Gevraagd juryleden /v

Zeker de helft van de vinologen in opleiding is vrouw. Nederland kent uitstekende vrouwelijke wijnimporteurs, wijnschrijfsters, wijninkoopsters en sommeliers. Ze zeggen dat vrouwen beter kunnen proeven dan mannen (hoewel ik niet weet of dat waar is.)
Het is meestal de vrouw des huizes die wijn aanschaft in de supermarkt. Het promotie-bureau Vinos de España wordt geleid door een vrouw... De PR van het Productschap Wijn en Wijninformatiecentrum wordt gedaan door een vrouwelijke vinoloog. Vrouwen spelen daarmee een belangrijke rol in de Nederlandse wijnwereld. Maar wat zie ik als ik het Spanje-supplement van Perswijn opensla?


Juist ja, zestien mannen! Zestien mannen in de jury van het Spaanse wijnconcours. Ik kan er met mijn pet gewoon niet bij.

Xarel.lo winnaar!

Zou ik echt voorspellingen kunnen doen? Ik betwijfel het, maar het is wel leuk om te lezen dat de Xarel.lo van Pardas waar ik laatst zo enthousiast over was, de grote winnaar is geworden op het Proefschrift Wijnconcours afgelopen zondag!
Uit het persbericht:
Overall winnaar platinum categorie Boutique wijnen witte wijn:
Xarel.lo Blanco, Pardas, Penedès, Spanje, 2006
euro 21,95 - Vinites, Haarlem.

Het Proefschrift Wijnconcours is het podium waar de beste wijnen die in Nederland en België verkrijgbaar zijn, onder de aandacht gebracht worden. Dit jaar werden 4300 wijnen ingezonden. Het Wijnconcours geeft uiteindelijk een overzichtelijke weergave van wat er aan betere wijn in diverse prijscategorieën verkrijgbaar is in supermarkt, slijterij en wijnspeciaalzaak. Voordat een wijn de finale van het prestigieuze Proefschrift Wijnconcours bereikt, is deze minimaal 5 maal ‘blind' geproefd door diverse wijnprofessionals. De Grand Jury die dit jaar de zware taak had om aan de finaleproeverij deel te nemen, bestond onder andere uit Thérèse Boer (De Librije), Ronald Opten (La Rive, Amstel Hotel), Harrie Baas (Amarone), Gaylord de Winter (Apicius), Cindy Borger (De Lindenhof), Roy Pelgrim (Cordial) en het kernteam proevers van het wijnmagazine Proefschrift onder leiding van juryvoorzitter Jan van Lissum.

Wie weet waar je deze wijn in Utrecht kunt kopen?

Bottle Shock

Weet u nog waar u was op 24 mei 1976? Het was een maandag, dus waarschijnlijk zat ik op school. Volgens Wikipedia was het de dag waarop Concorde-vluchten naar Washington DC begonnen. Wijnkenners kunnen, als het goed is, direct antwoorden: op 24 mei 1976 organiseerde Steven Spurrier, tegenwoordig een vermaard Engels wijnschrijver, in Parijs de revolutionaire wijnproeverij waarbij Franse en Californische wijnen blind werden geproefd door een expert-panel ... en waarbij de Californische wijnen wonnen!
Drie jaar geleden schreef Time-journalist George Taber, die als enige journalist aanwezig was, een fascinerend verslag van deze bijeenkomst, in zijn boek The Judgment of Paris. En nu is er de film Bottle Shock, die vorige week in 12 bioscoopzalen in première ging. Wijnliefhebbers als we zijn: we wilden die film zo snel mogelijk zien, ondanks de niet al te lovende recensie van Floortje Smit in De Volkskrant.
De film vertelt het verhaal van Steven Spurrier, die in Parijs een wijnwinkel runt die weinig klandizie trekt, en van Bo Barrett, de zoon van de eigenaar van Chateau Montelena, die tot ergernis van zijn vader meer belangstelling heeft voor vrouwelijk schoon dan voor het maken van wijn. Andere wijnmakers komen nauwelijks voor in de film, terwijl in The Judgment of Paris daarentegen een lange rij Napa-wijnmakers de revue passeert.
We willen wijnliefhebbers die Mondovino en Sideways hebben gezien, aanraden om ook Bottle Shock te bekijken, maar zeggen er meteen bij dat de film naast enkele sterke punten minstens evenveel zwakke punten heeft.
Sterke punten zijn onder andere de mooie opnames van de Napa-vallei (de Volkskrant-recensent schrijft consequent Nappa, dus heeft waarschijnlijk geen affiniteit met wijn) en het acteerwerk van bekende namen als Alan Rickman en Bill Pullman.
Van de vele zwakke punten noemen we er hier slechts drie. Allereerst worden Steven Spurrier en de Franse wijnkenners op karikaturale manier neergezet als snobs (de karikatuur die Alan Rickman van Spurrier neerzet is wel humoristisch). Bovendien springen de filmmakers inconsequent om met Taber's boek: soms wordt er bijna letterlijk geciteerd en op andere momenten nemen ze grote vrijheden met Taber's verhaal.
Wat ons het meest stoorde was dat de makers hadden besloten om de geruchtmakende proeverij te plaatsen in de buitenlucht, terwijl hij in werkelijkheid werd gehouden in het luxueuze Intercontinental Hotel aan de Champs Elysées in Parijs, zonder meer een betere plek voor het proeven van grote Franse en Californische wijnen!
Voor wie het boek van George Taber niet kent: bekijk eerst de film en lees pas daarna het boek.
Er komt over enige tijd overigens nog een tweede verfilming van hetzelfde verhaal, met één saillant verschil: die tweede verfilming heeft de goedkeuring van Steven Spurrier en George Taber, terwijl Spurrier vorig jaar nog heeft gedreigd met stappen tegen de makers van Bottle Shock, vanwege de karikaturale weergaven van de personen en gebeurtenissen.

Boerenkool met Côteaux du Languedoc

De drukste tent gisteren op de Smaakparade was die van de Languedoc-wijnen. Het Conseil Interprofessionnel des Vins du Languedoc (CIVL) had in samenwerking met CK Media Promotions een prachtige proeverij van honderden wijnen uit de Languedoc opgezet. Het publiek verdrong zich het grootste deel van de dag om de tafels om van de witte, rode, rosé en mousserende wijnen te proeven. De cijfers die Trendbox BV in opdracht van het Productschap Wijn verzamelde en onlangs publiceerde, verklaren die drukte: bijna de helft van de Nederlanders (47%) ziet zichzelf als echte wijnliefhebber. Velen hebben daarbij ook een enorme behoefte aan wijnkennis en meer dan de helft van de wijnminnende consumenten vergaart die wijnkennis via proeverijen, een derde via wijnevenementen en een kwart via cursussen. De Smaakparade past precies in dit plaatje, en was een uitgelezen moment voor velen om met de Languedoc-wijnen kennis te maken.
De kwaliteit van die wijnen gisteren was enorm hoog. Ik heb er prachtige witte en rode wijnen geproefd uit herkomstgebieden die ik nog zelden in Nederland tegenkwam. Uit Malepère bijvoorbeeld, in het uiterste zuidwesten van de Languedoc, in het binnenland westelijk van Carcassone. Of uit Cabardès, Corbières-Boutenac en de Terrasses du Larzac.

Extra trekker naar de Languedoc-tent was de verkiezing van Thuissommelier van het jaar 2008. Om die naar wijnkennis hongerende consument meer te stimuleren en te prikkelen zich te verdiepen in de combinatie van de juiste wijn bij het juiste eten, werd een wedstrijd uitgeschreven. Wie is de beste thuissommelier? Wie weet als leek het best zijn vrienden en familie te verrassen met lekker eten en goedgekozen wijn? Een wedstrijd Hobbykok van het jaar was er al, maar Smaak, het CIVL en anderen organiseerden nu dus ook een wedstrijd Thuissommelier van het jaar.
Zelf was ik via een test op internet doorgedrongen tot de halve finale van deze wedstrijd. Samen met vier andere winnaars van die test en vijf deelnemers die op zaterdag onder de invullers van dezelfde test uit het publiek werden gekozen, moest ik opnieuw een lijst met vragen invullen. Die vragen leken makkelijk, maar er zaten instinkertjes bij. Is Clairette du Languedoc nou mousserend of niet, bijvoorbeeld? (Het is een stille witte wijn van de druivensoort clairette blanche.)
Telkens moest uit drie beweringen over een wijn de foute eruit gehaald worden. Dat waren beweringen als: een Soave is een soepele witte Spaanse wijn (Italiaans dus) en een Pouilly-Fuissé wordt gemaakt van viognierdruiven (wat moet zijn: chardonnaydruiven).

Samen met twee heren wist ik mij te plaatsen voor de finale. Daarin moesten we elk een andere witte en een rode wijn proeven en beschrijven en daarbij vervolgens een mooi gerecht bedenken. Mijn witte Côteaux du Languedoc bleek een stevige, kruidige wijn van grenache en bourboulenc, waarvoor ik een gegrilde witvis of een kippenpoot van de barbecue aanraadde. De rode die ik te proeven kreeg was een uiterst sappige en fruitige Côteaux du Languedoc van de Terrasses du Larzac, die ik aanraadde bij de boerenkool met worst.

Na enig beraad besloot de jury, bestaande uit Ron Andes MV, vinologe Barbara Verbeek en culinair journaliste Janny van der Heijden, om aan Hans Grootjans, financieel manager bij de Sligro, de eerste plaats toe te kennen. Hans mag zich een jaar lang Thuissommelier van het jaar noemen! Hij won een fraaie Screwpull kurketrekker, zes flessen Languedoc-wijnen en een oorkonde. Zelf eindige ik op de derde plaats; de jury had er een harde dobber aan gehad, aldus voorzitter Ron Andes, maar uiteindelijk moest er toch gekozen worden. Zelf vond ik dat de wijn-spijsadviezen van de twee heren vóór mij uitgebreider en gedegener waren; zij verdienen hun eerste en tweede plaats volledig, wat mij betreft.
Al met al had ik een erg leuke middag, die me weer veel kennis en ervaring heeft opgeleverd. De Languedoc was altijd al favoriet, maar na gisteren ben ik opnieuw onder de indruk van de wijnen die er vandaan komen. En die Terrasses du Larzac, L'Âme de Familongue van Domaine du Familongue, ga ik opsporen. Die moet deze winter echt eens bij de boerenkool!

Thuissommelier van het jaar 2008?

Er gebeuren toch verrassende dingen: eerder deze week vond ik het onderstaande mailtje in mijn inbox

Beste kandidaat Thuissommelier van het jaar 2008,

Proficiat met uw score, zoals besproken gaat u door naar de halve finale! Vandaag worden er twee toegangskaarten naar u gestuurd. Ik zou u willen vragen zich a.s. zaterdag rond 14.00 uur bij mij te melden op de stand van de Languedoc, op het evenementenveld van de Smaakparade op Stadslandgoed de Kemphaan te Almere.

Het programma van zaterdag 4 oktober
15.00 uur aanvang halve finale
15.30 uur uitslag van de halve finale wordt bekend gemaakt.
15.45 uur finale
16.15 uur prijsuitreiking en bekendmaking Thuissommelier van het jaar 2008
Veel succes!
met vriendelijke groet,
Ron Andes MV

Nou, en daar ga ik dan morgen: op naar Almere, om mij te melden bij de 'flying wine buyer' Ron Andes, Nederlands eerste Magister Vini, en mij te werpen in de strijd om de titel Thuissommelier van het jaar 2008 :-)
Waar ik dat aan verdiend heb? Via internet beantwoordde ik een aantal vragen over de wijnbouw in de Languedoc en over wijn-spijscombinatie met die wijnen. Ik had ze blijkbaar goed beantwoord!

Die Smaakparade is een initiatief van het tijdschrift Smaak. Het programma ziet er goed uit: onder andere kookworkshops, lessen in het uitbenen van vlees, olijfolieproeverijen, een markt met lekkere producten, kinderactiviteiten, de verkiezing van Hobbykok van het jaar én dus de verkiezing van Thuissommelier van het jaar. Jullie horen het zondag, of tot morgen natuurlijk!

Fizzy: prima partybubbels

De laatste tijd neemt Nico overal en nergens vandaan flessen wijn mee naar huis. In een papieren zak, zodat ik niet zie wat erin zit. En vervolgens moet ik dan blind proeven, soms zelfs in een zwart glas. Gelukkig haal ik er meestal wel uit of de wijn wit of rood is, maar het verschil tussen wit en rosé kan soms nog best lastig zijn.
Vandaag was het weer zover. Tijdens een borrel op het werk had Nico in een quiz een fles wijn gewonnen. Dit keer mocht ik het glas wel zien, aangezien er bubbels in zaten. Maar ik moest gaan bepalen of het champagne was, en zo niet, waar het dan vandaag kwam of welke druiven erin zaten. Pff, ik vreesde al het ergste, mousserende wijnen vind ik meestal lastig te proeven. Het geluk was echter aan mijn kant: de roze mousserende wijn had de onmiskenbare geur van muskaat! Champagne was het dus niet. Muskaatdruiven vormden ongetwijfeld de basis, maar waar kwam die wijn dan in hemelsnaam vandaag? Voor een Asti Spumante vond ik hem te droog, maar wat weet ik nu eigenlijk van Italiaanse mousserende wijnen? Zouden de Zuid-Afrikanen iets hips op de markt hebben gezet, met hun hanepoot (muscat d'Alexandrie) als basis? Maar waar kwam dat roze kleurtje dan vandaan?

Uiteindelijk bleek het toch een Franse wijn: Fizzy, Vin Mousseux Brut Rosé van Dom Brial, uit Baixas, net boven Perpignan in de Roussillon. In mijn ogen is het een product dat gemaakt is om aan de hypes en trends van de tijd tegemoet te komen, want mousserende wijnen uit de Roussillon, van muskaat, en ook nog met een roze kleurtje: dat is niet 'standaard'!
Ondanks het feit dat dit dus echt een product is om de markt te bedienen, was het nog geen slechte wijn, integendeel. De mousse was aangenaam, de geur heerlijk muskaatachtig, zoals ik al zei, en de smaak frisdroog en fruitig. Ongetwijfeld gericht op een jong partypubliek, of op de terrassen van Zuid-Frankrijk. Ik geef hem wijncategorie 2: blij als ik dit op een feestje krijg. En voor de prijs hoef je het ook niet te laten: op de website van Dom Brial kost een fles € 8,50.

Dom Brial is geen onbekende en kleine speler in de Franse markt. De coöperatie uit Baixas maakt uitstekende wijnen, waaronder goede Muscat de Rivesaltes, Rivesaltes en in de (Zuid)Franse supermarkten alomtegenwoordige merkwijnen als Le Pôt. Wat de Vignerons van Dom Brial (de naam van een benedictijn uit Baixas die biechtvader was van Marie-Antoinette en veel voor zijn streek heeft gedaan) bij de muskaatdruiven hebben gemengd om het roze kleurtje te krijgen, weet ik niet. En misschien hebben ze ook wel niets bijgemengd: de muscat-a-pétit- grains, die in de goede zoete muskaatwijnen van Zuid-Frankrijk wordt gebruikt, schijnt ook varianten met gekleurde schillen te hebben!

Dorigo's Ribolla gialla, Refosco, Pignolo en Picolit

Het lag natuurlijk voor de hand, maar je moet je er even toe zetten: beperk je op een grote overzichtsproeverij tot het proeven van slechts enkele wijnen of producenten. Afgelopen maandag bezocht ik de relatieproeverij van WerkhovenHelming Wijnkopers, gehouden in restaurant de Nonnerie in Maarssen. Ik besloot om uit de aanwezigen slechts drie producenten te selecteren om serieus alles door te proeven. Eén van die producenten was het Noorditaliaanse familiebedrijf Dorigo, uit Friuli. Ik sprak er uitgebreid met Alessandra Dorigo over vooral de inheemse druiven. Want Friuli is, net als de rest van Italië overigens, een ware schatkamer van locale druivenrassen, waarvan de meeste in het buitenland nog vrij onbekend zijn. Hebben we hier in Nederland meestal wel gehoord van de nebbiolo - voor de barolo's en barbaresco's, of de sangiovese - voor bijvoorbeeld chianti, wie heeft er echter gehoord van refosco, picolit, ribolla gialla of pignolo? Toch produceren deze druiven uitstekende wijnen; ik was danig onder de indruk van het gebodene.

Alessandra liet mij als eerste kennismaken met een glas Ribolla gialla (2007): bleekgeel, met een vrij neutrale, zachte neus, een zeer ingetogen, fruitige en een beetje gistachtige smaak, hoge zuren en een intens lange afdronk. Vroeger stond er vrij veel ribolla aangeplant: het was de wijn die na de oogst als eerste gedronken werd, in november, terwijl hij nog maar net uitgegist was. Traditioneel dronk je het bij geroosterde kastanjes. Tegenwoordig worden de druiven bij Dorigo gekoeld met koolzuursneeuw vóór het kneuzen; de alcoholische gisting vindt plaats op roestvrijstalen tanks, de wijn krijgt geen malolactische gisting en rijpt gedurende vijf maanden op zijn droesem. Een Ribolla gialla drink je nog wel steeds 'jong': de houdbaarheid is twee tot drie jaar. Deze witte wijn is verrukkelijk te combineren met gerechten met rauwe ham of een lekker visje.

Na deze unieke witte wijn was het tijd voor rood; ik proefde twee versies van Refosco, een druivensoort die net als de ribolla gialla alleen in Friuli voorkomt. Allereerst de 'gewone' DOC Refosco 2006, die zes maanden rijping op gebruikte Franse barriques heeft gehad en één jaar flesrijping. De wijn is donkerrood, geeft even de indruk van leer maar wordt dan intens fruitig. Hij wordt gekenmerkt door stevige bitters, die volgens Alessandra het gevolg zijn van een combinatie van de bodem en het toch enigszins koele klimaat met het gebruik van houten vaten.
De Refosco Barrique (2004), gemaakt van een subsoort van de refosco, refosco dal penduncolo rosso, heeft 24 maanden gerijpt op deels nieuwe, deels gebruikte Franse barriques en zes maanden op fles. Deze wijn drink je pas na een aantal jaren rijping dus, maar kan zeker nog zo'n 10 jaar bewaard worden. Het is een complexe en geconcentreerde wijn, met veel fruit, dezelfde bitters als de 'gewone' Refosco en een enorm lange afdronk. Van Refosco wordt gezegd, aldus Alessandra: 'You either hate it or you love it'. Gelukkig hoor ik tot de laatste categorie!

Dat kan ik helaas nog niet helemaal zeggen van de Pignolo 2004. Deze rode druivensoort was dertig jaar geleden bijna geheel uitgestorven, maar dankzij de inspanningen van de familie Dorigo zijn er inmiddels weer diverse hectares aangeplant. Er zijn zelfs nog stokken gevonden en gered van meer dan 100 jaar oud. Deze wijn heeft een nog langere rijping in eiken vaten nodig dan de Refosco, en wordt in de smaak door hevige bitters gekenmerkt, tenminste, zo beoordelen mijn smaakpapillen het. Deze wijn zou ik over vier jaar nog wel eens willen proeven; ik denk dat ik hem dan meer kan waarderen.

Inmiddels kwam er een lekker hapje voorbij: een terrine van eendenlever met gekonfijte konijnebout, gemaakt door Thijmen Peters van restaurant 't Eibertje. (Twaalf chefs bereidden die avond 12 hapjes bij 12 verschillende wijnen uit het assortiment van WerkhovenHelming.) Alessandra en ik besloten er niet de geplande Gewurztraminer van St. Michael Eppan bij te drinken, maar de eigen Picolit Passito 2007 van Dorigo. Dat bleek een uitstekende combinatie! De zuren van de Picolit - uiteraard weer zo'n inheemse druif uit Friuli - combineerden uitstekend met het vettige van de eendenlever. Picolit geurt naar abrikozenjam en kweeperen, is erg zacht, maar heeft ook voldoende fruitigheid én kruidigheid om het een interessante en levendige wijn te maken.
Voor de Picolit worden de druiven geplukt laat in september. Voor één liter wijn zijn trossen nodig van acht stokken! De trossen worden goed geselecteerd en vervolgens op rekken op een open zolder gelegd. Op die manier kunnen ze aan de buitenlucht drogen. Na twee tot drie maanden indrogen worden de bessen handmatig van de steeltjes gehaald en zacht geperst. Na 48 uur stabiliseren wordt de most aan het gisten gebracht in barriques van nieuw Frans eiken. De gisting duurt twee maanden, de rijping op de droesem acht. Daarna wordt er gebotteld.

Dorigo maakt ook uitstekende wijnen van meer klassieke druivenrassen, zoals sauvignon blanc, pinot grigio, cabernet sauvignon en merlot. Voor alle wijnen werden in gidsen als de Gambero Rosso en tijdschriften als The Wine Spectator al uiterst gunstige en lovende beoordelingen uitgedeeld. Ik kan die beoordelingen alleen maar onderschrijven: Dorigo is een modern Italiaans wijnhuis dat aandacht op de Nederlandse markt verdient!

Importeur: WerkhovenHelming Wijnkopers, Nieuwegein