Discussies rondom Tsjechische wijnen

Sinds een week of wat doet een gratis download de ronde: High Performance Wines. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen drie wijncategorieën: statusgericht, klantgericht en productgericht. Statusgerichte wijnen zijn de champagnes en bordeaux's van deze wereld, klantgericht is vooral in de supermarkt te krijgen (Yellow Tail, Castel, J.P. Chenet). Productgericht is een wat diffusere groep: wijnen voor liefhebbers bijvoorbeeld, zoals goede terroirwijnen. Of wijnen uit gebieden die nog nauwelijks bekend zijn, met geringe volumes en bereik.

De serie Tsjechische wijnen die ik recent proefde, in het illustere gezelschap van drie dames en een heer, valt in die derde categorie: wijnen voor liefhebbers. De oplages zijn nog te klein om het grote publiek te bereiken. De prijs is bovendien nog helemaal niet afgestemd op een groter publiek. En vaak kan de kwaliteit ook nog omhoog.

Vinice

Begrijp me niet verkeerd: we vonden het alle vijf geweldig om deze serie Tsjechische wijnen te proeven. Prachtig dat er liefhebbers als de broers Ryan van Vinice zijn die de moeite nemen Tsjechische wijnen naar Nederland te halen. Met veel genoegen en plezier hebben we kennis van die wijnen genomen. Maar het prijspeil ligt hoog vergeleken met de geboden kwaliteit, bijvoorbeeld. Gelukkig had één van de dames een aantal jaar geleden ook al Tsjechische wijnen geproefd. Zij wist ons te melden dat die kwaliteit sindsdien echt kilometers is gestegen. Dat is goed om te horen, want dat betekent dat wijnliefhebbers de Tsjechische wijnen, net als de Nederlandse overigens, gewoon moeten blijven volgen.

Favorieten

Ieder van de aanwezigen had die avond zo zijn favorieten. Eenzaam aan de top, met zeker 4,5 van de vijf stemmen, stond de zoete wijn. Slámové Víno 2003 Frankova van wijnmaker Petr Marcincak. Marcincak is gespecialiseerd in strowijnen; deze was gemaakt van blaufränkisch. Fantastische geur van gedroogd fruit, rozijnen, specerijen. Fluweelzacht in de mond, met een uitstekende balans in zoet en zuur. Heerlijk bij de appelcrumble en de appeltaart, maar ook gewoon zo, als dessert op zichzelf. Van deze wijn vonden we de prijs,
€ 29,95 per flesje van 375 ml, in ieder geval wel te rechtvaardigen.

De Sauvignon Blanc 2009 van Hort mocht ook op zeker drie stemmen rekenen. Stevig en vol, met krachtige grapefruit- en perzikaroma's. Lijkt niet op Franse Sauvignon Blanc, noch op Nieuw-Zeelandse (als er al een eenduidig profiel voor beide is te geven). Bij de oude Hollandse geitenkaas was het restje later op de avond zo weg. Een tomatenquiche zou er ook prima bij smaken.

Ryzlink
Over beide Rieslings, Vlašsky 2008 en Rynsky 2008, waren de meningen sterk verdeeld. Ik was eigenlijk de enige die de Vlašsky (Welschriesling, die niets met échte Riesling te maken heeft) van Mikrosvin een stem waard vond. Lekker bloemig en toch ook kruidig, met goede zuren, een bittertje en een wat korte afdronk. Een prima dorstlesser die bij een romige kipsalade best zou smaken. Helaas is een prijs van € 13,95 wel hoog.

De Rynsky Ryzlink, van Sonberk, riep heel wat discussie op. Sommigen vonden de extreem hoge zuren heel prettig, anderen vond het toch wat te heftig. Zelf vond ik de hoge zuren niet uitnodigen tot nog een glas, hoe dol ik ook op Riesling ben normaal gesproken. Ook bij enig opwarmen in het glas bleef het moeilijk door de zuren heen te proeven en andere dingen in de wijn te ontdekken.

Discussie over rood

Grote meningsverschillen ontstonden ook over de beide rode wijnen van de avond: Svatovavřinecké 2006 (gangbare wijn- en druifbenamingen zou ook wel handig zijn) en Zweigeltrebe 2004 riepen veel discussie op. Svatovavřinecké bleek te staan voor Sant Laurent, een druif die in Oostenrijk heerlijke sappige rode wijnen oplevert. Zelf vond ik hem zeer prettig, anderen vonden de zuren in deze wijn te hoog. De Zweigelt karakteriseerde ik als bramensap met alcohol. Over het algemeen vonden we de laatste toch een prettige, makkelijke wijn. De prijzen van net onder een tientje vielen hier mee.

Eén wijn, een Grüner Veltliner, bleek helaas gekurkt. Gelukkig zorgde de vrolijke kennismaking met de andere wijnen, en de twee wijnen die ik eerder al had geproefd (zie 3 en 9 februari 2011), dat mijn indruk van de Tsjechische wijnen positief is. Tsjechië wordt een land dat potentieel goede wijnen gaat voortbrengen, maar dat er nog niet is. Leuk om in de gaten te houden!

De gratis download van High Performance Wines vind je overigens hier.

Boekrecensie: De Chef en de Wijn

Na het eerdere Chef en Sommelier is er nu De Chef en de Wijn, opnieuw een schitterend boek van Peter Klosse met foto's van Jan Bartelsman. Alleen al voor die fantastische foto's moet iedere culi dit boek eigenlijk aanschaffen. Ik zou best zo'n foto ingelijst aan de muur willen hebben. Op een tentoonstelling over eten in de kunst zouden ze bovendien absolute eye catchers zijn.

Terug naar het boek: Klosse en Bartelsman bezochten opnieuw 26 restaurants in Nederland en Vlaanderen. Bij hun bezoek brachten ze telkens twee wijnen mee, waar chef en sommelier bij moesten koken. Die wijnen waren gemaakt van een van de vier druivenrassen Riesling, Chardonnay, Pinot Noir of Cabernet Sauvignon. Eigenlijk zijn die vier druivenrassen en de wijnen die daarvan gemaakt worden de hoofdrolspelers, want rondom hen wordt het hele boek gegroepeerd. De restaurants en hun personeel zijn slechts 'aangevers'.

Toegankelijk

Iedere match van wijn en gerecht wordt uitgebreid becommentarieerd, maar op zo'n manier dat ook een wijnleek inzicht krijgt in wat nu belangrijk is bij het combineren van wijn en eten. Klosse's taalgebruik is zeer helder en toegankelijk, zonder één moment saai te worden voor die lezers die wel beter thuis zijn in de wereld van wijn. Ik dacht bij het lezen van het boek regelmatig: o ja, zo zit het en niet anders. Knap als je zo kunt schrijven.

Naast de combinaties van wijn en gerecht is er aandacht voor informatie over de druivenrassen, de landen waar de wijnen vandaan komen, bijzondere producten die in de gerechten gebruikt zijn etc... Uiteraard ook aandacht voor de wijnen en hun makers: wat proberen de wijnmakers te bereiken, wat heeft bepaald dat de wijn zo smaakt als hij smaakt? En natuurlijk: wat voor invloed heeft dat op de manier waarop het perfect bijpassende gerecht bereid zou moeten worden?

Al deze boeiende onderwerpen worden in diezelfde toegankelijk stijl toegelicht. Vooral die schrijfstijl, de gelaagde informatie én de verbluffende fotografie maken dat dit boek een ereplaats in mijn wijnboekenkast krijgt.

Peter Klosse, met fotografie van Jan Bartelsman, De Chef en de Wijn, Lannoo, isbn 978-90-209-9541-1, prijs € 49,95

Kijk voor een van die fantastische foto's van Bartelsman op Flickr. 

Kort bezoek aan Neerlands Wijnmakerij

De Nederlandse wijnbouwsector groeit, en een mooi bewijs daarvan zag ik afgelopen dagen in Bentelo. Op het erf van de Hof van Twente, het wijnbedrijf van Roelof en Ilse Visscher, is vorig jaar een enorme loods verrezen, met daarop de woorden Neerlands Wijnmakerij.

Naast zijn eigen wijnen maakt Roelof namelijk inmiddels de wijnen voor 15 andere Nederlandse wijngaardeniers. De wijnen van de Reestlandhoeve liggen er bijvoorbeeld te rusten in tanks, evenals die van de Librije. Voor dit samenwerkingsproject komen de druiven van wijngoed Gelders Laren en worden de wijnen in Bentelo gemaakt (met grote inbreng van Thérèse Boer). De wijnen worden verkocht in Zwolle, bij De Librije, in opvallende gedrongen flessen onder de naam Kus van Thèrese.

Alles in huis
In Neerlands Wijnmakerij is alle apparatuur aanwezig die een wijnmaker nodig heeft, maar die vaak zeer kostbaar is om aan te schaffen: een ontsteler, een pers, fermentatie- en opslagtanks, filtreerapparatuur, een bottellijn etc… Zelfs houten vaten van andere wijnmakers lagen in het keldertje onder de boerderij te rusten.

Roelof wordt jaarlijkse geassisteerd door Duitse wijnmakers, zoals ook tijdens mijn bezoek. Lucas Pospiszyl is dit seizoen verantwoordelijk voor het dagelijkse werk in de wijnmakerij. Als zijn werk er straks voor dit seizoen opzit, gaat hij in Nieuw Zeeland aan de slag.

Inmiddels zijn de eerste witte wijnen van diverse van de 15 wijnboeren al gebotteld, en komende maand zullen de meeste andere wijnen ook volgen. Dagelijks wordt er nu gecontroleerd, gemeten en geproefd om de ontwikkeling van de wijnen te bewaken. Daarna raken de rijen glimmende tanks weer leeg, en wordt alles in gereedheid gemaakt voor de oogst van 2011.

Winkel
Naast deze moderne wijnmaakfaciliteit, die ten dienste staat aan alle serieuze wijngaardeniers die Roelof’s expertise én faciliteiten willen inhuren, is er op het terrein ook een winkel waar werkelijk alles wat een (hobby)wijnmaker maar nodig heeft, gekocht kan worden. Enzymen, gisten, vaatjes, meetgerei, kurken, capsules, ja zelfs eikenchips zijn verkrijgbaar. En allerhande machines zijn ook te koop, zij het niet uit voorraad. En heb je geen tijd naar Twente af te reizen, is er ook een postorderbedrijf.

De investering is fors geweest, aldus Roelof Visscher, en er is nog genoeg ruimte voor meer dan de huidige 15 gebruikers. Die kunnen via de website van Neerlands Wijnmakerij alle contactgegevens en nadere informatie vinden.

Sloveense wijn bij slijter en supermarkt

In januari 2010 maakte ik er op Wine Professional voor het eerst kennis mee: de wijnen van het Sloveense puklavec & friends. Toen was nog niet bekend via welke kanalen de instapwijnen op de markt zouden komen. Inmiddels zijn die wijnen geïntroduceerd, bij zoveel de Jumbo als bij Gall & Gall. En de afgelopen maanden heb ik er opnieuw mee kennis gemaakt. Recent proefde ik twee wijnen die bij Gall & Gall verkrijgbaar zijn:

• Ela Hill Furmint 2009, prijs € 7,99
• Ela Hill Sauvignon Blanc & Furmint, 2009, prijs € 5,99

Zoals gebruikelijk zet ik proefflessen meestal in bij het eten, omdat dan vaak andere dingen opvallen dan bij zuiver proeven. En tenslotte zijn de meeste wijnen daar ook voor bedoeld, voor het drinken bij de maaltijd.

Shoarmabroodjes

Beide wijnen zijn uitstekend bevallen. De blend van sauvignon  blanc en furmint zette ik in bij een simpel broodje shoarma met knoflooksaus. Vlees van de biologische slager, stevig gekruid. Ik vermoedde dat de frisheid van de sauvignon blanc aangevuld met het bloemige van de furmint wel tegen de kruiderij op zou kunnen, en dat bleek ook helemaal waar. Zoals ze bij puklavec & friends zelf over de wijn zeggen: 'Een wijn voor alle gelegenheden en lekker bij een frisse salade of een lichte maaltijd.' En dat alcoholpercentage van slechts 12,5 % beviel ook uitstekend.

Nog lager in alcohol – 11,5% - is de pure Furmint van de wijngaard Ela Hill. Deze bloemige en frisse wijn, met aroma's van meloen en peer dronken we bij een salade met geitenkaas, broccoli en kerstomaten. Niet een optimale combinatie, maar ook niet echt vervelend. Prettig aan de wijn was verder de kruidigheid en het kleine bittertje aan het eind. We omschreven de wijn ook nog als een beetje doorsnee, mag spannender. De blend met sauvignon blanc vonden we veel frisser en prettiger!

Erg slim aan de flessen van puklavec & friends: een uitstekend labeltje met naam van de wijn, om van de fles te trekken en in je portemonnee te stoppen!

Aanvullende informatie

De beide Ela Hill wijnen waren vergezeld van een dik persdossier, met foto's en achtergrondinformatie. Daaruit is te lezen dat Ela Hill een heuvel is in het gebied rondom Jeruzalem Ormož, met veel zonuren, een adembenemend uitzicht op de wijnbergen en een verscheidenheid aan druivensoorten.

Slovenië ligt ingeklemd tussen Italië, Oostenrijk, Kroatië en Hongarije. Het is het enige land in voormalig Joegoslavië waar in de jaren negentig nauwelijks oorlog was. De wijnbouw heeft er daarom veel minder te lijden gehad dan in andere Balkanlanden. Bovendien is de ontwikkeling van de wijnbouw in dit land kwalitatief gezien veel verder gevorderd dan in andere deelrepublieken van voormalig Joegoslavië, doordat Slovenië altijd meer tegen Oostenrijk en Noordoost-Italië heeft aangeleund.

Ondanks het feit dat Slovenië met een wijngaardareaal van 21.000 hectare tot de kleinste wijnproducerende landen ter wereld behoort, hebben wijnproductie en –handel altijd een belangrijk deel van de Sloveense cultuur en traditie uitgemaakt. In de dagen van het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk waren de wijnen uit het tegenwoordige Slovenië zeer gewild. Het jaarlijkse wijnconcours dat plaatsvindt in Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië, was vroeger zelfs een groot en wereldwijd bekend evenement.

Wijngebieden in Slovenië

Slovenië produceert jaarlijks één miljoen hectoliter wijn. Het grootste deel daarvan is witte wijn en bestemd voor eigen consumptie. Ongeveer 70% van de wijnproductie is geklasseerd als kwaliteitswijn. Slovenië is onderverdeeld in drie wijngebieden met daarbinnen veertien erkende herkomstgebieden. Deze drie gebieden zijn: Primorska, Posavje en Podravje.

In dit laatste wijngebied bevinden zich ook de wijngaarden van puklavec & friends, bij het al genoemde Jeruzalem-Ormož. Dit plaatsje kreeg zijn naam van kruisvaarders die terugkeerden uit het Heilige Land en ligt op dezelfde breedtegraad als de Bourgogne in Frankrijk, met dezelfde klimaatomstandigheden.

Dankzij de terrasvormige wijngaarden wordt optimaal gebruik gemaakt van het (micro)klimaat en worden goede omstandigheden voor toegankelijke, frisse en fruitige wijn gecreëerd. Puklavec & friends investeert veel in moderne technologie, maar ook in de menskracht die zij inhuren. Het bedrijf kan beschikken over in totaal 1200 hectare wijngaard, waarvan 600 hectare in eigen bezit. De wijngaarden liggen verspreid over meerdere heuvels op een hoogte van 250 – 350 meter. De gemiddelde oogst per wijnrank is 2 kilo, of anders gezegd 40 hectoliter per hectare.

Stage bij een Duitse wijnproducent

Het Duits Wijninstituut heeft een fantastisch nieuw project op poten gezet: een internationaal stageproject bij één van de wijnproducenten van Generation Riesling.

Geen boek of proeverij, seminar of lezing kan een ervaring uit de eerste hand in een wijnregio vervangen. Precies om deze reden introduceert het Duitse Wijninstituut het programma 'Wine Xperience'. Het programma is bedoeld om jonge buitenlandse wijnprofessionals die werkzaam zijn in de wijnhandel of de gastronomie een kans te bieden ervaring uit de eerste hand op te doen op een Duits wijndomein. De stage kan één of meerdere weken duren.

Het Duitse Wijninstituut heeft leden van de Generation Riesling gevraagd of ze in staat zijn en bereid om stagiaires uit het buitenland te ontvangen. Meer dan 40 wijndomeinen hebben aangegeven dat ze met veel plezier jonge buitenlandse professionals zullen ontvangen. Generation Riesling (www.generation-riesling.de) is de naam voor een groep jonge, ambitieuze wijnmakers in Duitsland, goed opgeleid en internationaal georiënteerd.

Wat zijn de regels voor de stagiaires:

• Je bent werkzaam in de wijnhandel of de gastronomie.

• Je schrijft een sollicitatiebrief en cv aan michael.schemmel@deutscheweine.de of aan info@duitsewijn.nl. Beide moeten in het Duits of het Engels opgesteld zijn. Je geeft zelf aan wanneer en hoelang je in Duitsland wilt verblijven (minimaal twee weken).

• Je bent bereid je ervaringen te delen via Twitter, Facebook etc...

• Het Duitse Wijninstituut geeft je gegevens door aan de deelnemers van Generatie Riesling.

• De producenten geven je huisvesting en eten, maar je ontvangt verder geen enkele beloning; noch voor je verblijf, noch voor je reiskosten of je werk.

• De taak van het Duitse Wijninstituut is stagiaires en wijnbedrijven met elkaar in contact te brengen. Verdere details en invulling van de stage worden besproken tussen stagiair en producent.

Cava-overpeinzingen

Zo'n twee jaar geleden begon ik aan een ontdekkingstocht langs Nederlandse importeurs: waar vind je cava anders dan Freixenet en Codorniú, de twee grote reuzen op gebied van cavaproductie. Mijn belangstelling voor deze Spaanse mousserende wijn was gewekt in Barcelona, waar ik diverse heerlijke voorbeelden proefde.

Inmiddels is cava in Nederland aan een opmars bezig, gelukkig. We hebben een groot cava-event in Scheveningen gehad, en bijna iedere wijnhandel heeft tegenwoordig wel een cava van een kleinere producent in zijn of haar assortiment. De opmars wil nog niet helemaal doorzetten, maar dat heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat mousserende wijn nog altijd een luxe imago heeft. En van luxe zijn wij nuchtere laaglanders niet altijd gediend, zo lijkt het wel. Zelf vind ik dat er niets gaat boven een glas koele verkwikkende cava na een dag hard werken. Even een beetje zon in mijn glas, even een vrolijke dorstlesser die lichaam en geest goed doet.

Twitterproeverij

Ik heb ooit beloofd de balans op te maken en een overzicht te maken van al die heerlijke cava's die ik ontdekt had. Het is er nooit van gekomen, om allerlei redenen. Een daarvan is dat ik nog wekelijks nieuwe huizen en merken ontdek!

Wel kan ik een aantal conclusies uit die hele zoektocht trekken; conclusies die nog eens versterkt werden door de recente cavaproeverij via Twitter. Danielle le Bos van WinePearls besloot dat het tijd was cava nog eens een promotioneel zetje te geven en organiseerde op donderdagavond 10 februari om 20.00 uur een virtuele proeverij. Daar deed ik natuurlijk van harte aan mee. Het was de bedoeling dat iedereen gewoon een cava voor zich had, maakte niet uit welke, en daar vrolijk over ging twitteren. Zo'n 15 mensen deden mee, wat leidde tot ongeveer 150 tweets. Niet slecht, voor een eerste Nederlandse twitterproeverij. Er was zelfs iemand bij die in Noord-Spanje woont en nu heeft ontdekt hoe lekker cava is ;-)

Pinot noir en chardonnay

Zelf had ik twee cava's geopend die avond: van Bodega Juanitos uit Haarlem had ik de Rosé Done's van het huis Raventós Rosell, laten komen, een Brut Nature van 100% pinot noir. Daarnaast Le Vin Coeur des Bulles, een cava die geen cava heet omdat de producent geen zin heeft in alle administratieve rompslomp. Deze door het Belgische Wijnfolie geïmporteerde biologische Brut Nature is gemaakt van 100% chardonnay, en heeft duidelijk wat lucht nodig om volledig tot zijn recht te komen.

Ik vond het prima cava's, maar.... ze zijn beide niet gemaakt van de traditionele druivenrassen. Dit zijn macabeo, xarel.lo en parellada voor wit en trepat, grenache of monastrell voor rood. En juist in die traditionele druivenrassen, vooral de witte en de trepat, vind ik de karakteristieken die cava cava maken: zonnig en vrolijk, dorstlessend en verkwikkend.

Conclusie 1

Er zijn absoluut cava's met chardonnay of pinot noir die de moeite waard zijn (ik heb ze geproefd op het cava-event in Scheveningen), maar de traditionele druivenrassen blijven toch mijn voorkeur houden. En dat is de eerste en belangrijkste conclusie van mijn zoektocht, gesterkt door de recente twitterproeverij.

Conclusie 2

Een tweede conclusie is dat cava genoeg producenten kent om telkens weer nieuwe ontdekkingen te doen, gelukkig ook in Nederland. Er waren mensen tijdens de proeverij die een cava voor zich hadden die ik nog niet kende (maar niet lang meer) ;-)

Conclusie 3

En een derde conclusie is dat 15 mensen die via Twitter meededen blijkbaar geen moeite hadden een cava te vinden, die ook nog eens anders was dan de cava's van de andere deelnemers: cava heeft zijn weg naar de Nederlandse wijnwinkels gevonden, en is voldoende verkrijgbaar! Mijn advies: als er volgende keer weer een verjaardag te vieren is of jubilaris in het zonnetje gezet moet worden, neem dan cava. Het is er, is lekker én betaalbaar.

Verslagen van het event vind je onder andere bij WinePearls en op het blog van het Wijninstituut.

Essence of Pecan: a Bottle of Living History for #WBW70

[Spoiler alert: do not scroll down if you don't want to know the plot of this story before it is time]

Tucked away in a corner of our wine storage cabinet till yesterday, was a very special bottle, bought in Barcelona in December 2008. We had found the bottle at the famous wine shop Vila Viniteca close to the Santa Maria del Mar, and bought it purely on it's reputation and the recommendations of the founders of Catavino, Ryan and Gabriella. If memory serves me right, we paid approximately 70 euro for the bottle.

Safely back in Holland, the wine was allowed to rest, and was designated for a special occasion. Somehow, we kept postponing opening the bottle: the occassion was never special enough, it seemed. Until yesterday. Yesterday was one of those days that one plus one is three. First, it was my birthday; then Catavino send out an e-mail reminding us of Wine Blogging Wednesday #70. That, together with the warm wishes from Catavino's Ryan and Gabriella Opaz for my birthday, did it: I knew with which bottle to celebrate my birthday ánd to take part in WBW #70, dedicated to Spanish wines.

Chocolate cake

And so, after a simple but good meal, the bottle was opened. We had a chocolade cake for dessert, and were hoping that this wine would be a match with the wine. We were under the impression that it would probably taste a bit like Pedro Ximenez (PX). Well, it didn't. And it did not combine with chocolate cake at all. But what a wine....

It's color was bright amber, very clear. The smell was pure essence of pecan: very nutty, very pungent, not sweet at all (which I had anticipated...) The taste wasn't like anything I have ever had before; it reminded us of sherry, of madera, but it clearly wasn't, because the alcohol was lower and it was just... different. The wine was totally dry, with just a hint of caramel to tell us of a former sweetness. More sniffing let to descriptions of dried Chinese mushrooms, laurel, liquorice. Tasting led to wonder: there is alcohol, but it's not fortified. It looked like it used to be a red wine, but there are no tannins. Acidity is good, but not very pronounced. What is this?..... Of course, we knew what the label said. Where it came from, and from what vintage. But that was it. We did not know what grapes it was made of, or the techniques used to make the wine.

Living History

Well, I won't prolong the suspense any longer. We tasted a bottle of Salvador Poveda Fondillón Gran Reserva 1970. Yes, that's right, a wine from 1970: more than 40 years old!

Reading up on Fondillón today, I was getting more and more excited. This was a bottle of living history! A century and a half ago, Fondillón was on a par with wines like port, madera and sherry. Prices were enormous, and it's reputation was sky high. Fondillón is mentioned in The Count of Monte Cristo by Alexandre Dumas for example and was probably served to one of the first embassies of Japan to Europe (though I have to admit I have to check this story: it seems that a famous Spanish chef, cook to king Philip II, mentioned Fondillón and the Japanse embassy in a book he wrote in 1585, Conduchos de Navidad; for a Japanse embassy to be in Europe in 1585 however, is very, very early...)

Fondillón is made of super ripe monastrell grapes (a red grape variety), in the area of the town of Alicante. If you find the mention 'Alicante' in old price lists of wine merchants (which I have), it will probably refer to Fondillón. The grapes are pressed, and the red skins remain in contact with the juice for a very limited time. This way, tannins in the wine are avoided. After fermentation, the wines ripen for a minimum of eight years in huge oak vats, and are oxidized on purpose. Eight years is only a minimum; twenty years of ripening is more likely.

Blends

This type of wine is called 'rancio'; some types of Banyuls (from the Roussillon in France) are also made this way. It seems that wines from different vintages are blended for a Fondillón, but this is not (yet) entirely clear to me. The 1970 vintage seems to be very special, in not being a blend; but if I read the information on the Poveda-website correctly, it is possible that our bottle of 1970 Gran Reserva contained drops of wines from decades and decades ago, back to the century before last. A bit of older Fondillón is always added to younger wines, if I understand correctly.

Fondillón is not produced on a commercial basis anymore. It is simply too expensive, and too much of an acquired taste. What a shame! Because it tasted so good yesterday, as an digestif, but also today, as an aperitif, and even in combination with our food tonight. We had tartlets of chicory with blue cheese, walnuts and mascarpone, and to our very big surprise, the leftover Fondillón combined marvelously. The wine had mellowed out, smelled of honey and ginger now, and was a lot fuller in the mouth than yesterday.

With this bottle of Fondillón, we have had a glimpse of the wines of old, enjoyed by our forefathers. Never tell me again that wine in ages gone by was not much to speak about. This one was simply amazing, and I hope that Poveda and the few other producers who still make Fondillón will keep on doing it. My only regret is that I could not share this bottle with you all, and especially with our hosts of this memorable edition of Wine Blogging Wednesday, Ryan and Gabriella Opaz of Catavino. Salute, dear friends, since to me you will always be part of the wonderful story of this amazing bottle of wine!

Duo, multi-culti... overpeinzingen rondom nieuwe druivenblends

Recent proefde ik van de Wijnbeurs een witte wijn gemaakt van sauvignon blanc, chardonnay en vermentino. De wijn kreeg de naam Mon Bijou, Pays d'Oc IGP, en is een project van Wijnbeurs-oenoloog Christophe Pippo, die voor zijn 10-jarig jubileum de vrije hand kreeg om een wijn naar eigen smaak en wens op de markt te brengen. In geur en smaak is Mon Bijou lekker bloemig en kruidig, met hints van laurier, venkel, anijs en sinaasappel. De 20% vermentino geeft de wijn een lekkere bite, alcoholpercentage is 13% en de zuren zijn fris en prettig. Mon Bijou dronken we bij een pompoenschotel met courgette en kerrie, en was wonderwel tegen de kerrie opgewassen. Samenvattend: een lekker soepel en makkelijk glas wijn, met precies dat beetje complexiteit om hem niet té gemakkelijk te maken. Goed bij het eten, maar ook heerlijk op het terras.

Het bijzondere aan deze wijn is natuurlijk de samenstelling. Chardonnay en sauvignon blanc blenden komt niet zo veel voor, en met vermentino erbij is het helemaal apart. Bovendien heeft een deel van de sauvignon blanc ook nog eens houtrijping gehad. In Mon Bijou gaan twee internationale druiven bovendien samen met een lokale; vermentino is vooral bekend uit de Provence.

Hokjes

De wijnjournalistiek is dol op in hokjes stoppen, labeltjes eraan hangen, dus uiteraard moeten dergelijke blends een naam krijgen. In de laatste Wine Life werd door Noële Ruitenberg de term multi–culti blends gebruikt, enige jaren geleden gebruikte Frank van der Auwera al de term duoblends. Toen vermoedde hij dat dit een trend zou worden, overgewaaid uit Australië. Inderdaad komt het in Australië al veel langer voor om druiven samen te brengen waarvan wij niet gewend zijn dat ze tegelijk in de fles zitten.

Wat vinden we er van?

Ik vroeg mij toen al af wat het ging betekenen. En nu eigenlijk nog steeds. Zelf vind ik Mon Bijou een heerlijke wijn die een plaats in het wijnrek verdient. In mijn proefvoorraad staan bovendien nog wat flessen Ella Hill van Puklavec & Friends uit Slovenië, waar ook bijzondere combinaties gemaakt worden. Ook in Hongarije zie je steeds vaker traditionele rassen gemengd met lokale, net als in Portugal. Gaan we steeds vaker dit soort combinaties zien? Is het een belangrijke ontwikkeling? Zijn we klaar met mono-cépage wijnen (wijnen van slechts één druivenras)? Zijn het hobbyprojecten van wijnmakers of speelt het in op de vraag van de consument? Wat is eigenlijk het belang van bepaalde druiven aan bepaalde plaatsen binden? (Ja ja, ik ken het antwoord: de ene druif gedijt nu eenmaal beter dan de andere op een specifieke bodem en in een specifiek microklimaat.) In het genoemde Wine Life artikel komt de schrijfster er ook niet helemaal uit, vind ik. Wel signaleert ze het feit dat er druk wordt gezocht naar bijzondere en nieuwe combinaties van druivenrassen, zeker in landen waar de wijnwetgeving dat niet al te ingewikkeld maakt.

Wat vinden jullie ervan? Is dit een goede ontwikkeling? En hoe maken wij – de wine communicators – de smaken van deze wijnen dan duidelijk aan de consument? Of, beste wijndrinkers, hoe willen jullie dat we dat doen?

Twitteradviezen bij de lamscurry

MaDiWoDo favorieten is de kop van de Allerhande deze week. En van madiwodo favorieten weten wij thuis alles. Wij hebben een map vol simpele recepten die regelmatig van stal worden gehaald, omdat we snel klaar willen zijn, omdat er bloemkool in de groentetas van Odin zit of omdat er een oude voorraad naan op moet. Ik noem zo maar wat redenen....

Eén zo'n favoriet is een supersimpel recept van lamsboutstukjes (zonder bot dus), bloemkoolroosjes, Indiase currypasta van Patak en koffieroom. Dat alles gaat een minuut of tien op vol vermogen in de magnetron (gezellig samen in een schaal), en daar eet je dan naan – Indiaas brood – bij. Rijst kan natuurlijk ook.

De uitdaging is natuurlijk om bij zo'n doordeweeks recept een leuke wijn te bedenken. Om het gerecht wat te verlevendigen, of om de dag wat op te vrolijken. Dit keer bedacht ik een Gewürztraminer, vanwege de bloemige zoete tonen daarin, en natuurlijk vanwege het feit dat iedereen altijd roept dat Gewürztraminer zo goed bij Oosters eten gaat. Nu heb je Oosters eten en Oosters eten... Ik zou Japans en Indiaas nou niet op één hoop willen gooien. Maar de scherpe curries van India, ja daar past meestal wel een Gewürztraminer bij, wordt gezegd.

Ondanks dat de Gewürztraminer al koud lag – 2009 Tramín červený van Mirkosvin Mikulov, een Tsjechische wijn geïmporteerd door Vinice Wijnen – heb ik op Twitter nog eens een visje uitgegooid. Wat zouden de verzamelde wijntweeps voor leuke suggesties doen? Zou het beter kunnen dan Gewürztraminer? Hieronder de antwoorden – de meeste van mensen die professioneel met wijn bezig zijn. Ze illustreren mooi hoeveel kanten je uitkunt met wijn én dat er meestal niet één algemeen advies te geven is, eigenlijk.

@VinidelMondo: Wat denk je van rood? Maar dan geen tanninerijke.

@ Kijkopwijn: Stevige rosé #mooiedag is misschien ook een idee? Een krachtige Tavel of iets uit de Provence, bijv. de AIX van Eric Kurver?

@Proefjewijn: probeer is een Gewurztraminer. Een ideale combinatie. Wij horen het wel.

@OdilleHemmen: Als die curry zacht/zoet is en niet te pittig zou je ook kunnen denken aan een Zinfandel.

@Mitchell_Mulder: iets spannends uit portugal! Of de montes alpha m;) die gaat overal bij haha.

@Gransjean: Ik denk dan aan grenache of shiraz, afhankelijk waar vandaan en in welke blend.

@ASchreud: dacht ook aan stevige rose!

@JeroenThijssen1: Biertje? Weihen Stephan.

@NatashaterHaar: een pino nero uit alto adige ? of een mooie costieres de nimes?

@SjoerdBoot: Poeh,lastige wijnspijs! Lam met curry. Al eens gedacht aan een stevige rosé?

@hadeja viognier of pinot noir uit de Elzas gekoeld.

@Vinissima: En n zwoele Roussillon?

@CruEsmee: Cola'tje?

@Rooieinwijn: mijn favoriet wijnmaker van het moment Uwe Kreuzer, auslese 2007, Mosel.

Stuk voor stuk boeiende suggesties, waarbij die van Jeroen Thijssen me nog het beste beviel ;-) Dat oerbier ga ik eens halen binnenkort.

Maar de wijnsuggesties mochten er ook zijn. Een koele, stevige rosé kan ik me goed voorstellen, als hij heel fruitig is. Om dezelfde reden zie ik een Grenache of Zinfandel ook wel zitten (wel gekoeld), of die viognier, of de zwoele wijn uit de Roussillon. En die Auslese van de Moezel (een Riesling neem ik aan) zou ik maar wat graag naast die Gewürztraminer hebben gezet. Maar een Pinot noir of Pinot nero? Of een Shiraz? Hmm, lastig. Daarvoor zou ik die lamscurry echt bij die wijnen moeten proeven. Er werd ook gesuggereerd om er een paar naast elkaar uit te proberen. Eigenlijk hadden we dat moeten doen, maar ja, het was wel een doordeweekse dag.

Overigens: onze Tsjechische Gewürztraminer paste prima. In de geur waren duidelijk de rozen aanwezig, in de mond was hij vol en zo goed als droog, met een tikje mineraliteit, veel tropisch fruit en een lange afdronk. Voor ons had de wijn wel nog wat meer zuren mogen hebben.

2009 Gewürztraminer (Tramín červený) van Mirkosvin Mikulov is voor € 11,25 te koop bij Vinice Wijnen.

Koken met wijn: tips van een expert

Over het koken met wijn lopen de meningen uiteen. De één zweert bij topwijn in het gerecht, om het beste resultaat te krijgen. De andere giet gewoon een restje plonk bij de kip of stoofschotel, het maakt toch niet uit... Zelf pakken wij altijd een huiswijntje van een bekende kruidenier; de geopende fles wordt in de ijskast bewaard.

Maar van Peter Klosse en Theus de Kok, van Hotel Restaurant De Echoput, leerde ik hoe het echt moet! Het is namelijk eeuwig zonde om die dure fles Chateau X Y Z in de pan te gooien en te laten verdampen. Daar betaal je toch niet al dat geld voor, om een kostbare Bordeaux of wat dan ook in te laten koken? Bij De Echoput kopen ze deze goedkope Merlot (zie foto hieronder), en gebruiken dat om de basis van een saus te maken: uitje fruiten, wijn en fond erbij en dan inkoken. Pas als de saus bijna gereed is, ja, dan mag er wel een scheutje van de goede wijn bij, voor de smaak. Maar die verdampt dan niet, die geeft alleen maar smaak. Laatst hebben we dit principe toegepast bij de kip in vin jaune (een bijzondere en kostbare wijn uit de Jura) en het resultaat was uitstekend!

Overigens is de afgebeelde Merlot weliswaar een goedkope bulkwijn, maar hij is wel met zorg uitgezocht. Klosse en zijn team hebben een hele rij goedkope wijnen uitgetest voor gebruik in sauzen. Daarna werd geproefd wat er van de wijnen aan concentraat overbleef; dat was in veel gevallen niet veel soeps, maar deze sprong eruit. Een idee dus voor hobbykoks: maak dezelfde saus eens met verschillende goedkope wijnen die je laat inkoken en bepaal wat de beste wijn is. Die schaf je dus voortaan aan als kookwijn!

Geproefd: Sonberk Cuvée 72, uit Tsjechië

Voor ons, in West-Europa, van ouds gewend aan wijn uit Frankrijk of Duitsland, lijkt het een nieuw wijnland. Toch wordt er al meer dan 1000 jaar wijn gemaakt in Moravië, de streek ten zuidoosten van Praag, deel van het huidige Tsjechië. Je treft er wijnbedrijven in hypermoderne jassen, erfgenamen van bedrijven die daar al eeuwen wijn maken. Zo’n bedrijf is Sonberk. De wijnen van Sonberk zijn al bekend uit de 13e eeuw en werden in 1522 onder andere afgeleverd in het kasteel van Praag.

Tegenwoordig winnen Sonberk’s wijnen prijzen op tal van prestigieuze concoursen, én zijn ze verkrijgbaar in Nederland. Dankzij de jonge importeurs Steven en Michael Ryan, van Vinice, en hun samenwerking met vinoloog Jan Rokyta, is een aantal van de betere Tsjechische wijnen sinds enige tijd in Nederland te bestellen.

De wijnpers heeft de wijnen inmiddels ook ontdekt. Bovendien leverde sommelier Edwin Raben voor iedere wijn een proefnotitie aan voor op de website van Vinice. Zelf ga ik binnenkort een aantal van deze wijnen proeven. Eentje heb ik er echter vast uitgelicht, op zoek naar een passende wijn bij een andijvieschotel (bitter!) met wat oriëntaalse smaakmakers als sojasaus, cassavekroepoek en gember.

Ik koos de Sonberk Cuvée 72 uit 2007, wat een goede keuze bleek! De Cuvée 72 is namelijk gemaakt van Gewürztraminer en Grüner Veltliner. Het bloemige en zoetfruitige van de Gewürztraminer, samen met de frisse zuren en de volheid van een Grüner Veltliner, dat leek me een goede combinatie bij dit eten.

In het glas ruik je schuimpjes, tikje banaan; een gerijpt aroma, aangevuld met een duidelijke mineraliteit. In de mond is de wijn vol en fris, met hoge zuren. Geur en smaak doen in eerste instantie wat aan een gerijpte Riesling denken, maar de afdronk is heel anders. Het restzoet wordt mooi gebalanceerd door de stevige zuren. Het zoete lijkt eerst ingetogen, maar zet later iets sterker door in de mond. Bij het oriëntaals getinte gerecht paste de wijn uitstekend.

Als de andere Tsjechische wijnen ook zo lekker zijn, wordt dat een mooie proefsessie binnenkort.

De Cuvée 72 van Sonberk, 2007 is voor € 13,95 te koop bij Vinice.

Foto is afkomstig van de Facebook-pagina van Sonberk.