch fruit en een lange afdronk. Voor ons had de wijn wel nog wat meer zuren mogen hebben.

2009 Gewürztraminer (Tramín červený) van Mirkosvin Mikulov is voor € 11,25 te koop bij Vinice Wijnen.

Geproefd: Sonberk Cuvée 72, uit Tsjechië

Voor ons, in West-Europa, van ouds gewend aan wijn uit Frankrijk of Duitsland, lijkt het een nieuw wijnland. Toch wordt er al meer dan 1000 jaar wijn gemaakt in Moravië, de streek ten zuidoosten van Praag, deel van het huidige Tsjechië. Je treft er wijnbedrijven in hypermoderne jassen, erfgenamen van bedrijven die daar al eeuwen wijn maken. Zo’n bedrijf is Sonberk. De wijnen van Sonberk zijn al bekend uit de 13e eeuw en werden in 1522 onder andere afgeleverd in het kasteel van Praag.

Tegenwoordig winnen Sonberk’s wijnen prijzen op tal van prestigieuze concoursen, én zijn ze verkrijgbaar in Nederland. Dankzij de jonge importeurs Steven en Michael Ryan, van Vinice, en hun samenwerking met vinoloog Jan Rokyta, is een aantal van de betere Tsjechische wijnen sinds enige tijd in Nederland te bestellen.

De wijnpers heeft de wijnen inmiddels ook ontdekt. Bovendien leverde sommelier Edwin Raben voor iedere wijn een proefnotitie aan voor op de website van Vinice. Zelf ga ik binnenkort een aantal van deze wijnen proeven. Eentje heb ik er echter vast uitgelicht, op zoek naar een passende wijn bij een andijvieschotel (bitter!) met wat oriëntaalse smaakmakers als sojasaus, cassavekroepoek en gember.

Ik koos de Sonberk Cuvée 72 uit 2007, wat een goede keuze bleek! De Cuvée 72 is namelijk gemaakt van Gewürztraminer en Grüner Veltliner. Het bloemige en zoetfruitige van de Gewürztraminer, samen met de frisse zuren en de volheid van een Grüner Veltliner, dat leek me een goede combinatie bij dit eten.

In het glas ruik je schuimpjes, tikje banaan; een gerijpt aroma, aangevuld met een duidelijke mineraliteit. In de mond is de wijn vol en fris, met hoge zuren. Geur en smaak doen in eerste instantie wat aan een gerijpte Riesling denken, maar de afdronk is heel anders. Het restzoet wordt mooi gebalanceerd door de stevige zuren. Het zoete lijkt eerst ingetogen, maar zet later iets sterker door in de mond. Bij het oriëntaals getinte gerecht paste de wijn uitstekend.

Als de andere Tsjechische wijnen ook zo lekker zijn, wordt dat een mooie proefsessie binnenkort.

De Cuvée 72 van Sonberk, 2007 is voor € 13,95 te koop bij Vinice.

Foto is afkomstig van de Facebook-pagina van Sonberk.

Shizen en koshu: over Japanse wijn voor bij de sushi

Als we dat hadden geweten, 20 jaar geleden, dan waren we vanuit onze minshuku aan het meer van Kawaguchi zeker even naar Yamanashi gereisd, zo'n 20 kilometer noordelijker. We waren op rondreis in Japan, hadden de berg Fuji een stukje beklommen (tot Fifth Station, er lag nog sneeuw in mei!) en bekeken de omgeving. Maar over wijngaarden of de Asagiri Wine Company lazen we niets in de reisgidsen van 1990. Rondom Yamanashi liggen (en lagen toen ook al) diverse wijngaarden, waar al sinds de 19e eeuw wijn wordt gemaakt. Belangrijkste druif is de koshu, een vitis vinifera-variëteit die via de Zijderoute in Japan terecht is gekomen. Japanse bronnen beweren dat dat al in de 8ste eeuw na Christus was!

Yamanashi ligt in de Katsunuma Prefectuur en wordt beschouwd als het beste wijnbouwgebied van Japan. Afwatering en hellingen spelen daarin een grote rol, plus het druivenras koshu dus, dat hier al eeuwenlang gedijt. Koshudruiven zijn roze getint, een beetje als gewurztraminer. De druivenstokken worden gesnoeid in pergolavorm, waardoor de trossen hoog onder het bladerdek groeien. Op deze manier kan de wind de trossen goed drogen na de veelvuldige moessonregens. Rottingsgevaar ligt hier altijd op de loer!

Ik schreef drie jaar geleden al eens over de koshu, toen het bericht de wereld inging dat Bernard Magrez wijn ging maken in Japan. Inmiddels is Magrez lang de enige niet meer: ook oenoloog Denis Dubourdieu is betrokken bij een wijnbouwproject. Zijn wijn, Shizen, gemaakt door de bovengenoemde Asagiri Wine Company,  is sinds kort in Nederland verkrijgbaar bij de webwinkel van sommelier Edwin Raben. Voor By the Grape.com interviewde ik Edwin hierover.

Inmiddels heb ik de koshu ook geproefd, uiteraard bij sushi, waarvoor deze Shizen speciaal ontwikkeld is. Wat vonden we ervan? Eerst maar eens de proefnotitie: bleekgeel van kleur, in de neus frisse citrustonen, tikje 'groen'. In de mond hoge zuren, delicaat, citrus, tikje abrikoos en peer, bijzondere, strakke afdronk met wat notige hint. Laag in alcohol (10%). Al met al een lekker frisse, lichte wijn, die echter in de afdronk een heel klein beetje kaal overkwam. Hij zou van ons ietsje voller hebben gemogen. Dat effect werd nog versterkt bij de sushi. Tegen wasabi kon de wijn helemaal niet, bij sushi met ei en wat zoetere impressies combineerde de koshu wel goed. Traditioneel wordt koshu vaak gemaakt als zoete wijn, om het bittere te maskeren, lees ik in het persbericht van Edwines.com. Maar de Shizen wordt volledig droog gevinifieerd, en het sap komt zomin mogelijk in contact met de schillen (om de bitters tegen te gaan). Bovendien blijft de malolactische gisting achterwege, om de wijn zo fris mogelijk te houden. Vergisting gebeurt op zeer lage temperatuur en de wijn rijpt op eigen bezinksel op roestvrijstaal.

Na het proeven van deze koshu ben ik wel benieuwd geworden naar de zoetere soorten. En vraag ik mij af of een pietsie restzoet niet aangenamer zou zijn in deze wijn. Al met al vond ik het een zeer interessante kennismaking met een druivenras dat zo exotisch is als koshu. Shizen is een prima wijn, die zeker in Japanse restaurants een goede toekomst heeft. Maar thuis, bij mijn sushi, blijf ik voorlopig Riesling drinken.

Shizen is voor € 19,95 te koop via Edwines.com.

Riesling uit Slovenië: Pullus

Er zijn de afgelopen weken zoveel flessen huize Wijnkronieken binnengekomen, dat we soms niet meer weten wat er staat. We proeven ons een weg door het geheel en pogen de juiste fles bij de juiste maaltijd te combineren. Dat lukt niet altijd, zoals eerder deze week. Maar dat lag noch aan de wijn, noch aan de preitaart: allebei heerlijk, maar deze fles wijn paste gewoon niet bij deze groentetaart.

Het ging om een fles Renski Riesling uit Slovenië, van het merk Pullus. Ik maakte al eerder kennis met Pullus op Wine Professional 2010, en kreeg deze fles bij een bezoekje dat ik onlangs aflegde bij de importeur, Double U Wines. Net als die andere Sloveense wijn, Puklavec & Friends, is Pullus een jong en hip merk uit een opkomend wijnland. Achter Pullus staat een groot bedrijf, Ptusjka Klet, in Oost-Slovenië.

Mijn fles Riesling was uit 2007. Ik vreesde dat hij misschien wat te oud was, maar dat viel 100% mee. Bij de preitaart had ik echter de jonge, fruitige Rieslingstijl van de Pfalz in gedachten, maar dit bleek toch even een andere wijn. Sterk mineraal, gerijpt, fris en interessant, maar niet meer heel fruitig en jong. Een beetje ingetogen en streng, maar van een strengheid die je intrigeert, en die je uitnodigt om nog eens een slok te nemen, om verder te proeven en te ontdekken. Ik zou zeggen: in de gaten houden dat merk Pullus. Double U Wines gaat de komende tijd stevig aan de naamsbekendheid werken. En van Slovenië zullen we zeker meer horen.

Malbecs van Alessandro Speri

Natuurlijk is er al weer teveel tijd verstreken. De proeverij van Argentijnse wijnen was twee weken geleden, en nu kom ik er pas toe een verslag te schrijven. Dit soort dingen moet je eigenlijk heet van de naald neerpennen, als je enthousiasme voor de geproefde wijnen nog vlammend is. Gelukkig blijven er echter meestal één of twee ontmoetingen in je geheugen gegrift. En eerlijk is eerlijk, dat zijn dan toch de ontmoetingen met de wijnen of wijnmakers die het meeste indruk hebben gemaakt, en dus absoluut een artikeltje verdienen.

Proeverij in het Amstel Hotel
Zo'n ontmoeting die blijft hangen had ik ook op 9 november in het Amstel Hotel, waar een grote proeverij met Argentijnse wijnen was georganiseerd. Zo'n vijftien producenten lieten hun wijnen proeven, vooral Malbec en Torrentés, maar ook diverse andere rode wijnen. Ik had gehoopt wat mousserende wijnen te treffen, aangezien die in Argentinië erg in opkomst zijn. Ik vond alleen de Cristobal Extra Brut Blanc de Blancs, van 100% chardonnay. Een mooie bubbel, zeer mineraal en droppig in geur en smaak, met een prettige lange afdronk. Zijn karakter komt onder andere van de 10 maanden sur lattes (liggend op zijn gist). De frisheid, die ook herkenbaar was, wordt bereikt door de druiven anderhalve maand voor volledige rijpheid te oogsten!

Alessandro Speri Winery
Terug naar waar ik het over wilde hebben. Als een van de eerste bezoekers had ik ruime keuze in het startpunt van onze proeverij. Heel origineel zijn we bij tafel 1 begonnen, met wijnen van de Alessandro Speri Winery. De charmante tafelheer bleek de eigenaar van het bedrijf te zijn, en legde ons vol vuur alles uit over zijn vier wijnen. We startten met zijn uiterst frisse MLBC Torrontés, uit 2009. Geuren van muskaat en riesling kwamen uit het glas, veel fris en druivig fruit, heerlijk verkwikkend. De torrontésdruiven voor deze wijn groeien op een hoogte van 1700 meter in de noordelijke provincie Salta. Al andere Torrentéswijnen die we op onze witte-wijnronde tijdens deze proeverij proefden, hebben het niet kunnen halen bij deze. Een absolute topper, de MBLC Torrontés. (En het woordgrapje op het etiket beviel me ook wel...)

Malbec
Ook voor het rondje rode wijn startte ik weer bij Alessandro Speri, en dit maal liet hij ons zijn Malbecs proeven. Twee jaargangen, 2007 en 2008, van de Prodigo Malbec Selección la Consulta, en de Single Vinyard Prodigo Malbec Reserva 2007. De laatste had 17 maanden op vaten van deels nieuw, deels één jaar oud Allierhout gelegen. (Allier is de streek in Midden-Frankrijk waar dit eikenhout vandaan komt).
Absolute favoriet van Speri zelf, en ook van ons, was de 2007 'gewone' Prodigo Malbec, zonder een heftige houtimpressie. Heerlijk rond, fruitig en kruidig, een Malbec zoals ik hem nog weinig heb mogen proeven. Elegant, ingetogen, Europees van karakter, maar toch ook niet. Tonen van kersen en pruimen, afgeronde tannines, frisheid, goede structuur, en een alcoholpercentage dat weliswaar tegen de 14% aan zit, maar dat verder nauwelijks opvalt.

Alessandro legde ons uit dat dit was waarom hij in 2002 vanuit Italië naar Argentinië was gekomen: om top-Malbec te maken, met alle fruit- en terroirexpressie die maar mogelijk is. Vooral de Uco Valley biedt daar goede mogelijkheden voor. Zijn vader, uit de beroemde Speri-familie in de omgeving van Verona verklaarde hem voor gek, maar Alessandro zette door. Inmiddels heeft vader Speri wel erkend dat zijn zoon, samen met wereldberoemd wijnmaker Attilio Pagli, in Argentinië mooie wijnen maakt!

Prodigo
Alessandro kocht wijngaarden in de Uco Valley, een van de toplocaties van Mendoza, en begon er aan zijn project. De druiven voor de Prodigo groeien op 980 meter boven zeeniveau en worden met de hand geoogst. Van één hectare komt 9.000 kg druiven. De vergisting duurt circa 2 weken, waarbij de wijn dagelijks over de schillen wordt gepompt. Malolactische fermentatie gebeurt in houten vaten, rijping duurt zeven maanden en gebeurt op eiken vaten van Allierhout. Na nog eens vier maanden flesrijping mag de Prodigo de kelders van Alessandro Speri verlaten.

We proefden ook de 2008, die stukken jonger overkwam. Hier waren de tannines nog stevig aanwezig, echter zeker niet dominant. De zuren waren hier heel opvallend, voor een rode wijn uit een zuidelijk land. Alessandro vertelde dat hij in de vroege ochtend oogstte, om zoveel mogelijk van die zuren te handhaven. Deze 2008 zal over een jaar zeker zo mooi en fris zijn als de 2007 nu!

De Reserva, met zijn 17 maanden houtrijping, was ook absoluut een prachtige wijn, maar veel minder fruitig, veel minder 'drinkbaar'. Van de gewone Prodigo werd ik vrolijk, die drink ik ook door de week bij een karbonade of runderlapje van de grill, of een stamppot. De Reserva is echter een serieuze kanjer die je op zondag bij het wild schenkt. Ook Alessandro zelf houdt meer van de fruitige, maar toch herkenbaar Europese en ingetogen stijl die uit zijn gewone Prodigo blijkt.

Druif van de toekomst
Alessandro is ervan overtuigd dat malbec en Argentinië een gouden toekomst wachten. Internationaal succes voor deze druif zal steeds groter worden, is zijn overtuiging. Zijn wijnen (en die van opvallende veel andere deelnemers aan de proeverij) wonnen al prijzen in Hong Kong; daarnaast zijn er lauwerkransen van vele andere competities en tijdschriften. De Malbecs van Alessandro Speri worden inmiddels verkocht in 13 landen. Ik hoop van harte dat zijn wijnen een importeur voor Nederland hebben gevonden.

Kurk-onderzetter?

Vrienden van ons kwamen met dit intrigerende pinnetje aan. Ze troffen het aan op de kurk van een wijnfles van Luigi Bosca uit Mendoza. Maar heeft het een functie, vroegen we ons af? We konden twee dingen bedenken: pure versiering, of een onderzetter om de kurk op de zetten op tafel, zodat hij niet vies wordt... Iemand een idee?

Korfoe voor de wijntoerist

'Korfoe is geen eiland voor wijntoeristen.' Met deze simpele zin wordt het Ionische eiland Korfoe afgedaan in de Wijnatlas van Hugh Johnson en Jancis Robinson. En inderdaad, topwijn komt er niet vandaan, maar er is genoeg te beleven op Korfoe om van een vakantie op of rond het prachtige eiland ook een vineuze ervaring te maken.

Dit wordt een pleidooi voor wijn kopen op Korfoe; met een beetje voorbereiding en experimenteerlust is er veel wijnleuks te beleven. Op Korfoe, waar keizerin Elisabeth van Oostenrijk graag haar vakantie doorbracht en vele rijke Engelsen sinds de 19e eeuw overwinteren, zijn wijngaarden te bezoeken, bijzondere druivenrassen te ontdekken en goede lokale wijn uit karaf of nationale topwijn op fles te proeven én te drinken.


Karafjeswijn
Korfoe is het noordelijkste van de Ionische eilanden en betekent binnen de Griekse wijnindustrie niet veel, dat klopt. Maar er is wel wijnbouw, en door de inwoners wordt veel wijn voor eigen consumptie gemaakt. Deze 'home made' wijn komt zelfs af en toe terecht in karafjes in de taverna's; bij Stamatis in het haventje van Petriti maakten we kennis met de traditionele geoxideerde wijnstijl van het eiland. De wijn was donkergeel en smaakte een beetje naar sherry (volgens Nico meer naar cider zonder prik). Voor ons was het geen blijvertje, maar ik vond het wel leuk met deze traditionele stijl kennis te maken.

In de karafjes huiswijn kun je gelukkig ook andere wijnen aantreffen: mooie droge Moschofilero bijvoorbeeld, bij Takis Taverna in Kontokali. Moschofilero is een druif verwant aan de muscat, maar iets minder uitgesproken. De eigenaar van Takis Taverna biedt je ook graag zijn tsipouro of raki aan, een Griekse vorm van grappa, in dit geval van biologisch geteelde druiven. De moderne wijnbouw op Korfoe is overigens vooral biologisch. In de wijngaarden wordt zo zuiver mogelijk gewerkt, en in de kelder vinden moderne technieken steeds meer opgang.

Cava en supermarkt
Onze beste ervaringen zijn echter met wijn uit fles. In bijna alle haventjes kom je cava's (wijnwinkels) tegen, en ook de supermarkten zijn goed voorzien. Die in Agios Stefanos, in een prachtig baaitje in het noorden van het eiland, was wel de verrassendste: een supermarkt met een eigen wijnkeldertje, waar zelfs dure champagnes en vette Californische krachtpatsers van bijvoorbeeld Mondavi lagen.

Lastig voor toeristen is natuurlijk het Griekse etiket: zelfs op een massatoeristisch eiland als Korfoe tref je in de wijnwinkels en supermarkten schappen vol etiketten die niet of zeer slecht te begrijpen zijn voor Europeanen die opgevoed zijn met het Latijns schrift. Een enkeling haalt zijn gymnasium-Grieks piepend en krakend weer wat op, en kan wat woorden spellen. Maar dan weet je nog steeds niet wat al die termen betekenen en blijken er in Griekenland ook nog eens ontelbare zeer onbekende druivensoorten te zijn.... Gelukkig bevat een deel van de etiketten, zeker ook de achteretiketten, vertaling in het Engels of Duits

Theotoky en Livadiotis
Ter voorbereiding op onze vakantie had ik me laten informeren door specialist van Griekse wijnen Marcus Stolz, op Twitter bekend als @elloinos. Hij raadde me twee lokale producenten aan: Theotoky en Livadiotis. Beide werken onder andere met de inheemse druif kakotrygis. Deze lastig te verbouwen druif – hij is gevoelig voor schimmel en rot - levert een fruitige, prettige witte wijn, en werd rond 1990 aan de vergetelheid ontrukt door onder andere Sotiris en Irini Livadiotis in Halikounas. Van hen vond ik halverwege de vakantie in een supermarkt twee verschillende soorten witte wijn, die op dit moment nog geproefd moeten worden. Wel openden we aan boord (na het zeilen, veilig geankerd in de haven, wees gerust) een witte wijn van Theotoky, die we bij een eerste bezoek aan de supermarkt van de jachthaven in Gouvia hadden gevonden. Het landgoed van de familie Theotakis is al 150-jaar oud en heeft een lange traditie in de wijnbouw. Het landgoed is nu in het bezit van de Antonopoulos Winery, gevestigd op het vasteland van Griekenland. De witte Theotoky 2007 is gemaakt van 90% robolla en 10% kakotrygis. Hij was zeer aangenaam en bloemig, droog, met een lichte hint van rijping op houten vaten en een gemiddeld alcoholpercentage. We gaan ook deze wijn nog eens rustig proeven thuis, aangezien het dek van een zeilboot, met de wijn in longdrink-glazen, nou niet echt de optimale proefomgeving is.


Al met al leverde deze zeilvakantie rond Korfoe toch een grote hoeveelheid vineuze ervaringen, die ik andere toeristen die het eiland gaan bezoeken graag wil meegeven. Aan iedereen die dit jaar Korfoe bezoekt: aarzel niet voor dat schap met wijnen in de supermarkt, probeer een Griekse fles en experimenteer. Laat je vooraf of ter plekke informeren, ga naar een cava en maak kennis met de rijke variatie aan lokale en nationale wijn die beschikbaar is! Let wel op waar je de wijn koopt. In de jachthaven van Gouvia, of het toeristische Agios Stephanos, betaal je zo 3 euro per fles meer dan in een minder toeristische straatje in Kontokali of de grote supermarkt langs de weg. Verder liggen de prijzen van wijn op fles hoger dan in Nederland, dat wel.

Wine from the Swiss Alps

Zwitserland exporteert maar een fractie van de wijnen die het produceert. Ik heb ergens gelezen dat dat maar 2% is. De Zwitsers zelf drinken hun wijnen graag zelf op! Gelukkig hebben wij in Nederland sinds een aantal jaren een uitstekende webwinkel met Zwitserse wijn. Dat ontdekte ik op een fraaie proeverij in Scheveningen. Het echtpaar Mooyman presenteerde er een kleine, maar interessante selectie van de wijnen van hun bedrijf Wine from the Alps. Naast Zwitserse wijnen omvat het volledige assortiment ook wijnen uit Frankrijk (Savoie bijvoorbeeld), Oostenrijk, Duitsland en Italië.

Behalve internationale druivenrassen als pinot noir, merlot en chardonnay kent Zwitserland ook een aantal inheemse druivenrassen, waaronder heida, petite arvine (beide wit) en cornalin (rood). Van alledrie proefden we wijn, en we waren zwaar onder de indruk van de kwaliteit. Niet zomaar een paar excentrieke wijnen, nee, prachtige volle en vaak superfrisse exemplaren, met veel mogelijkheden om culinair in te zetten. Vooral het mooie rijpe fruit van de Petite Arvine 2008, Maitre de Chais, staat me bij. Een wijn met aroma's van rode grapefruit, en in de mond een verrassende zoutigheid. Volgens Mimi Mooyman is dit verklaren uit de zoutmijnen in het kanton Valais/Wallis. Uitgespoeld zout bereikt de wortels van de wijnstokken. Door de opname van het in water opgeloste zout komt de zoute smaak vervolgens ook in de druiven.
Maitre de Chais is het beste label van coöperatie Provins, de grootste wijnproducent van Zwitserland. Zij zijn verantwoordelijk voor 10% van alle wijn in het land.

Hoogste wijngaard van Europa
Dan was er de Heida, levendig, licht en fruitig, met een licht zoete touch. Die zou op een feestje zowel de liefhebbers van zoet als van droog bekoren! Deze wijn is eveneens van Provins, maar nu van het label Grand Metral. De heidadruiven groeien op de hellingen van de Visperterminen, op 1100 meter hoogte. De Visperterminen is daarmee de hoogste wijngaard van Europa.


Net als heida en petite arvine komt cornalin voornamelijk in Valais voor, het zuidelijke kanton waarin ook het meer van Genève en de oorsprong van de Rhône liggen. De Cornalin lijkt in smaak iets op Pinot Noir, maar is paarser van kleur, heeft meer tannine en is vettigerin de mond. Hij combineerde thuis uitstekend bij een stevige en knapperig gegrilde kip.


Dôle de Sion
We proefden die middag in Scheveningen ook de in het buitenland iets bekendere Zwitserse specialiteit Dôle de Sion, gemaakt van een assemblage van pinot noir en gamay. Echt pinot noir met een bite, zeer de moeite waard om eens geproefd te hebben.

De prijzen van Zwitserse wijnen zijn niet gering: onder de 9 euro troffen we geen wijn aan. Die prijs heeft onder andere maken met de ligging van de meeste Zwitserse wijngaarden: op steile berghellingen, waar bewerking kostbaar is, het oogsten vaak handmatig moet gebeuren en onderhoud veel menskracht vergt. Maar wat mij betreft waren alle geproefde wijnen hun prijs absoluut waard. Wij gaan de komende tijd nog eens rustig proeven en genieten van ons aangeschafte doosje Zwitserse wijnen.

'Waardevolle' Rhônewijnen

Op 11 en 12 april komen meer dan 50 kleine wijnimporteurs bij elkaar om hun wijnen te presenteren in het Groothandelsgebouw vlakbij het NS-station Rotterdam Centraal. Een klein voorproefje van de kwaliteit die we daar ongetwijfeld gaan proeven, mocht ik afgelopen zaterdag ervaren.

In Restaurant Lemongrass, aan de Scheveningse haven, schonken vier kleine importeurs hun wijnen; de keuken van Lemongrass maakte er mooie hapjes bij. Aanwezig waren Proeflokaal Lemongrass zelf, Bolomey Wijnimport, Rhône Value Wines en Wine from the Alps. Vooral voor die laatste twee importeurs was ik gekomen, hoewel Bolomey natuurlijk ook fantastische wijnen heeft en Lemongrass een aantal leuke verrassingen bleek te schenken. In drie afleveringen een verslag van deze kleine maar fijne proeverij.

Stroomgebied van de Rhône
Dat er langs de rivier de Rhône prachtige wijnen gemaakt worden, wist ik natuurlijk wel: van krachtpatsers als Hermitage en St. Joseph en de Mourvèdres van Bandol tot de rosés van Tavel, bijvoorbeeld. Maar ook hogerop in het stroomgebied, in de Savoie en in Zwitserland, waar de rivier ontspringt, vind je mooie en verrassende wijnen. Bovendien vormen ze een origineel concept voor het starten van een wijnhandel: wijnen uit het stroomgebied van de Rhône. Dat concept werkte vinoloog Marga van Winsen uit, en met succes! In 2009 ging ze na een grondige voorbereiding definitief van start. Met ongelooflijk veel passie presenteerde ze Nico en mij op 20 maart haar wijnen, waarvan een deel overigens uit de Provence komt. Het stroomgebied van de Rhône is hier een daar een klein beetje opgerekt, maar van ons mag dat gerust. Het betekende bijvoorbeeld dat we na jaren weer eens twee rosés proefden om van te watertanden: Château Les Valentines, AOC Côtes du Provence 2008 en de La Badiane Mourvégue, AOC Bandol 2006, beide biologisch. Het was lang geleden dat we die tere kwaliteit van een bleekroze Provençaalse rosé ervoeren! En ook de Bandolrosé wist ons te bekoren: met je ogen dicht hou je deze stevige en kruidige rosé absoluut voor een rode wijn. Wij gaan hem eens proberen bij spiesjes van hertenbiefstuk.


Wit en rood
Marga had naast deze fraaie rosés ook een uiterst origineel en fris aanbod witte wijnen, van de La Badiane Deux Soeurs, AOC Cassis 2007 (zilt en met de geur van rondom de wijngaard gelegen pijnbomen) en de Château Miraval Terre Blance 2008 (vol en fris) van onder andere clairette en bourboulenc tot de topper uit Saint Peray, de Domaine Bernard Gripa Les Figuiers 2007, van marsanne en roussanne (aroma's van caramel, enorm lange afdronk). Al jaren wilden we meer witte (noordelijke) Rhône drinken, en hier was dan een interessante en betaalbare kandidaat. De prijs van € 21,75 is niet niks, maar vergeleken met prijzen van grote huizen uit de noordelijke Rhône is deze wijn zijn geld meer dan waard.

Ook stevige rode wijnen had Marga meegenomen, waaronder de kruidige Domaine des Bousquets, AOC Gigondas 2007 en de bewaarwijn La Tache Cuvée Bladel, AOC Saint Joseph 2007.

Zoals dat gaat op dit soort proeverijen is de aandacht na een wijn of tien, twaalf wel weg; we besloten dan ook een mooi doosje samen te stellen om een aantal wijnen nog eens rustig na te kunnen proeven en er natuurlijk van te gaan genieten bij het eten. Want de wijnen van Rhône Value Wines die we proefden zijn wel stuk voor stuk eetwijnen. Ik verheug me al op ons doosje én op een nadere kennismaking op Grootse wijnen.

Wijnavontuur in Canada

Het blijft de droom van velen: een wijngaard exploiteren in een ver en mooi land. Heel toevallig proefde ik deze week kort na elkaar wijnen van twee verschillende stellen expats.
Van Marit le Noble (schrijfster van onder andere het boek De Achteruitrijvogel) kreeg ik eerder deze week een doos toegezonden met de wijnen I, II, III en IV van Saint Paul le Marseillais in de Languedoc. De II, Rosé 2008 van grenache, Vin de Pays de l'Herault, was een verrassend lichte en zuivere wijn, prima voor terras en camping. Als er meer wijnen geproefd zijn, volgt een uitgebreider stukje.

Van Rolf en Heleen Pannekoek, die anderhalf jaar geleden naar Canada emigreerden, proefde ik zaterdag 23 januari wijnen op een proeverij in het Amsterdamse Casa400. Ik sprak er ook kort met Rolf en Heleen, die zelf hun wijn presenteerden. De wijnen van Fort Berens, het 'estate' van Rolf en Heleen, waren te proeven samen met een mooie selectie Hongaarse wijnen van Miranda Beems, jaargenoot van Heleen op de Wijnacademie.

Ik hoorde het eerst van het wijnavontuur van Rolf en Heleen op Wijnerij, het weblog van de helaas te vroeg overleden Ed Starren. Ed gaf een mooie introductie, die het lezen waard is.
Rolf en Heleen vertrokken in de zomer van 2008 naar Canada, na eerst ook elders naar mogelijkheden voor het starten van een wijngaard te hebben gekeken, onder andere in Hongarije.
Na een spannend 2008, waarin veel onderzoek werd gedaan, onder andere in de Okanagan Valley in British Columbia, kochten Heleen en Rolf land in het plaatsje Lillooet, 250 kilometer van Vancouver in noordelijke richting, en ook 250 km van de Okanagan Valley, in westelijke richting. De Okanagan Valley is een bekend wijngebied in Canada, waar goede wijnen vandaan komen. De landprijzen zijn er echter inmiddels vrij hoog en een wijngaard aankopen is een kostbare onderneming. Vandaar dat ze elders zijn gaan zoeken. Hoe dit allemaal verliep is uitgebreid te lezen op hun eigen website Rolf en Heleen Wijnavontuur.

In het voorjaar van 2009 werd dan eindelijk Fort Berens gevestigd en gingen de eerste stokken de grond in in Lillooet. Met gekochte wijnen en druiven (uit de Okanagan Valley) is later in het jaar de wijnverkoop gestart, vooral ook om geld voor de toekomst te genereren. Lillooet is gunstig gelegen ten opzichte van Whistler, waar de Olympische Spelen gehouden worden. Rolf en Heleen hopen dan ook op veel aanloop van toeristen die van Vancouver via Whistler British Columbia in trekken.

Rolf en Heleen plantten vooral riesling, naast pinot noir, pinot blanc, pinot gris en nog wat andere druivenrassen. Het zijn dezelfde druivenrassen die zij ook hebben ingekocht en die zij afgelopen weekend lieten proeven. Van de Riesling was ik niet zo gecharmeerd; de zuren waren te overheersend en er stond weinig tegenover. De Meritage echter, een blend van cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot mocht er zijn: lekker soepel en rond, een prima rode wijn voor alledag. Ook de rosé van pinot noir was zeer aangenaam: gelukkig geen zoetje te ontdekken, maar wel lekker fruitig. En de Selected Late Harvest van Pinot Blanc vond ik zo geslaagd dat ik er een flesje van heb meegenomen. Zo vaak proef je tenslotte geen Canadese zoete wijn, en al helemaal niet uit British Columbia.

Fort Berens verwacht in 2011 zijn eerste oogst te hebben, waarna in 2012 de eerste eigen witte wijnen en in 2013 de eerste eigen rode wijnen op de markt zullen komen. Ik wil toch al eens naar die kant van Canada op vakantie, dus als het zover is weten we alvast één adres om langs te gaan. (En misschien is het guesthouse / hotel van Fort Berens dan ook wel gerealiseerd. Als ik de plannen van Rolf en Heleen zo lees, zou dat er best eens kunnen komen.)

Puklavec & Friends: wijn uit Slovenië

Het wordt groots aangepakt, de introductie van het Sloveense wijnhuis Puklavec & Friends. Op Wine Professional waren ze aanwezig met een ruime en lichte stand, waarin vooral het logo en de frisse vormgeving van de flessen opvielen. Voor de promotie is bovendien TOT Public Relations ingehuurd; niet iets wat iedere wijnproducent zo maar kan doen.

Ik sprak op Wine Professional met Tatjana Puklavec, verantwoordelijk voor de verkoop. Tatjana woont al jaren in Nederland; bovendien bleek ze lid van Vrouwen in de Wijn, wat ik natuurlijk extra leuk vond.

Tatjana liet mij een aantal heerlijk frisse wijnen proeven, waarbij voor mij de opvallendste de Riesling Riesling was: een blend van Riesling en Welschriesling. Proberen de Duitsers en Oostenrijkers al jaren de naamsverwarring tussen de twee druiven, die weinig met elkaar gemeen hebben, op te heffen, gaan die Slovenen beide druivenrassen bij elkaar mengen! Beetje als vloeken in de kerk, noemde ik het, waar Tatjana hartelijk om moest lachen. De Riesling Riesling is echter een prima frisse wijn, die het straks in het voorjaar zeker goed zal gaan doen.
Meer frisse wijnen zijn er van sauvignon blanc, furmint, pinot grigio, pinot blanc en chardonnay. Een opvallende wijn was verder de Traminer, die met zijn ongeveer 25 gram restsuiker een prima balans tussen zoet en zuur vertoonde. Zo wil ik wel zoetere wijnen drinken!

Puklavec & Friends richt zich vooral op witte wijnen, in vier verschillende lijnen: een lijn met toegankelijke en frisse instapwijnen bestemd voor bijvoorbeeld de supermarkt (Popular Premium), daarboven een Premium-lijn en daar weer boven een toplijn bestemd voor de horeca (Super Premium). Ook wordt ijswijn gemaakt, die als Ultra Premium op de markt komt. In 2009 konden perfecte druiven voor ijswijn geoogst worden, vooral furmint en riesling, bij -19 ºC, goed voor 700 liter. De ijswijn van 2009 zal in 2011 beschikbaar zijn.

De wijngaarden van Puklavec liggen in de heuvels van Jeruzalem-Ormoz, op de grens met Oostenrijk en Hongarije. Het klimaat en de bodem zijn er uitermate geschikt voor wijnbouw; Jeruzalem ligt op dezelfde breedtegraad als de Bourgogne bijvoorbeeld! Het gebied staat steeds vaker in de belangstelling (enige tijd geleden wijdde Perswijn er al een artikel aan) en kent een rijke wijngeschiedenis.
De familie Puklavec is sinds de jaren '30 van de twintigste eeuw actief in de wijnbouw, vooral via de plaatselijke coöperatie. Samen met de leden van die coöperatie wordt nu het merk Puklavec & Friends uitgebouwd. De wijnen winnen inmiddels prijzen op diverse concoursen, waaronder de Decanter Word Wine Awards en het Concours Mondial de Bruxelles.

Op dit moment is nog niet bekend via welke kanalen Puklavec & Friends in Nederland verkrijgbaar wordt, maar Tatjana meldde mij dat dat over een maand of twee wel beklonken is. Ik zal er naar uitkijken.

Braziliaanse wijn en meer op Megavino

Belgen houden van wijn, en drinken ondanks de crisis ook niet minder. Wel geven ze er iets minder geld aan uit. Maar daarvan was voor de Nederlandse bezoeker afgelopen maandag weinig te merken op Megavino. Megavino is een jaarlijks consumentenevenement over wijn in België. Zeer professioneel opgezet, met goedverzorgde stands, vaak gesponsord door de diverse wijnlanden-promotiebureau’s. Had Nederland maar zo’n event. Maar wij schijnen te weinig geld aan wijn uit te geven om zoiets te rechtvaardigen, zo hoorde ik regelmatig van standhouders op Megavino. Een trieste constatering….

Afgelopen maandag ging ik eens een kijkje nemen op Megavino, samen met een wijnkennis. We waren zeer onder de indruk van al het gebodene. Alleen al het proefglas was de moeite waard. Dat werd gesierd met een tekening van ZAK, de huiscartoonist van De Morgen. Na een kopje thee startten wij onze tocht door de grote Expohal. Een keuze maken om iets te proeven was al lastig. Aan masterclasses en andere events zijn we niet eens toegekomen; we hebben vooral gelopen, gekeken, praatjes gemaakt, geproefd en genoten.

Wat we allemaal tegenkwamen?
Braziliaanse wijn onder andere, uit het uiterste zuiden van het land. Serra Gaùcha is de belangrijkste wijnstreek, Vale do Vinhedos hét kwaliteitsgebied daarbinnen en Salton een middelgrote kwaliteitsproducent in de Vale do Vinhedos.

Brazilië produceert al wijn sinds de 19e eeuw, vooral gemaakt door Italiaanse immigranten. Hybride rassen werden veel gebruikt, aangezien vitis vinifera het niet overal goed deed. Gelukkig schrijdt te wetenschap en techniek voort, en lukt het producenten die willen exporteren inmiddels wél om goede wijn van vinifera-druiven te maken. Hybride rassen zijn op hun retour. Salton is overigens een huis dat al vanaf het begin met vitis vinifera-druiven werkt.



Een specialiteit van het land zijn mousserende wijnen, waarin vaak wat muskaatdruiven zijn verwerkt voor een bloemige en druivige smaak. Op Megavino proefde ik een zeer aangename licht mousserende (frizzante) wijn, Lunae, van riesling, semillon en muskaat. Fris en met veel citrusfruit in de neus, prettig prikkelend in de mond met een druivige, zachte en toch frisse smaak. Eigenaar Gert Evers omschreef de wijn als 'voor wanneer de houtskooltjes warm moeten gaan worden'. Helemaal waar, en die fles is op voordat de barbecue echt begint.
Ook de Sauvignon Blanc, Volpi 2009 (jawel, mijn eerste 2009) was het proeven waard. Importeur van het bijna 150-jaar oude huis Salton is Martins Braziliaanse Wijnen.

Andere kennismakingen betroffen wijn uit Tasmanië (Kreglinger Wine Estate), uit België (Bon Baron en Meerdaal), cava’s van House of Cava, een geweldige Passito uit Pantelleria van Cantine Rallo en een frisse mousserende wijn van het druivenras arinto uit Portugal. Bij de stand van Markus Molitor, vermaard producent uit de Moezel, maakte mijn reisgenoot kennis met de Rieslings, terwijl ik de Pinot Noir verkende. Ook in de Moezel kunnen ze uitstekende Pinot Noir maken, zo bleek. Gelukkig worden ze in Nederland door Verbunt geïmporteerd.

In diverse korte (en soms langere) blogs zullen een aantal van deze wijnen nog terugkomen hier op Wijnkronieken. Mijn kennismaking met de Belgische wijnwereld is zeer goed bevallen!

Zweedse mythes

Ik ga een mythe onderuit halen. Iedereen die ik vertel dat ik naar Zweden ben geweest op vakantie, begint over de hoge prijzen. Niet alleen van alcohol, maar van alles. Laat ik heel kort zijn: allemaal onzin! Het levensonderhoud is in Zweden net zo duur als hier, soms zelfs goedkoper. Wie betaalt er nu slechts 1 euro voor uren parkeren hier in Nederland? En dat was niet ergens achteraf, dat was in alle plaatsen waar we kwamen. Ook brood, melk, groente, vlees: alle prijzen zijn heel vergelijkbaar.

En dan de wijn: eergisteren zag ik bij Henri Bloem The Hermit Crab van d'Arenberg (viognier/marsanne) voor € 10,95 staan. Laat ik daar in Zweden nu slechts 89 SEK voor hebben betaald. Omgerekend minder dan € 8,90! Toegegeven, de kroon staat laag ten opzichte van de euro, maar dan nog.
Hetzelfde geldt voor de Orballo Albariño: voor € 10,95 hadden we een fles meegenomen uit Nederland, van Grapedistrict. Deze wijn staat voor 97 SEK op de plank in de Systembolaget-winkels (€ 9,70). Voor een Errazuriz Cabernet Sauvignon Rosé betaalden we slechts 69 SEK, de Raimat Abadia Blanc de Blanc kostte het zelfde. Dat lijkt me een aardig prijsje voor bij de Mitra (ik kon het niet nagaan op de site).

Als je nog niet overtuigd bent: bij een uitstekend restaurant in Stockholm, Berns Asiatiska, waar we heerlijke sushi en Aziatische hapjes aten, betaalden we 38 euro voor een fles Trimbach Riesling 2007. Niet echt veel voor zo'n naam en die kwaliteit.


Zweden heeft de afgelopen jaren dan ook heel wat 'water' bij de wijn moeten doen. Accijnzen (€ 2,158 per liter op wijn tussen 8,5 en 15%, tegen € 0,6854 in Nederland) en btw (25% in Zweden, tegen 19% hier) zijn hoog, maar wel gedaald. En blijkbaar heeft de Systembolaget, scherpe inkopers, anders zijn die lage prijzen niet te verklaren.
Als gevolg van het lidmaatschap van de EU is het staatsmonopolie op import van wijn al doorbroken. Grote restaurants importeren nu zelf vaak hun wijnen. Particulieren mogen net als in de rest van de EU 90 liter uit het buitenland invoeren, en bovendien online in het buitenland bestellen. Alleen de kleinhandel is nog altijd stevig in handen van de Systembolaget. Deze winkels zijn ontstaan uit initiatieven van mijnwerkers in de 19e eeuw, om geen winst te maken op de verkoop van alcohol. Nog steeds is dat - in de folders althans - een belangrijke drijfveer voor de staat.

De Systembolagetwinkels zijn pas sinds een jaar of vijf à tien self service geworden. Er schijnen er echter nog steeds een aantal te zijn waar je aan de balie je wijn of sterke drank moet bestellen. Gelukkig zijn de winkels heel vindbaar in de stedelijke centra. Over het assortiment waren we niet altijd te spreken; hoe kleiner het stadje, hoe minder de keus. Zo had het winkeltje in Gränna eigenlijk voornamelijk supermarktkwaliteiten, maar die in Södertälje gelukkig een veel grotere range. Opvallend zijn ook de grote hoeveelheid alternatieve verpakkingen: bag-in-box, blikjes, pakjes. Volgens Nico's Zweedse nicht leveren die bib's overigens grote problemen. Huisvrouwen zouden er stevig van aan de drank raken. De verpakking gaat namelijk gewoon leeg als hij eenmaal geopend is. Het drinkt zo lekker weg, het pak moet leeg...

Blaxsta Vingård: Swedish merlot and ice wine

A holiday in South Sweden: that means no vineyard visits, our teenagers must have thought! Yippee! But alas, their wine-loving mum DID find a vineyard to visit, even on this holiday, even in Sweden. After some tips from people that ice wine was made in Sweden, and some major googling, I found Blaxsta Vingård, near Flen. And by chance (is it...?) Flen was on our way from one campsite to the next. I emailed owner Göran Amnegård and after some mails back and forth it was decided to go to lunch at Blaxsta's summer bistro Kung Blacke on August 1, one day before this special vineyard restaurant closed for the season.

Amnegård is not only Sweden's best known winemaker, but also a renowned chef, with 17 years of experience in Canada. He and his family returned to Sweden at the start of the new millennium, to a farm behind the 12th century church of Blacksta, not very far from Stockholm. They planted vines, vinifera and non-vinifera, mainly chardonnay, merlot and vidal. Vidal vines take up 80% of the vineyard and go into an ice wine that has won several prizes already. Wine is also made from other fruits: raspberries, lingon berries, apples, plums etc.... The winery is housed in a historic barn from around 1600, wine cellars date from 100 years earlier. The vines are planted on gently sloping, south facing terrain, partly behind the huge red colored wooden barn, partly along the main road in front of the little church. Most of the vines have a beautiful view to a glittering lake, as do the visitors of the restaurant. The soil consists of clay and lots of rocky underground.

We arrived on a very sunny day, and were greeted by Amnegård 's wife, who told us a lot about the winery, the wines and the surroundings. For lunch, we decided on a slice of roasted wild boar with a selection of summer vegetables from the garden, accompanied by a glass of the Blaxsta Merlot 2006. The wine was very fruity, lots of red currants, also spicy, with mild tannines and good balance. It is made completely in stainless steel. A very good merlot, more to our taste than the Chilean one we brought along on this trip (Luis Felipe Edwards, Merlot 2006).

Lunch was finished with some delicious desserts: I had lightly cooked rhubarb, Nico chose the Canadian cheesecake, while the kids chose a heavy chocolate muffin with wild strawberries. Of course we had to taste the vidal ice wine, from 2007. The price was rather high (€ 19,50 for a small glass), but the experience was worth it, considering the high taxes on alcohol in Sweden and the extreme circumstances the wine is made under. Very spicy notes, tones of wax, good acids, good balance.

Since Amnegård had to cook lunch for a growing number of guests, there was not much time to talk extensively. I managed to chat some more over the kitchen counter about his choices of grapes, while he decorated the plates with an assortment of summer vegetables. I asked him why he chose vinifera. 'To distinguish myself from other Swedish wineries, who work with the new grapes only', was the answer. And of course because he thinks it IS possible, even here.


Merlot was chosen over pinot noir for example because merlot needs less days to ripen from blossom to berry. Moreover, daylight in Sweden lasts longer (Blacksta is on the 59th N latitude!) so the grapes get more light daily then, say, in France. That is one reason that Blaxsta and other vineyards in Sweden manage to produce very drinkable (even excellent in Amnegård 's case) wines.
Another thing I learned is that his vinifera vines are ungrafted! Phylloxera has no hold in Sweden; it does not survive -3 °C; and that temperature is certainly reached every winter. Other diseases like oidium and mildew are non-existent. Visiting wine specialists from Bordeaux couldn't find any bug, fungus or whatsoever in Amnegård's vineyard. That makes the plant material very healthy, and Blaxsta is working completely organically.

All in all this was a wounderful experience, with good food, good wine, nice people, beautiful surroundings and stuff for some stories! And one day, we will certainly go back to try the Chardonnay. Blaxsta doesn't sell to the state liquor shops anymore, to much hassle. Therefore, we were not able to buy anything. But you can order directly at the estate, online!

Vineyards on Swedish soil

July 26 - Only two hours on Swedish soil, and what do I find in a magazine on tourist attractions in Swedens southernmost province Skåne, lying around in our B&B? An article on winegrowers in a place called Mjölkalånga, near Hovdala Castle and Lake Finjasjön. I am on holiday in Sweden, expecting nothing on the wine experience scale, but the first thing I read about is a vineyard. Or vingård, as the Swedish say. Well, expecting nothing is not completely true. I have an appointment on August 1 at Blaxta Vineyard, near Flen, owned by Göran Amnegård. But about that fantastic experience I will tell you later.
Here's the article on the winegrowers in Mjölkalånga, complete, just to give you an impression on how things are changing in the world. Skåne is roughly on the 55th latitude, and since vine growing is supposed only to take place between 30° N and 50° N, you can draw the conclusions yourselves (our climate IS changing!).

From Green Skåne, 2009

The sun is shining on the southwestern slope, the cool breeze blows through the metre-high vines, and the extensive views in the background take in Hovdala Castle and Lake Finjasjön. "Almost more beautiful than Tuscany, isn't it?" smiles Pär Fredholm, new winegrower together with his sister Katarina, two brothers Micke and Pether, and their families.

It is two years since the siblings had the idea of starting Fredholms Vinträdgård. They have planted 400 vines with black and with grapes. The well-known grape varieties Cabernet Sauvignon and Chardonnay are not viable on the 55th latitude, but Rondo, Solaris, and Siramé are. They have a shorter growing season and bud later. They also survive extreme cold, down to 25-30 degrees below zero. An important factor in this context is that Mjölkalånga has four hours more sun per day in summer than locations in Italy.
This year will be the first time the siblings harvest their grapes and, if everything, goes well, they will produce between 40 and 50 litres of red and white wine in bottles labelled 'Fredholms vin'.

Fredholms is one of five (! mb) vineyards in Green Skåne. The other are Gabriels Vingård in Åhuskärr south of Åhus, Nordanvik Domaine in Näsum, Vingården in Åhus and Åsum Crest in Norra Åsum, south of Kristianstad.

As of today, Wijnkronieken will publish more internationally oriented articles in English. Reactions welcome!

Wijnen uit Kroatië en Slovenië

Hij wil ook reizen gaan organiseren naar het gebied, en dan ben ik een van de eersten! Anel Mahmutefendic importeert sinds een klein jaar op professionele wijze wijnen uit voormalig Joegoslavië, voornamelijk uit Kroatië en Slovenië. De wijnen die Mahmutefendic mij voorzette vorige week woensdag waren zeer de moeite waard, maar nu probeer ik ze in een kader te plaatsen. En dat valt niet mee. Zelf ben ik ooit wel in Macedonië geweest, maar dat ligt zo ver van de kuststreken van Kroatië en Slovenië dat ik daar niets aan heb. Informatie op internet is er wel, maar is het betrouwbaar? Tijdens de vinologenopleiding heeft P.R. Blom van Schermerwijnen het gebied behandeld, maar daar was vm. Joegoslavië slechts een onderdeel van een veel groter verhaal over Oost-Europa. Dus zit er niets anders op: in de toekomst moet ik Kroatië en Slovenië gewoon bezoeken, om meer grip op de wijnen daar te krijgen ;-) Want dat deze wijnen meer aandacht verdienen, daar ben ik wel van overtuigd.

Mahmutefendic zette Wijnimport Nelis op na een carrière als handballer en een gedegen businessopleiding. Gegrepen door het wijnvirus behaalde hij het wijnbrevet en pakte vanaf 2008 de wijnimport serieus aan. De naam van het bedrijf lijkt Nederlands, maar is een voortzetting van de naam van de groothandel die zijn vader vroeger in Joegoslavië leidde.
De wijnen van Nelis zijn verkrijgbaar bij de groothandel en in de horeca, en bovendien is er voor de consument een webshop.

Ik proefde acht wijnen afgelopen woensdag: drie wit (waarvan een frizzante), één rosé en vier rood. Producenten waar ik wijn van proefde waren Katunar uit Kroatië en Vipava en Vinakoper uit Slovenië. Van die wijnen was ik het meest verrast door de wijnen van Katunar en de Malvasia van Vinakoper. Waarschijnlijk niet heel toevallig allemaal wijnen uit de kuststreek, waardoor ze wat frisser overkwamen dan de andere wijnen. Juist om die reden importeert Mahmutefendic ook graag wijnen uit Istrië, dat zowel een Kroatisch als een Sloveens deel heeft.

Katunar is het bedrijf van de broers Anton en Ivan, die het familiebedrijf hebben gemoderniseerd met nieuwe kelders, nieuwe technologie hebben geïntroduceerd en een eeuwenoude traditie van mousserende wijnen nieuw leven hebben ingeblazen. Het bedrijf is gevestigd op het eiland Krk, waar het druivenras zhlatina een belangrijke rol speelt.

Ik proefde van Katunar:
Biser Mora (Zeeparel) 2006, een wijn van 60% chardonnay en 40% zhlatina en pinot grigio. Frizzante (druk 2 bar), 10,5% alcohol. Een volle, aromatische geur: bloesem, muskaat, maar ook zilt!; prettig droog, met net even de noodzakelijke indruk van zoet om hem wat voller te maken. Prijs circa 10 euro. Heerlijke zomerse terraswijn.

Opolo 2007, een rosé uit de Nigra-lijn, gemaakt van shiraz, 12% alcohol. Een diep oranjeroze kleur, in de geur kruidig en pittig, in de mond vol en mineraal, ook weer zilt, lange afdronk. Prijs circa 9 euro. Echt een wijn om bij te eten.

Nigra Shiraz 2007, een rode wijn waar naast shiraz ook de inheemse soorten debejan, brajda en sansigot bijgemengd zijn, 12.5% alcohol. Donkerrood van kleur, in de geur wat eucalyptus/mentholachtigs, rood fruit. In de mond stevige tannines, veel zwart fruit, nog wat jong. Prijs 9,50 euro.

Nigra Riserva 2004, van dezelfde druivenrassen als de wijn hierboven. Kleur gaat al iets naar roodbruin, geur is ook duidelijk ontwikkeld. Verder een heel klassieke neus, van bessen, specerijen en hout. De wijn heeft een rijping van 18 maanden ondergaan op vaten van Slavoons eiken. Uitstekende wijn, topper, zeker voor 15 euro.

Vinakoper is een voormalig staatsbedrijf in de buurt van Koper, aan de kust van Slovenië. Het bedrijf heeft veel geïnvesteerd in apparatuur en technieken, en beheert een groot areaal eigen wijngaarden. Zo dicht bij Italië is hier veel Italiaanse invloed op de wijnbouw, onder andere in druivenrassen maar ook in vinificatietechnieken. Een belangrijke witte druif is de malvasia.
Van Vinakoper proefde ik uit de Capris-lijn de Malvasia 2006. In de neus heel kruidig, met indrukken van venkel en dille uit eigen tuin. In de mond enige ontwikkeling, met zilte tonen, droog en wat streng. Graag zou ik eens een wat jongere jaargang hiervan proeven! Prijs circa 8 euro. Een wijn die prima bij gegrilde vis en zelfs kreeft zal passen.

Dat de prijs van deze wijn iets lager ligt, is geen toeval: Slovenië is lid van de EU, Kroatië nog niet! Hetzelfde zie je in de levertijden: Sloveense wijnen kunnen hier na bestelling binnen vijf werkdagen zijn, Kroatische wijnen zijn toch wel twee weken onderweg. Ik had me nooit eerder zo gerealiseerd wat 'Europa' voor invloed heeft op de wijnhandel.... Weer wat geleerd!