Een reisje naar Franken
Het is herfst vandaag en de zomervakantie lijkt al ver weg. Zo langzamerhand komt de behoefte aan een korte vakantie al weer boven: even een paar dagen uit de dagelijkse sleur, lekker wandelen, boek lezen, ontspannen. En natuurlijk wijn proeven. Op diverse plekken kom ik tips tegen om een korte vakantie in Duitsland door te brengen.
Het septembernummer van het klantenmagazine Lekker Leven van Super de Boer wil me naar de Moezel hebben en geeft leuke tips. Zo kun je bijvoorbeeld lezen waar lekkere geitenkaas, bijzonder fruit, goed vlees en goede wijn te halen is in dit prachtige wijngebied.
Op Riesling en Co. werd een wandelbrochure uitgedeeld met de mooiste wandelingen door Duitsland. Veel routes lopen ook door wijngebieden. Zelfs de individuele domeinen adverteren hun gastenverblijven. Het prachtige boekje van Weingut am Stein toont foto's van een boerderij midden tussen de wijnranken, met uitzicht op de Main en de stad Würzburg. Würzburg is bovendien een stad waar je als cultuurliefhebber je hart schijnt op te kunnen halen: barokke paleizen, muziekfestivals, weinstubes, musea, kerken.
Nu nog wat extra vrije dagen om al die leuke dingen te kunnen gaan doen.....
Würzburg is de hoofdstad van Franken, het wijngebied waar de silvanerdruif koning is. Nergens anders in Duitsland of in de wereld worden zulke goede wijnen van deze druif gemaakt. Je vindt de sylvaner (met een –y) ook wel in de Elzas, maar over het algemeen niet als druif voor kwaliteitswijnen. In Franken is dit anders. Daar maken gerenommeerde historische instellingen als het Juliusspital, het Bürgerspital en de Staatlicher Hofkeller zelfs Grosses Gewächs van silvaner. De beide 'Spitalen' zijn liefdadigheidsinstellingen met een honderden jaren oude geschiedenis. Nog altijd worden er ouderen verzorgd; tegenwoordig noemen we dat geriatrische instellingen. De Staatlicher Hofkeller is voortgekomen uit de bezittingen van de prins-bisschoppen die eeuwenlang over de stad regeerden. De kelders van deze instelling zijn vanouds gevestigd onder de voormalige bisschoppelijke residentie.
Alle drie de instellingen bezitten grote percelen in de beste wijngaarden rond Würzburg: de Stein en de Innere Leiste bijvoorbeeld. 'Steinwijnen' zijn al eeuwenlang beroemd en gewild door heel Europa. Ze werden vanaf begin achttiende eeuw verkocht in de karakteristieke Bocksbeutel, de platte buikflessen.
Wereldberoemd is de Steinwijn van het jaar 1540. Als één van de eerste ter wereld werd de Stein-oogst van dat jaar in flessen verkocht. De laatste van deze flessen werd gedronken begin jaren zestig van de twintigste eeuw, ruim 420 jaar later! Naar verluid was hij nog steeds drinkbaar en had het karakter van een oude Madeira. Zoiets zou ik nou ook wel mee willen maken; tegen een fles van 1550 zeg ik dan ook geen nee hoor...
Die drie instellingen zijn overigens ook op wijngebied niet stil blijven staan in hun ontwikkeling. Alle drie maken ze nog steeds uitstekende wijn. In Nederland zijn die wijnen minder bekend, hoewel van de Staatlicher Hofkeller een wijn bij Gall & Gall verkrijgbaar is.
Van het Juliusspital proefde ik op Riesling en Co. twee Silvaners: een 2005 Silvaner Trocken Kabinett van de Würzburger Stein en een 2005 Silvaner trocken van diezelfde wijngaard. Deze laatste was een Grosses Gewächs, de eerste een 'Lage'-wein, één kwaliteitscategorie onder de Grosse Gewächse. Ik vond de wijnen in de neus heel veel van Riesling weg hebben. In de GG rook ik heel licht bananenschuimpjes en iets rokerigs. Hij had een heel licht bittertje in de afdronk. Het lijkt me een uitstekende wijn om te combineren met een stevige maaltijd, maar ook zo, als aperitief, zou ik hem niet afslaan.
Het Juliusspital sluit zijn Bocksbeutel af met schroefdoppen, zelfs de Würzburger Stein Grosses Gewächs. Jancis Robinson was zo gecharmeerd van de kwaliteit en de fruitigheid van deze laatste wijn dat zij vermoedde dat de sluiting er wel eens iets mee te maken zou kunnen hebben. Als dat geen gedachte is om over na te denken....