Kort bezoek aan Neerlands Wijnmakerij

De Nederlandse wijnbouwsector groeit, en een mooi bewijs daarvan zag ik afgelopen dagen in Bentelo. Op het erf van de Hof van Twente, het wijnbedrijf van Roelof en Ilse Visscher, is vorig jaar een enorme loods verrezen, met daarop de woorden Neerlands Wijnmakerij.

Naast zijn eigen wijnen maakt Roelof namelijk inmiddels de wijnen voor 15 andere Nederlandse wijngaardeniers. De wijnen van de Reestlandhoeve liggen er bijvoorbeeld te rusten in tanks, evenals die van de Librije. Voor dit samenwerkingsproject komen de druiven van wijngoed Gelders Laren en worden de wijnen in Bentelo gemaakt (met grote inbreng van Thérèse Boer). De wijnen worden verkocht in Zwolle, bij De Librije, in opvallende gedrongen flessen onder de naam Kus van Thèrese.

Alles in huis
In Neerlands Wijnmakerij is alle apparatuur aanwezig die een wijnmaker nodig heeft, maar die vaak zeer kostbaar is om aan te schaffen: een ontsteler, een pers, fermentatie- en opslagtanks, filtreerapparatuur, een bottellijn etc… Zelfs houten vaten van andere wijnmakers lagen in het keldertje onder de boerderij te rusten.

Roelof wordt jaarlijkse geassisteerd door Duitse wijnmakers, zoals ook tijdens mijn bezoek. Lucas Pospiszyl is dit seizoen verantwoordelijk voor het dagelijkse werk in de wijnmakerij. Als zijn werk er straks voor dit seizoen opzit, gaat hij in Nieuw Zeeland aan de slag.

Inmiddels zijn de eerste witte wijnen van diverse van de 15 wijnboeren al gebotteld, en komende maand zullen de meeste andere wijnen ook volgen. Dagelijks wordt er nu gecontroleerd, gemeten en geproefd om de ontwikkeling van de wijnen te bewaken. Daarna raken de rijen glimmende tanks weer leeg, en wordt alles in gereedheid gemaakt voor de oogst van 2011.

Winkel
Naast deze moderne wijnmaakfaciliteit, die ten dienste staat aan alle serieuze wijngaardeniers die Roelof’s expertise én faciliteiten willen inhuren, is er op het terrein ook een winkel waar werkelijk alles wat een (hobby)wijnmaker maar nodig heeft, gekocht kan worden. Enzymen, gisten, vaatjes, meetgerei, kurken, capsules, ja zelfs eikenchips zijn verkrijgbaar. En allerhande machines zijn ook te koop, zij het niet uit voorraad. En heb je geen tijd naar Twente af te reizen, is er ook een postorderbedrijf.

De investering is fors geweest, aldus Roelof Visscher, en er is nog genoeg ruimte voor meer dan de huidige 15 gebruikers. Die kunnen via de website van Neerlands Wijnmakerij alle contactgegevens en nadere informatie vinden.

Persbericht: Nederlandse wijn heeft eigen winkel

Over het algemeen plaats ik op Wijnkronieken geen persberichten, maar uitzonderingen kunnen die regel af en toe bevestigen. Het onderstaande bericht vind ik dermate nieuwswaardig, dat ik het ongewijzigd overneem! Ga ervan genieten, van die Nederlandse wijnen.

De eerste online winkel met een breed assortiment Nederlandse wijnen is open. De Nederlandse Wijnwinkel is een logisch gevolg van de toenemende kwaliteit van en waardering voor Nederlandse wijn. Het assortiment omvat nu zo’n 20 speciaal geselecteerde wijnen en zal nog voor de zomer worden uitgebouwd naar ongeveer 35 witte, rosé en rode wijnen. Bijzonder is dat elke wijn per fles is te selecteren en zo een eigen doos met zes verschillende Nederlandse wijnen te bestellen is. “Nederlandse wijn heeft nog niet altijd de bekendheid en het kwaliteitsbeeld dat andere wijnen wel hebben. Daarom biedt De Nederlandse Wijnwinkel de gelegenheid om zes verschillende wijnen te bestellen in één doos”. Alle aangeboden wijndomeinen werden vooraf bezocht en de huidige collectie werd geselecteerd door professionele wijnproevers in samenwerking met initiatiefnemer Joris van Zoelen. De Nederlandse Wijnwinkel is sinds januari 2011 online op www.denederlandsewijnwinkel.nl.

“Als je Nederlandse wijnen wil proeven heb je nu een twee keuzes: óf je bezoekt elke wijnmaker afzonderlijk (doe dat vooral: het is ontzettend leuk!) óf je struint verschillende speciaalzaken af om een paar mooie wijnen te kopen. In De Nederlandse Wijnwinkel kun je op je gemak een selectie maken en die snel en eenvoudig thuis laten bezorgen”.

De Nederlandse wijnen die verkrijgbaar zijn in De Nederlandse Wijnwinkel werden geselecteerd aan de hand van een aantal criteria. De belangrijkste daarvan is dat de wijnmaker serieus en ambitieus bezig is met wijnmaken op een redelijke schaal. Alle wijnmakers zijn bezocht door initiatiefnemer Joris van Zoelen om te beoordelen of zowel de kwaliteit als de leverbetrouwbaarheid goed zijn. In totaal werden 68 Nederlandse wijnen gekozen voor een professionele proeverij waarbij kenners Ron Andes (Voorzitter SlijtersUnie), Louis Jansen (Proefschrift), Mick van Oppenraaij en Hans Meijs (beide Vinos) samen met Joris van Zoelen alle wijnen proefden en beoordeelden. Het resultaat is een selectie van zo’n 35 wijnen die worden opgenomen in De Nederlandse Wijnwinkel. Sinds januari 2011 is een deel van de wijnen van de volgende wijnhuizen al te bestellen: De Apostelhoeve, Hoeve Nekum, Wijngoed Thorn, Wijngoed Fromberg, De Linie, Dassemus en De Wijngaardsberg. Op korte termijn volgende meer wijnen uit Zeeland, Gelderland en Overijssel.

De Nederlandse Wijnwinkel ontstond als ludiek idee om Nederlandse wijnen een extra zetje in de rug te geven. Inmiddels is het een professionele webwinkel waar geïnteresseerden meer te weten kunnen komen over Nederlandse wijn. De plannen van De Nederlandse Wijnwinkel strekken zich uit tot het bieden van inspirerende informatie over Nederlandse wijn tot het snel en makkelijk leveren aan particulieren. Ook het boeken van een professioneel geleide proeverij is mogelijk.

Wijn in het museum

In het kader van de tentoonstelling A la c’Arte. De kunst van het eten – Eten in de kunst, organiseerde ik op 7 november in het Noordbrabants Museum een proeverij met Brabantse en Betuwse wijnen. De Nederlandse wijn staat zo in de belangstelling, dat ik dat met een gerust hart aandurfde. Bovendien is de kwaliteit nog altijd aan het toenemen; vijf jaar geleden had ik misschien meer aarzeling gehad een dergelijk evenement te organiseren.

Voor het evenement benaderde ik zes bedrijven; in Brabant Dassemus, De Daalgard, De Linie en d’Heerstaayen en in de Betuwe De Oude Waalstroom en Betuws Wijndomein. Per omgaande zegden ze allemaal onmiddellijk toe te komen! Ook de publieke belangstelling was overweldigend. Binnen enkele uren nadat de actie via de Nieuwsbrief van de Museumjaarkaarthouders was aangekondigd, zaten de twee groepen vol. Nederlandse wijn kan zich echt in een groeiende belangstelling verheugen. (Dat toonde de opkomst bij de opening van de tentoonstelling over Gelderse wijn ook al aan.)


Nederlands wijnevent
Op de dag zelf bleef helaas een groot deel van de aanmelders weg. Erg jammer dat mensen zich daarbij niet realiseren dat zij daarmee anderen benadelen! De mensen die wel naar Den Bosch kwamen, in totaal zo’n 65 personen, hadden een zeer interessante middag. De aanwezige wijnproducenten hadden hun tafels aangekleed met veel extra informatie en een selectie van hun wijnen. Bovendien vielen de wijnen en het initiatief bij het publiek erg in de smaak. Het is in Nederland helaas nog weinig mogelijk geweest wijnen van diverse producenten naast elkaar te proeven. Deze bijeenkomst bood een unieke gelegenheid voor het publiek om nu eens een breder beeld van de Nederlandse wijnen te krijgen! Waar blijft hét Nederlandse wijnevent? Zelfs op de European Wine Bloggers Conference, waar ik één Nederlandse wijn mee naar toe had genomen, werd al gevraagd of er een evenement met alle Nederlandse producenten was...


Prijswinnaars
De wijnen die open stonden, waren deels prijswinnaars van de recente Nationale Wijnkeuring 2010. Mij bevielen daarbij de witte prijswinnaars het beste. Bijvoorbeeld Chaams genoegen 2009 van Wijngaard Dassemus, Cuvée Sint Agatha 2009 van De Daalgaard of Marius van Stokkom's Domein de Linie 2009 Wit, alledrie bekroond met een zilveren medaille. Ook Cuvée I van Betuws Wijngoed, bekroond met brons, wil ik graag nog eens drinken. Zoals altijd konden de rode wijnen me nog niet echt bekoren. Wat mij betreft hebben die nog een weg te gaan in Nederland.

Foto's: Nico Poppelier

Beeldverhaal De Colonjes

Zo hingen de pinotin-druiven er op 26 september in Groesbeek bij, in de wijngaard van De Colonjes, éen van Nederland's bekendste wijngaarden.

Inmiddels wordt er druk geoogst vermoed ik, waarbij onder andere de onderstaande sleetjes gebruikt worden, om de kistjes de voor Nederlandse begrippen tamelijk steile helling af te sturen.

En dan wordt er wijn van gemaakt. Ze hebben diverse soorten bij De Colonjes, varierend van droog tot zoet en van stil tot bruisend. Vooral de Secco Rosé, een rosé met lichte bubbels, beviel ons goed.

Tentoonstelling 'Gelderland wijnland'

Met het kurken van een bijzondere Gelderse Cuvee, een blend van verschillende Gelderse rode wijnen, en het uitspreken van een korte speech opende Clemens Cornielje, Commissaris van de Koningin in Gelderland, op donderdag 23 september 2010 de nieuwe expositie Wijn en kunst uit Gelderland in het Nederlands Wijnmuseum.

Gelderland is een van de productiefste wijnprovincie's van Nederland. De wijnbouw is er de laatste jaren flink van de grond gekomen, zowel kwantitatief als kwalitatief. Bij de recente Nationale Wijnkeuring kwamen heel wat medailles in Gelderland terecht!
Tot nu toe waren er echter weinig gelegenheden en proeverijen waar je als consument een overzicht kon krijgen van al die steeds beter wordende Gelderse wijnen. Met de inrichting van de nieuwe tentoonstelling wordt gelukkig in die leemte voorzien. De tentoonstelling geeft namelijk een prachtig en informatief beeld van de wijnbouw in deze provincie. Veertien producenten zijn er vertegenwoordigd, elk met een serie flessen, mooi fotomateriaal en zaken als een oude wijnstronk, een bodemmonster of een vinificatievat. Uitgebreide teksten lichten de geschiedenis en de achtergrond van het wijndomein toe.

Tijdens de opening waren die wijnen ook te proeven en opnieuw was ik aangenaam verrast door de kwaliteit ervan. (Dat ben ik al de hele maand september, waarin ik diverse wijndomeinen in Nederland bezocht.) Bijvoorbeeld door de krachtige, prettige rosé van de Verenigde Achterhoekse wijnbouwers, Weerkomm'n 2008, of Eigenwijzewijn – Si Antonio 2008 (ook al een rosé) van Wijngaard Slingehorst. Dan was er onder andere de lekkere Linge Wit 2009 van het Betuws Wijndomein én de Kus van Thérèse Regent Barrique 2008 – zowaar een van de eerste wijnen van regent die ik lekker vond.

Het is te hopen dat dergelijke proeverijen vaker georganiseerd gaan worden in het Wijnmuseum. Dat geeft zo'n tentoonstelling absoluut een meerwaarde en biedt de kans liefhebbers te laten kennismaken met verschillende Nederlandse wijnen.

De tentoonstelling wordt gecomplementeerd door een aantal kunstwerken. Acht Gelderse kunstenaars van Atelier 23 lieten zich door het thema Gelderse wijn inspireren. Atelier 23 is een plek waar mensen met een beperking zichzelf kunnen ontwikkelen door bezig te zijn met kunst. Hun visie op wijn levert soms interessante resultaten.... ;-)

Het Nederlands Wijnmuseum, een initiatief van wijnhandel Robbers & van den Hoogen, is alleen op zaterdag geopend, van 11.00 tot 17.00. Groepen kunnen ook op andere dagen een afspraak maken.

Oogst in Nederland en Duitsland

Echt heel goed gaat het niet in de noordelijke wijngaarden. Afgelopen donderdag bezocht ik kort twee Brabantse wijngaarden, waar men niet erg vrolijk was over de verwachte resultaten van de komende oogst. Rot in de druiven, bijvoorbeeld in de solaris, treedt al op, te wijten aan de vele natte en vochtige dagen van de afgelopen weken. Ook in Balkbrug, bij de Reestlandhoeve, wordt met argusogen naar het weer gekeken. Op Twitter kon ik al zo hier en daar diepe zuchten vernemen...


Gelukkig voorspelde Erwin gisterenavond wat beter en droger weer de komende week. Hopelijk gaat dat weer ook doordringen in Duitsland. Uit de Pfalz, van Weingut Gabel in Herxheim, kreeg ik mail dat ze ook daar problemen niet uitsluiten. Gisteren was het er prachtig, en werd muskateller geoogst. Rianne Gabel: "We hopen dat het weer nu mooi blijft, zodat we mooie gezonde druiven kunnen plukken, maar dit jaar kan eventueel problematisch worden."

De oogst is daar in de Pfalz en ook in Frankrijk al wel begonnen. Bij Gabel zijn wat vroeger rijpende druiven als morio-muskat en müller-thurgau vorige week maandag en dinsdag al geoogst; gisteren werd de muskateller dus binnengehaald en vandaag is de dornfelder aan de beurt.
In Nederland wordt nog nauwelijks geoogst, daar wordt alleen het rotte fruit tussen de goede trossen weggehaald. Bij Wijngoed Dassemus in Chaam wordt volgend weekend gestart, bij Domaine Heerstaayen in Strijbeek zal de oogst ook niet lang meer op zich laten wachten.

In het weekend van 8, 9 en 10 oktober reis ik zelf naar de Pfalz af, om druiven te oogsten. Ik ben heel benieuwd welke dat zullen zijn! Een verslag volgt uiteraard.



Foto's: Oogsten van muskateller-druiven in Herxheim, Weingut Gabel.
.

Bezoek aan De Reestlandhoeve

Op een mooie maandagmiddag op het zonnige erf van De Reestlandhoeve genieten van wijn, kaas en worst: er zijn vervelender dingen in de wereld. Afgelopen maandag organiseerden John en Wilma Huisman van wijngaard De Reestlandhoeve in Balkbrug een proeverij voor horeca en mijzelf. Al sinds mijn kennismaking met Wilma op Bubbles on the Beach stond een bezoek op mijn wensenlijstje, en dankzij de uitnodiging om me voor deze gelegenheid bij de horecamensen te voegen kwam het er eindelijk van. Naast de wijnen van de Reestlandhoeve waren bovendien landbouwproducten uit het Vechtdal te proeven: prachtige kazen, worst en vleeswaren, brood, bier en groente e.d.

Op het Overijsselse, biologische wijngoed De Reestlandhoeve wordt sinds 2004 wijn gemaakt; de eerste stokken gingen de grond in in 2003. Deze deden het zo goed dat er een jaar later al geoogst kon worden. Normaal breng je pas drie, vier jaar na het planten van de stokken de eerste wijn op de markt, maar bij De Reestlandhoeve deden ze gewoon eens gek. En John en Wilma wonnen met deze oogst in 2005 nog twee bronzen medailles bij de Nationale Wijnkeuring ook!

Lastige solaris
Dit succesverhaal betekent niet dat het allemaal van een leien dakje gaat daar in het noorden. Oorspronkelijk werd naast regent, voor rode wijn, ook solaris, voor wit aangeplant. Deze stokken leveren ieder jaar echter grote problemen; John is ze inmiddels liever kwijt dan rijk, maar gebruikt ze nog wel in een assemblage met in 2004 aangeplante johanniter. En met succes. Ik mocht maandag de Johanitter 2009 proeven, een mix van 90% van de genoemde druif en 10% solaris. Dat werd mijn favoriete wijn van de dag: zeer frisse, groen grassige geur, met een tikje zwoelheid, alsof er een warmer windje langs kwam waaien. In de smaak was de wijn ook heel fris, met mooie zuren, een beetje kruisbessen en een bittertje in de afdronk. Ik zie deze wijn wel zitten bij mijn asperges, of als apéritief, lekker in de tuin. (De Johanniter 2008 kreeg een gouden medaille op de Berliner Weintrophy dit jaar!)

Duitse oenoloog
In de wijngaard bepalen John en Wilma zelf wat ze met hun stokken doen: hoe er gesnoeid wordt, wanneer er geoogst wordt, wanneer en hoeveel er wordt ontbladerd etc... Voor het wijnmaken gaan de druiven echter naar Bentelo, naar de Hof van Twente, waar een Duitse oenoloog in overleg met Roelof Visscher (Hof van Twente) en John en Wilma de wijnen maakt. Investeringen in wijnmaakapparatuur zijn duur; zelf tanks en persen aanschaffen wordt pas lonend als een wijngoed een vaste productie en afzet van 50.000 liter heeft. En daar zijn ze nog niet aan toe in Balkbrug.


Maar aan de kwaliteit van de wijnen zal dat niet liggen. Naast de voortreffelijke witte proefde ik maandag de goed geslaagde rosé, de verrassend soepele en aangename rode (beide van regent), de mousserende Reestlander Parel en het snoepje van de dag, de Reestlander Muscat Blue.

Mousserend, droog en zoet
Vooral de mousserende Reestlander Parel beviel me (opnieuw) goed: aan de basisrosé is bij een sektkellerei koolzuurgas toegevoegd, op een heel subtiele wijze. De Parel is echt een goede mousserende wijn geworden, die ik gasten graag zal voorzetten.
Van de tafeldruif Muscat Blue werd als experiment een zoete wijn gemaakt, waar voor wat extra frisheid eveneens koolzuurgas aan is toegevoegd. Dit leverde een uiterst verrassende en smakelijke wijn, waarin geur en smaak van rode grapefruit was te herkennen. Een glaasje bij een dessert met ijs en fruit is een absolute aanrader.

Voor de rode Regent op barrique geldt: het is (nog) niet mijn wijn, maar dit was wel de beste en soepelste Regent die ik tot nu toe van Nederlandse bodem dronk! Hij rook kruidig en mild, met rood en zwart fruit zowel in de geur als in de smaak. In de afdronk was hij iets kort, terwijl het hout iets te veel bleef hangen, naar mijn smaak. Maar al met al zeker geen onaangenaam glas. Deze wijn kreeg dan ook een zilveren medaille op de Berliner Weintrophy dit jaar.

Grappa
Tot slot was er nog een glaasje grappa, gestookt van de schilletjes van de Muscat Blue. Samen met een handgemaakte chocoladebonbon waarin grappa was verwerkt was dit een subliem slot voor deze kleine maar fijne proeverij. Ik hoop van harte dat de aanwezige horecamensen net zo overtuigd waren als ik, en dat diverse nieuwe restaurants binnenkort allemaal Reestlandhoeve op de kaart hebben staan. Gelukkig gingen diverse tophoreca-gelegenheden al voor: bij onder andere De Librije en Kaatje van de Sluis staan de wijnen van John en Wilma op de kaart!

Prosecco in de wijngaard

Bij Kassa wilden ze wel eens prosecco's testen, en dat deden we vandaag. Tien stuks, in de wijngaard van de prachtig gelegen Wijnboerderij Vlaardingen. Na het statige Slot Zuylen, waar ik in december champagne en andere bruisende wijnen proefde, was nu een landelijke pittoreske boerderij aan de beurt als locatie voor het consumentenprogramma.

Op deze Wijnboerderij tussen Maassluis en Vlaardingen maken Joke en Louise al sinds 1986 wijn, eerst van rabarber, later ook van druiven. In een verstild natuurgebiedje, waarin de drukte van de nagelegen havens en wereldstad helemaal wegvalt, staan zo'n 150 zeer verschillende druivenstokken, van chardonnay tot rayon d'or en van huxelrebe tot leon millot. Tussen die druivenstokken mochten vijf wijnschrijvers – Nicolaas Klei, Harold Hamersma, Fred Nijhuis, Janna Rijpma en ondergetekende - vandaag plaatsnemen aan oud Vlaams kroegmeubilair. Buiten filmen heeft zijn voordelen, maar wij vonden het wel erg koud af en toe....
Gelukkig was het droog en kwam de zon net vaak genoeg tussen de wolken door om ons te verwarmen...


Voor de uitslag moet je zaterdag even naar Kassa kijken, om 18.55 uur. Daarna zal ik ook wat meer over de prosecco's die we proefden vertellen.

Geproefd of gedronken

Misschien lijkt het een beetje of er tijdens de feestdagen niet zoveel geproefd is in Huize Wijnkronieken. En eigenlijk klopt dat ook: we hebben niet geproefd, we hebben gewoon wijn gedronken. En dat is toch heel wat anders. Hoe anders, dat heb ik afgelopen zondag weer eens ervaren, toen ik onder begeleiding van een steengoede docent acht wijnen heb doorgenomen, om mijn proefvaardigheden bij te spijkeren.

Veel dingen wist ik natuurlijk wel, maar het is de kunst een zodanige routine op te bouwen in het proeven dat je overal aan denkt: kleur beoordelen terwijl je je glas oppakt om te gaan ruiken bijvoorbeeld. De wijn lang genoeg in je mond houden, goed slurpen en kauwen, om alle finesses te kunnen ervaren, is een andere. Pas na minimaal 10 seconden proef je namelijk goed of een wijn tannines heeft of niet. Goed walsen is ook zoiets. Met walsen maak je geuren vrij die je echt niet ruikt als je je glas zo maar naar je mond brengt. Met walsen kun je bijvoorbeeld goed houttonen in witte wijn ontdekken.

Enfin, ik sta weer op scherp, en de komende weken zal nog een aantal van deze lessen volgen. Maar een aantal wijnen van tijdens de feestdagen moeten het dus zonder proefnotities doen. Toch wil ik ze even noemen, als tip voor andere liefhebbers.

Zo kocht ik midden december bij Gall&Gall een fles Knapse Witte 2008 van De Colonjes. Deze Nederlandse witte wijn is alleen bij Gall&Gall te krijgen, en zelfs op het domein is hij uitverkocht (prijs € 12,99). En het moet gezegd: het was een prima witte wijn. Niet te zwaar, fruitig, met wat zwoele aroma's; daarnaast een aroma dat ik vaker in Nederlandse wijnen ruik, maar nog niet helemaal kan plaatsen. Jammer genoeg worden de druivenrassen niet op het achteretiket van de Knapse Witte vermeld. Zit er johanniter en solaris in? Of is het de cabernet blanc, waarmee De Colonjes prijzen heeft gewonnen? Ook in het aardige interview met eigenaar Freek Verhoeven dat in het eerste nummer van de Taste! van 2010 staat, worden de druivenrassen helaas niet genoemd. Jammer!

Dan was er ook die fantastische fles El Xamfra Gran Reserva 2003, afkomstig van CasaCava. De bubbels rijpten 48 maanden en de gebruikte druivenrassen zijn macabeo en xarel.lo. Parellada is weggelaten. (Waarom eigenlijk? Dat moet ik eens uitzoeken..... Parellada schijnt een lastige druif in de wijngaard te zijn, en erg gevoelig voor rot. Misschien daarom?)
De wijn viel al regelmatig in de prijzen, onder andere bij het Concours Mondial 2009 van Brussel, waar hij een zilveren medaille kreeg. We dronken hem om op de avond van 31 december, en dat was echt zo'n moment dat we baalden dat we geen twee flessen hadden. We hebben nog net de klok van 0.00 uur gehaald met die ene fles (waarbij ook de pubers een glaasje kregen natuurlijk.) Heerlijk mild, met prettige mousse, met veel rijpheid en mooie afgeronde zuren. Uitstekend bij de zalm- en gerookte foreltoastjes! Dat was een goede start van een nieuw cavajaar. Want ik voorspel: cava rukt zo langzamerhand op, ook in Nederland. Of is dat wishful thinking van mij? ;-)

Château Bon Baron

Hoog tijd voor de laatste impressies van Megavino! Het voelt een beetje als mosterd na de maaltijd, maar deze ontmoeting moet ik nog even kwijt. Net toen we het idee hadden dat we op deze beurs geen Belgische wijnen zouden tegenkomen, liepen we namelijk tegen de stand van Château Bon Baron aan. Een struise dame schonk met ferme hand haar rode wijnen uit, dus dat moesten we ook even proeven. Het bleek een fraaie pinot noir, met lichte houttonen, fris en soepel. Toen ik wat in aarzelend Frans wilde gaan vragen (Bon Baron, dat lijkt toch Frans, niet?), kreeg ik prompt antwoord in onvervalst Nederlands. Gelegenheid voor een uitgebreid praatje was er niet echt, maar de uitnodiging om een keer in Lustin, in het Waalse deel van de Maasvallei langs te komen, kwam al snel. Dat moet ik volgend jaar serieus eens gaan doen, want een wijngaard in zo’n historisch gebied moet ik natuurlijk bezoeken. Al in de Middeleeuwen werd er ook ten zuiden van Namen wijn gemaakt, en deze oude tradities doen Jeanette en haar familie weer herleven.

Na de Pinot Noir proefden we nog een tweede wijn, Acolon 2007, winnaar van het Concours Mondial de Bruxelles als beste rode Belgische wijn. Zowel mijn metgezel als ik vonden de wijn erg goed, al zijn mijn proefnotities spoorloos. Fruitig en aangenaam, herinner ik me nog. Acolon is een kruising tussen blaufränkisch en dornfelder, ontwikkeld in Duitsland. Van de dornfelder heeft hij in ieder geval de donkere kleur gekregen! De wijn rijpte één jaar op grote houten vaten van Frans eikenhout. De wijnen van Château Bon Baron vallen onder de Belgische herkomstbenaming ‘Côtes de Sambre et Meuse’.
Meer over dit intrigerende domein in Waals België volgt ongetwijfeld te zijner tijd, als mijn kennismaking met de wijnen en het domein wat uitgebreider is geweest.

Geproefd: Chardonnay Meerdael

Het is even niet meer bij te houden welke 'beste wijnen van België' er nu allemaal zijn. Maar uiteindelijk gaat het om de wijn, en daar kon ik gelukkig op Megavino mee kennismaken. Onder andere met de Chardonnay Meerdael, een schuimwijn uit de buurt van Leuven. Eigenaar Paul Vleminckx schonk hem zelf, vol trots, omdat ook hij opnieuw in de prijzen was gevallen. Ditmaal ging het om een gouden medaille op het Concours Mondial de Bruxelles. En het was inderdaad een heerlijke wijn. Aangename mousse in de mond, geur van kisten vol granny smiths (uitdrukking van Natasha, mijn reisgenoot naar Megavino). Frisse smaak, vol van opnieuw appeltjes. Echt een feestwijn; een absoluut visitekaartje voor de Belgische wijnen.

Meer info over de wijn: Chardonnay Meerdael

Braziliaanse wijn en meer op Megavino

Belgen houden van wijn, en drinken ondanks de crisis ook niet minder. Wel geven ze er iets minder geld aan uit. Maar daarvan was voor de Nederlandse bezoeker afgelopen maandag weinig te merken op Megavino. Megavino is een jaarlijks consumentenevenement over wijn in België. Zeer professioneel opgezet, met goedverzorgde stands, vaak gesponsord door de diverse wijnlanden-promotiebureau’s. Had Nederland maar zo’n event. Maar wij schijnen te weinig geld aan wijn uit te geven om zoiets te rechtvaardigen, zo hoorde ik regelmatig van standhouders op Megavino. Een trieste constatering….

Afgelopen maandag ging ik eens een kijkje nemen op Megavino, samen met een wijnkennis. We waren zeer onder de indruk van al het gebodene. Alleen al het proefglas was de moeite waard. Dat werd gesierd met een tekening van ZAK, de huiscartoonist van De Morgen. Na een kopje thee startten wij onze tocht door de grote Expohal. Een keuze maken om iets te proeven was al lastig. Aan masterclasses en andere events zijn we niet eens toegekomen; we hebben vooral gelopen, gekeken, praatjes gemaakt, geproefd en genoten.

Wat we allemaal tegenkwamen?
Braziliaanse wijn onder andere, uit het uiterste zuiden van het land. Serra Gaùcha is de belangrijkste wijnstreek, Vale do Vinhedos hét kwaliteitsgebied daarbinnen en Salton een middelgrote kwaliteitsproducent in de Vale do Vinhedos.

Brazilië produceert al wijn sinds de 19e eeuw, vooral gemaakt door Italiaanse immigranten. Hybride rassen werden veel gebruikt, aangezien vitis vinifera het niet overal goed deed. Gelukkig schrijdt te wetenschap en techniek voort, en lukt het producenten die willen exporteren inmiddels wél om goede wijn van vinifera-druiven te maken. Hybride rassen zijn op hun retour. Salton is overigens een huis dat al vanaf het begin met vitis vinifera-druiven werkt.



Een specialiteit van het land zijn mousserende wijnen, waarin vaak wat muskaatdruiven zijn verwerkt voor een bloemige en druivige smaak. Op Megavino proefde ik een zeer aangename licht mousserende (frizzante) wijn, Lunae, van riesling, semillon en muskaat. Fris en met veel citrusfruit in de neus, prettig prikkelend in de mond met een druivige, zachte en toch frisse smaak. Eigenaar Gert Evers omschreef de wijn als 'voor wanneer de houtskooltjes warm moeten gaan worden'. Helemaal waar, en die fles is op voordat de barbecue echt begint.
Ook de Sauvignon Blanc, Volpi 2009 (jawel, mijn eerste 2009) was het proeven waard. Importeur van het bijna 150-jaar oude huis Salton is Martins Braziliaanse Wijnen.

Andere kennismakingen betroffen wijn uit Tasmanië (Kreglinger Wine Estate), uit België (Bon Baron en Meerdaal), cava’s van House of Cava, een geweldige Passito uit Pantelleria van Cantine Rallo en een frisse mousserende wijn van het druivenras arinto uit Portugal. Bij de stand van Markus Molitor, vermaard producent uit de Moezel, maakte mijn reisgenoot kennis met de Rieslings, terwijl ik de Pinot Noir verkende. Ook in de Moezel kunnen ze uitstekende Pinot Noir maken, zo bleek. Gelukkig worden ze in Nederland door Verbunt geïmporteerd.

In diverse korte (en soms langere) blogs zullen een aantal van deze wijnen nog terugkomen hier op Wijnkronieken. Mijn kennismaking met de Belgische wijnwereld is zeer goed bevallen!

Wijn en druiven in Reisgids Platteland

Op Manuscripta kwam ik ook langs de stand van de ANWB. Ze stonden er onder andere met de Boer zoekt vrouw Reisgids Platteland, eerste deel, over groente en fruit. Ik was erg verrast in die gids ook druiven en wijngaarden aan te treffen; het is tenslotte nog maar heel kort dat wijngaarden een deel van onze platteland zijn gaan uitmaken.

Vorige week viel de reisgids in de brievenbus, en het leverde een lekker uurtje bladeren en genieten op. Uiteraard moet dat bladeren en genieten leiden tot activiteit, en wel fietsen of wandelen langs al het fraais dat het Nederlandse platteland ons te bieden heeft. Achterhoekse wijngaardeniers, Limburgse stroopmakers, Drentse blauwebessentelers, Zeeuwse notenboeren en vele anderen presenteren allemaal graag hun producten.

Het boek draagt de titel van het KRO-televisieprogramma ‘Boer zoekt vrouw’, maar afgezien van een introductie door Yvon Jaspers en een woordje van boer Joris, uit de eerste ‘Boer zoekt vrouw’-serie heeft het er weinig mee te maken.

In de Reisgids maak je volgens het ritme van de seizoenen kennis met boomfruit, struikfruit, groenten en kruiden, paddenstoelen en druiven. Na eeuwen afwezigheid groeien nieuwe druivenrassen namelijk uitstekend in ons wat killere klimaat en op onze natte bodems. Het laatste hoofdstuk van dit sfeervolle boekwerkje is dan ook gewijd aan druiven en speciaal wijn van eigen bodem. Door middel van een fietsroute in Drente en één in Gelderland en van een wandelroute eveneens in Gelderland en in Zuid-Limburg maken we kennis met de groeiende wijnbouw van Nederland. Uiteraard wordt er ook uitleg gegeven over druivenrassen, wijnmaken, een jaar in de wijngaard etc… Mooie foto’s en handige kaartjes zorgen ervoor dat de gids ook echt aanspoort tot gebruik. Ik weet wel welke wandeling ik volgende keer aan mijn wandelmaatje ga voorstellen: eentje uit deze Boer zoekt vrouw Reisgids Platteland!

Boer zoekt vrouw. Reisgids Platteland, Groente en Fruit, ANWB 2009,
prijs voor niet-leden € 16,50. Meer info via de website van de ANWB.

Nederland Nieuw Wijnland

Deze week is het Nationale Wijnweek. Afgelopen weekend hielden de Nederlandse wijngaarden hun open dagen, de komende dagen wordt er weer druk verder geoogst. Op de Reestlandhoeve in Balkbrug is bijvoorbeeld a.s. vrijdag de muscat blue aan de beurt!

Een grote selectie uit die Nederlandse wijngaarden staat sinds kort beschreven in een prachtig geïllustreerd boek van Cila van der Endt, Nederland Nieuw Wijnland. David Lindsey maakte de foto’s, Astrid Joosten en Thérèse Boer gaven kleine proefnotities. Het geheel wordt afgewisseld met recepten die topkoks en sommeliers bij de wijnen bedachten.

Het boek is werkelijk een aanwinst voor de wijnboekenplanken: prachtig geïllustreerd, informatieve teksten over de domeinen en de mensen erachter. We zijn in Nederland een heel eind gekomen sinds 1997, toen Van druivenserre tot wijnkasteel, het eerste boekje over de Nederlandse wijngaarden, verscheen, geschreven door Fred Lorsheijd en Piet van Rijsingen.

Nederland Nieuw Wijnland begint met een aantal inleidende hoofdstukken over de wijnbouw in Nederland, het werk in de wijngaard en de kelder en de in Nederland gebruikte druivenrassen. Daarna volgen per provincie beschrijvingen van een aantal bekendere domeinen, waarvan de wijnen al langzamerhand naam gaan maken.

Even tussendoor – wist je bijvoorbeeld dat Gall&Gall binnenkort wijn van De Colonjes in Groesbeek gaat verkopen? Dat zegt toch wel wat….

Achterin staat een handig overzicht met adressen, want uiteraard zijn veel wijngaarden te bezoeken. Verder is er een receptenindex, en over die recepten moet me nog iets van het hart. Want het is natuurlijk heel erg leuk dat gerenommeerde koks gerechten bedenken bij Nederlandse wijnen, maar wat heeft de lezer aan dergelijke, ongetwijfeld verrukkelijke, haute cuisine?
Zou het niet veel leuker geweest zijn als de wijnen gecombineerd waren met gerechten ‘voor thuis’? Een mooie houtgerijpte Regent bij de boerenkool bijvoorbeeld? Of een Schouwen-Druiveland Auxerrois bij een lekkere pittige groentetaart met kaas en spek? Een Johanniter-Solaris van het Betuws Wijndomein bij een kipsalade, een Reestlandhoeve Parel bij de tapas of een rosé van de Hof van Twente bij de pasta?

Dat zou mij nou eens een nóg leuker boek hebben geleken! Tenslotte geeft de Nederlandse wijndrinker aan – in een recent door Trendbox gedaan onderzoek – dat ze wijn overal bij drinken, maar nu wel eens willen weten wat je het beste bij pizza, Chinees of spaghetti schenkt. Hier liggen kansen….

Cila van der Endt, David Lindsey, Nederland Nieuw Wijnland, Uitgeverij Terra Lannoo, isbn 978 90 8989 017 7, prijs € 24,95.

Nederlandse bubbels

Wat een verrassing: er bestaan ook Nederlandse bubbels! Tijdens mijn bezoek aan Bubbles on the Beach maakte ik kennis met de Parel 2008 van de Reestlandhoeve, uit Balkbrug. Daarmee is het gelijk de meest noordelijke Nederlandse wijn die ik geproefd heb: Balkbrug ligt op de grens van Overijssel en Drenthe!

De Parel 2008 bleek een heerlijk sappig en fruitig glas wijn, dat ik al mijn gasten, wijnkenner of niet, met veel plezier zou voorzetten. Terwijl ik dit schrijf, vraag ik me af waarom ik eigenlijk nog geen doosje gekocht heb. Het is de perfecte toostwijn, geeft natuurlijk geweldig cadeau aan buitenlandse (en binnenlandse) vrienden én je kunt er een goed verhaal bij vertellen.

Parel 2008 wordt gemaakt van regentdruiven, een van de nieuwe rassen die het in Nederland zo goed doen. Om een roze kleurtje te geven, mogen de schilletjes van de regent heel kort meeweken in de most. Daarna worden sap en schillen gescheiden en mag de wijn verder vergisten. Eenmaal uitgegist wordt koolzuurgas in de wijn gebracht bij een sektkellerei aan de Moezel, in Duitsland.

Ik sprak op Bubbles aan de Beach met Wilma Huisman (links op de foto), die mij enthousiast van alles uitlegde over de Reestlandhoeve. Hoe ze begonnen met het idee om als eerste op de kaart van de Librije te staan. Hoe dat ook gelukt is. Over het gemengde boerenbedrijf van Wilma en echtgenoot John dat sinds 2003 steeds meer uitbreidde met wijnstokken. Over alle activiteiten die ze op de hoeve organiseren: wijnwandelpad, proeverijen, kunstexposities, wijngaarddag etc… Het was dat ik de trein wilde gaan halen, anders had ik nog uren door kunnen praten met deze enthousiaste Nederlandse wijnproducente, die ook nog eens volledig biologisch werkt.
De Reestlandhoeve heeft een uitgebreide website en is opgenomen in het prachtige boek Nederland Nieuw Wijnland, waarover binnenkort meer.

P.S. In dat boek las ik ook dat er al een oudere producent van mousserende wijnen in Nederland is, Wijngoed Fromberg in Limburg.

Johanniter en solaris in de lift

Landschapfairs en boerenmarkten zijn uitstekende gelegenheden om de vinger aan de pols te houden over de stand van de Nederlandse wijn! Reizend van Den Bosch naar Utrecht besloot ik vanmorgen de A2 even te verlaten en af te slaan naar de Landgoedfair op Mariënwaerdt. Het weer was prachtig, ik had honger en dorst en was in een minder goed humeur. Wijn was nog niet in mijn gedachten, wel lekkere haverkoekjes, kruiden, een sapje en een smakelijk broodje. Gelukkig wist het Culinaire Plein mijn humeur snel te verbeteren: ik trof er het Betuws Wijndomein en Wijndomein Oude Waalstroom (uit de Bommelerwaard). Toevallig was ik de wijnen van het Betuws Wijndomein eerder deze week al tegengekomen in Buren; toen kon ik ze echter niet proeven.

Ik besloot maar eens een rondje Nederlandse wijnen te gaan proeven. En ik werd niet teleurgesteld. De serie Linge Wit van het Betuws Wijndomein, variërend van droog tot half zoet, mocht er zijn! Gemaakt van de druivenrassen johanniter en solaris, de afgelopen jaren niet mijn favorieten. Maar ik moet mijn mening over deze druiven zo langzaamaan gaan herzien (dat had ik begin juli ook al geconstateerd...). Ik proefde in de steeds warmer wordende zon een drietal frisse witte wijnen, met veel fruit, goede zuren en uitstekend in balans. Die kun je met trots neerzetten bij een lekkere salade, misschien zelfs wel bij een bordje mosselen. Ook de johanniters van de Oude Waalstroom vielen niet tegen, al vond ik ze wat minder interessant.

Met Dik Beker raakte ik aan de praat over zijn wijn en zijn domein. Het Betuws Wijndomein van de familie Beker is nog vrij jong: de eerste stokken zijn pas in 2004 de grond in gegaan; in 2007 zijn de laatste geplaatst. Totaal bedraagt de oppervlakte van de wijngaard nu 4,3 ha. met circa 16.000 stokken. De bodem bestaat uit kalkrijke rivierklei, in het dorpje Erichem. Aangeplante meeldauwtolerante druivenrassen zijn johanniter, solaris, cabernet blanc, villaris en riesèl voor wit, regent, pinotin, cabernet cortis en de cabernetkloon VB 91-26-5 (ook wel cabernet colonje genoemd, naar De Colonjes in Groesbeek). Er wordt ecologisch gewerkt; het wijndomein is aangesloten bij Skal. Vinificatie gebeurt sinds 2008 in eigen kelder.

Ik proefde ook de rosé en de rode wijnen van pinotin en regent. De hele reeks is zeer veelbelovend, al vond ik de witte wijnen het meest geslaagd. Bij de Nationale Wijnkeuringen van 2007 en 2008 vielen deze dan ook regelmatig in de prijzen. En tijdens de wijnkeuring van 2008 bleek de beste witte wijn van Nederland afkomstig van het Betuws Wijndomein.
Het gaat wel goed met die Nederlandse wijnen, zeker met de witte. Hou ze in de gaten!

De Landgoedfair 2009 is ook morgen nog geopend. Een aanrader, zeker als het weer zo mooi blijft! Kijk dan ook even bij de Belgische overbuurman van het Betuws Wijndomein; hij verkoop gerookte knoflook en veel stevige kruiden in pot.

Douchewijn...

Op de meeste vreemde momenten krijg ik tegenwoordig wijn te proeven. 'Hé, jij weet toch iets van wijn, wat vind je hiervan....?'
Zaterdagmiddag belde ik rond vijven aan bij de buren. Of ik even mocht douchen. Onze badkamer is namelijk in verbouwing, pas dinsdag kunnen we weer terecht. Na de douche, met mijn handdoek en shampoo in de hand, op badslippers en met natte, ongekamde haren, bood de buurvrouw me een glas wijn aan. Of ik wel eens Nederlandse wijn had geproefd, en wat ik van deze vond....

Het bleek een Johanniter/Solaris 2008 van Wijngoed Montferland, van de wijngaard Oerlegoed. Ik had nog nooit van het wijngoed gehoord, al meende ik het tegengekomen te zijn bij de Achterhoekse wijnroutes. Van wijnen van johanniter en solaris had ik geen hoge pet op. Ik proefde er een jaar of wat geleden een tweetal, met niet zulke goede herinneringen.
Maar deze wijn verraste me enorm. Proefnotities maak je natuurlijk niet, staande in de keuken van de buurvrouw op je badslippers, maar lekker fris was de wijn wel! Veel zacht fruit, herinner ik me, met een heel licht maar niet al te opvallend zoetje en aangename zuren. Een wijn om nog eens te proeven, en zeker op een wijnfeest nog eens te drinken.

Op de website van Wijngoed Montferland trof ik veel informatie: een familiebedrijf, met twee wijngaarden, Oerlegoed en 't Bergherbos. In het oude buurtschap De Wals, tussen Gendringen en Netterden, ligt wijngaard het Oerlegoed. Monumentale boerderijen, statige oude bomen, heggen en weilanden typeren dit agrarisch gebied aan de Duitse grens. ’t Oerlegoed is aangelegd aan de Munsterweg op 1.5 ha kleigrond. Vanaf de wegzijde, achter een tweetal kikkerpoelen, bevinden zich de lange rijen met houten palen en de druivenplanten. De rijke bodem garandeert een goede groei en een eigen karakter van de wijn.
Op Montferland wordt biologisch gewerkt; aangeplant staan nieuwe hybride druivenrassen als regent, rondo, bianca, merzling, johanniter en solaris.
Ik ga het in de gaten houden, dit wijngoed....

Belgische wijngaarden

Het begint er nu toch echt wel op te lijken: het wijntoerisme in de Benelux krijgt forse kansen. De wijngaarden in Nederland en België breiden zich uit; een vakantie bij onze zuiderburen geheel gewijd aan wijn behoort zo langzamerhand zeker tot de mogelijkheden. En als leiddraad bij de voorbereiding van zo'n vakantie kan uitstekend het prachtige boek Belgische wijngaarden dienen, dat recent bij Lannoo verscheen. De auteurs erkennen dat de Belgische professionele wijnbouw nog heel pril is, maar geven met liefde en kennis een gedegen stand van zaken anno 2009. In twee inleidende hoofdstukken komen respectievelijk de 1200 jaar wijnbouw in België en de verbouwde druivenrassen van de 21ste eeuw aan bod. Daarna volgt een beschrijving van de wijngaarden en producenten, geordend per wijnstreek.

Het historische hoofdstuk is zeer de moeite waard en levert bovendien voor de wijnhistoricus in mij weer heel wat nieuw studiemateriaal. Zo wordt er gewezen op een laat negentiende- eeuwse wetenschappelijk studie van Joseph Halkin over de geschiedenis van de Belgische wijnbouw, van Karel de Grote tot de 19e eeuw. Die studie blijkt nog via internet raadpleegbaar ook.
Tevens gaat het hoofdstuk in op de eerste Belgische pioniers die zo'n 40-50 jaar geleden de verdwenen wijnbouw weer nieuw leven inbliezen, vaak uit hobbyisme maar met een doorzettingsvermogen dat uiteindelijk geleid heeft tot de huidige, hoopgevende stand van zaken.

De ordening van de wijngaarden is op herkomstgebied: België heeft er inmiddels diverse. Hageland, Haspengouw, Heuvelland, Côtes de Sambre et Meuse, Vins de Pays des Jardin de Wallonie, Vlaamse landwijn en twee aanduidingen voor mousserende wijnen. Vooral die laatste wijnen zitten erg in de lift; het schijnt dat vooral Vlaanderen inmiddels zeer fraaie mousserende wijnen volgens de méthode traditionelle voortbrengt.

De opsomming van wijngaarden wordt afgewisseld met informatieve portretten van domeinen en producenten. Daarnaast zijn er zeer veel sfeervolle 'groene' foto's, die je onmiddellijk zin doen krijgen naar België af te reizen. Bijvoorbeeld naar het wijndomein Aldeneyck van Karel en Tine Henckens in Maaseik, waarvan de lege fles van de recent gedronken Pinot Gris 2007 nog op mijn bureau staat. Een fraaie Pinot Gris, met drop, laurier en andere kruiden in de neus, een volle, rijke smaak met een heel licht prikkeltje, 12,5% alcohol. Uitstekend bij de tagliatelle met asperges, room en spekblokjes.

Deze Pinot Gris werd speciaal voor mij door Wijnerij in Maaseik gehaald, wat voor Ed een klein tochtje naar de overkant van de Maas was. En Ed, hij was geweldig! Jammer dat we er niet samen nog eens een bezoekje kunnen brengen...

De druiven voor de Pinot Gris zijn pas in 2003 aangeplant, na grondig onderzoek naar de beste rassen voor de licht glooiende helling langs de Maas. Henckens is ervan overtuigd de goede wijn in de wijngaard wordt gemaakt, en beperkt de opbrengsten daarom sterk (45 hl/ha). Er wordt laat geoogst, om optimale rijpheid te krijgen. Deze Pinot Gris werd gevinifieerd in roestvrijstalen kuipen; er is echter een ook variant op barrique. Als vinificatieruimten dienen de koelcellen van het fruitbedrijf van de familie.

Eric Boschman, Kris Van de Sompel en Marc Vanel, foto's Joris Luyten, Belgische wijngaarden, Lannoo 2009, isbn 978 90 2098278 7, prijs € 29,95

Tweemaal België

Als ik zou willen en kunnen, is er tegenwoordig iedere dag wel een proeverij of een wijnevenement te bezoeken. Baan, gezin en andere hobbies (en mijn lever, vrees ik) dwingen mij selectief te werk te gaan met het maken van keuzes uit dit grote aanbod. En zelfs uit België komen de uitnodigingen in mijn mailbox. Voor twee interessante evenementen bij onze zuiderburen vraag ik even kort aandacht.

Op 25 april wordt de tweede Belgian Wines Fair gehouden, een proeverij van louter Belgische wijnen. Dertien producenten zullen aanwezig zijn in de Hof Ten Steen in Orsmaal (tussen Leuven en Hasselt). Alle informatie tref je op de website.

Een weekend later zijn in Aalst biologische wijnen te proeven op het event Natuurlijke Wijn, samen met Spaanse ham, Belgisch bier, friten en oesters. Het belooft een waar smulfestijn te worden, daar in het westen van Vlaanderen. Het evenement wordt georganiseerd door Wijnfolie.

Aldenborgh - biologische wijn uit Limburg

Niets leuker dan een dagje wijngebied bezoeken! Een prachtige bestemming is tegenwoordig gewoon ons eigen Zuid-Limburg, waar de wijngaarden steeds talrijker worden. Bovendien liggen er in het Belgische deel van Limburg nog eens een aantal. De Limburger somde ze allemaal op dit weekend; het zijn er al 26! En allemaal werken ze met klassieke druivenrassen; er is gelukkig geen solaris, johanniter of regent te bekennen.

Afgelopen zaterdag bezocht ik de biologische wijngaard Aldenborgh in Eys, van Gerrie en Peter Pelzer. De wijnkelder ligt aan de voet van de hoog boven het dorp rijzende Heur, waar al in de vroege Middeleeuwen een kasteel stond. In 3 ha. wijngaard verbouwt Pelzer sinds 1999 alleen klassieke druivenrassen. Centraal staan op dit moment pinot gris en riesling, maar sinds een jaar staan ook onder andere pinot noir, merlot en chardonnay aangeplant. Natuurlijk wel allemaal klonen die ons koele klimaat aankunnen. Hoewel, als het weer altijd zo prachtig is als op de afgelopen 8ste november, dan hebben de druiven vrij weinig te klagen daar in Eys.

Pelzer boert strikt biologisch; volgend jaar hoopt hij het SKAL keurmerk te ontvangen. In de wijngaard wordt op geen enkel moment gespoten met chemische middelen; wel worden zeealgen, steenmeel en plantenaftreksels gebruikt om de druivenstokken te ondersteunen. 'On’kruid bedekt - ook nu nog, in de herfst - in prachtige rijkdom de bodem tussen de rijen en de woelratten worden bestreden door de aanwezige wezels. De ligging, op een open heuveltop waar de wind vrij spel heeft om de druiven goed te drogen, werkt ook mee om biologisch produceren mogelijk te maken.
Ook in de kelder gebeurt niets dat de aanduiding biologische wijn in de weg staat. Natuurlijke gisten worden gebruikt, er wordt niet gefilterd en klaring vindt plaats door de wijn gewoon wat langer te laten rusten, zodat alle vaste deeltjes vanzelf naar de bodem van het vat zinken.
De wijnen vergisten en rijpen in grote, oude houten vaten van 1000 liter en ondergaan daarin ook een malolactische gisting. 'Tot 1920 was dit bij alle wijn van onze oosterburen gebruikelijk', aldus Pelzer.

Dit jaar produceerde Pelzer zo’n 2000 liter wijn, tegen 4000 vorig jaar. De slechte vruchtzetting dit voorjaar was hier debet aan. De wijnen worden bij voorkeur verkocht aan bezoekende groepen en omringende restaurants. Naast stille wijnen wordt ook een Limburgse mousserende wijn gemaakt volgens de klassieke Champagne-methode, met tweede gisting op de fles. De bodem van de Heur en omliggende hellingen bevat kalk en mergel en is dus uitermate geschikt voor mousserende wijnen. In de Eyserhof wordt op dit moment speciaal een oude bietenkelder voor de opslag van die mousserende wijnen ingericht, waar straks ook ontvangsten plaats kunnen vinden. Met deze combinatie van wijnproductie en toerisme hoopt Pelzer de komende jaren zijn boterham te kunnen gaan verdienen.

En dan natuurlijk de wijnen; uiteindelijk draait het daarom allemaal. We proefden er vijf: Pinot Gris uit 2004, 2005, 2006 en 2007 en Riesling uit 2004. De 2004 Pinot Gris is een assemblage met auxerrois. De neus is heel mineraal, de zuren zijn erg aanwezig. De Pinot Gris 2005 is favoriet: vol, met een interessante neus en afdronk, terughoudender zuren en erg toegankelijk. Een wijn om wat schaal- en schelpdieren bij te eten, bijvoorbeeld. De Pinot Gris 2006 smaakt uitstekend op een zonnig Limburgs terras; dit is de toegankelijkste van vier Pinot Gris-wijnen. De 2007 is een vatmonster en nog niet geschikt om te bottelen.
De Riesling 2004 is sterk mineraal, vol in de mond en heeft een hele schone afdronk. Hiervan ging een fles mee naar huis, om over een poosje nog eens te proberen. Alle wijnen hebben alcoholpercentages van 10-12% en zijn helemaal droog (bevatten dus geen restzoet).

Naschrift: ik bezocht Aldenborgh samen met Wijnerij's Ed Starren. Hij schreef op 17 november een uitstekend verslag van ons bezoek.