donderdag 30 april 2009

In memoriam: Ed Starren


Zojuist werd ik gebeld door Lily Starren, de vrouw van Wijnerij-schrijver Ed Starren. Zij vertelde mij het trieste nieuws dat Ed afgelopen dinsdag op 57-jarige leeftijd volkomen onverwacht is overleden aan een hartstilstand. De zondag ervoor had Ed in het gezelschap van al zijn dierbaren nog zijn 57ste verjaardag gevierd.

Ik heb wijnliefhebber Ed exact drie jaar geleden leren kennen, in mei 2006 tijdens de eerste wijn- en foodbloggersbijeenkomst ten huize van Foodlog's Dick Veerman. Toen al schreef ik over hem dat hij 'op zoek was naar het verhaal achter een goede, vaak Franse wijn'. Zo heeft Ed de afgelopen jaren Wijnerij volgeschreven: altijd een goed verhaal achter een Franse, maar zeker ook Duitse en Oostenrijkse wijn. Alles kwam je te weten in de gedegen teksten van Ed: vinificatie, rijping, druivenrassen, proefnotities.

Samen met enkele andere bloggers was Ed, blogger sinds mei 2005, een trouw deelnemer aan Wine Blogging Wednesday. We proefden diverse supermarktwijnen en wijnen die breder verkrijgbaar waren; altijd was Ed uiterst genuanceerd en beleefd in zijn oordeel, al loog dat er vaak niet om!

Ed reisde graag naar wijngebieden: naar Duitsland, dat voor hem wel heel dichtbij lag; of naar Oostenrijk, samen met de Limburgse Vrienden van de Oostenrijkse wijn. Ook naar Frankrijk en Zwitserland reisde hij de afgelopen jaren, samen met zijn vrouw. Afgelopen maandag mailde hij me nog zijn herinneren aan een heerlijk bezoek aan de Bourgogne. Zelf noemde hij zich onlangs met een kwinkslag een echte Bourgondiër. Diezelfde humoristische inslag leerde ik vorig jaar november kennen tijdens ons gezamenlijke bezoek aan de Limburgse wijnbouwer Peter Pelzer. Daarna proefden we in huize Wijnerij een paar fraai Duitse rode wijnen. In mei zouden we samen Silvaners gaan proeven. Het mag helaas niet meer zo zijn.

Ik wens vanaf deze plaats Ed's vrouw Lily, zijn dochter, zijn kleinzoon en al zijn dierbaren veel sterkte met dit verlies.
Ed, dank voor je fantastische bijdragen op Wijnerij; de Nederlandse bloggerswereld gaat een belangrijke wijnkenner missen, en ik zeker. Vanavond zullen Nico en ik een mooi glas op je drinken!

Wijntips Beaune


Nog geen 24 uur was ik vorige week in Beaune, maar dat was genoeg om volop te genieten en een aantal leuke wijngerelateerde dingen te doen:
• Een bezoekje gebracht aan de fantastische boekhandel Athenaeum de la vigne en du vin, tegenover het beroemde Hôtel Dieu. Deze boekwinkel heeft een enorme collectie wijnboeken (wel vooral in het Frans), kookboeken, wijnhebbedingen én wijnen. Uiteraard heb ik me niet ingehouden en een paar bijzondere boeken meegenomen. Onder andere twee manga's van Kami no Shizuku, vertaald in het Frans als Les Gouttes des Dieu; daarnaast een boek over wijn in het Midden-Oosten en een over de bijzondere collectie houten drinkbekers van het Zwitserse wijnmuseum.

• De gigantische houten wijnpersen bewonderd in een grote schuur van het Musée du Vin (de rest van het museum was al dicht, helaas).

• Gewandeld in de sfeervolle straatjes, waar je zomaar ineens een kleine wijngaard kunt aantreffen. Hier werden in vroeger eeuwen de druiven verbouwd ten behoeve van de miswijn van een van de vele kloosters in het stadje.

• Het Hôtel Dieu bezocht, het beroemde middeleeuwse ziekenhuis, waar in november ook de beroemde wijnveilingen van het Hospices de Beaune plaatsvinden.

• Gezeten op een terrasje, in het zonnetje, op de Place Carnot, met een glaasje crémant de Bourgogne uiteraard. Nog weinig toeristen en uitzicht op een bijzondere winkel in wijnbenodigdheden, het Comptoir Viticole.

• Heerlijk gegeten in La Cave du Paradoxe. Het diner bestond uit jambon persillé vooraf, oeuf en murette als hoofdgerecht en uiteraard kaas toe. Bij de eieren in stevige bruine saus dronken we een simpele Auxey Duresses 2007 van Christophe Buisson; dit is een minder bekende appellation van de Bourgogne, maar heerlijk bij dit typische streekgerecht. Het kaasplankje bevatte een Comté, een plaatselijke chèvre en een kaasje dat Brillat Savarin heette. Als extraatje kregen we nog een stukje Délice de Pommard met mosterdzaad. Om een moord voor te doen!! Helaas was de bekende fromager Hess op de Place Carnot de volgende dag dicht, anders hadden we het een en ander mee naar huis genomen.

• En tot slot, de volgende ochtend, vlak voor het Concours de Féminalise: een fles mooie wijn gekocht, in de hypermarché notabene.

woensdag 29 april 2009

100ste lid voor Vrouwen in de wijn

Het gaat goed met Vrouwen in de wijn! Dit weekend mochten we het 100ste lid verwelkomen: Birthe van Meegeren, wijnspecialist bij Gall&Gall! En kort daarna meldde zich alweer het 101ste lid, Saskia Norg-Bak, ook werkzaam bij Gall&Gall.
Inmiddels is er al heel wat genetwerkt, zijn er proeverijen aangekondigd, contacten gelegd enz...
Binnenkort hoop ik een activiteit te organiseren, uiteraard volgt daarvan hier ook een aankondiging.

Voor aanmeldingen ben je via LinkedIn van harte welkom – als je tenminste vrouw bent en sterke banden met de wijnwereld in Nederland of België hebt. Vrouwen in de wijn wil een platform bieden waar vrouwen die in de wijnwereld werken elkaar kunnen ontmoeten, kennis en ervaringen kunnen delen en natuurlijk van wijn kunnen genieten.

dinsdag 28 april 2009

Geproefd: Pinot B Brut 2005, Weingut Wilhelmshof


Sekt schijnt aan een opmars begonnen te zijn in Duitsland, zowel bij de makers als bij de drinkers. Eind vorig jaar testte het Gault Millau Magazine in Duitsland 60 kwaliteits-sekts, en trof er opmerkelijk goede flessen onder. Vooral sekt van Riesling scoorde hoge ogen, terwijl sekt van de Pinotsoorten minder goede resultaten zou leveren. Uiteraard zijn ook hier weer uitzonderingen: één van de favoriete sekts van een aan de test deelnemende Duitse wijnjournalist, Niko Rechenberg, is de Pinot B van Weingut Wilhelmshof. Hetzelfde Weingut waar ik onlangs de Blanc de Noir van proefde.

Recent kwam ook deze Pinot B 2005 op mijn pad, een cuvée van Pinot Noir en Pinot Blanc, die zes maanden op barriques heeft gerijpt. Ik opende hem afgelopen zaterdag. In het glas was de wijn donkergeel met een rose gloed, met een zeer krachtige mousse die een stevig schuimkransje vormde. De geur was erg fris en fruitig, met een lichte hint van gist, wat toast en zoet tropisch fruit, bijna vanille. In de mond bleek het een aparte, mild droge wijn; ik proefde wat appel, maar kreeg ook de indruk van kinine (tonic), wat een heel speciaal, maar aangenaam effect gaf. Wat mij betreft is de Pinot B een uiterst karaktervolle wijn, elegant en stijlvol, maar net als de Blanc de Noir zonder doordrinkfactor. Ik mis toch nog steeds wat zon in deze Duitse mousserende wijnen, iets wat ik zo ben gaan waarderen in cava.

Voor geïnteresseerden in sekt: in oktober 2008 is een fraai boekwerk uitgekomen van Wolfgang Junglas en Rudolf Knoll, Das grosse Buch vom Sekt.

Pinot B van Weingut Wilhelmshof is verkrijgbaar via Wijnhandel Van Huystee in Laren. De prijs ligt rond de 20 euro.

zondag 26 april 2009

Een rondje Hongarije


Veertien producenten met ieder zeker zeven wijnen: het was weer lastig kiezen in Amsterdam vorige week dinsdag. Het duurde dan ook even voordat ik mijn draai een beetje gevonden had op de proeverij van Hongaarse wijnen die Mercury International had georganiseerd. 20 april mocht de vakpers en de handel naar het Hotel des Indes in Den Haag komen, 21 april was de consument welkom bij Tastevin Dehue in Amsterdam.

De afgelopen dagen heb ik geprobeerd een rode draad te vinden in de proeverij, om er een verslag van te maken. Maar dat blijkt knap lastig. Want ik proefde goede wijnen van zowel inheemse als internationale druivenrassen; uitstekend rood en uitstekend wit; prima cuvée's en goede monocépage wijnen (van één druivenras). Het onderstaand is dan ook slechts een impressie, al proevend van wijn naar wijn en van producent naar producent.

Laat ik met wat Furmint beginnen: ik kende de druif alleen uit de assemblage met hárslevelü zoals die gebruikt wordt in de zoete Tokaj Aszú. Er blijken echter ook uitstekende droge witte wijnen van gemaakt te worden, met veel aroma en mooie zuren. Bijvoorbeeld de Furmint Löcse Dülö 2007 van Béres Winery, op eiken gerijpt, met ingetogen zuren en zeer aromatisch. Of voor mij de absolute topper van de middag, Kerkaborum 2007, een samenwerkingsproduct van Heimann en Bussay: veel exotisch fruit in de neus, een frisse en volle dronk; veel aan te ruiken en te genieten!

Dan zijn er de Olaszrizlings - waarom die soms zo'n slechte naam hebben, is mij een raadsel! Neem die van 2007 van Figula bijvoorbeeld: gevinifieerd en gerijpt in oude eiken vaten, van druiven die al deels aangetast waren door edele rotting. Enorm mineraal in de neus en veel citrus in de mond; heeft wat zuurstof nodig om los te komen. Of die van Dr. Bussay, nog zo'n topper: heerlijk kruidig en fris.

Olaszrisling en Furmint kwamen onder andere weer samen in de Ranolder Féher Cuvée van Jásdi, een producent gevestigd aan de noordkant van het Balatonmeer. Ook de andere wijnen van Jásdi Pince (pince = kelder) waren zeer de moeite waard, bijvoorbeeld de Szürkebarát 2006 (Pinot Gris), kruidig en met een aangenaam bittertje. Voor de rijping is Hongaars nieuw eiken gebruikt.

Een laatste witte topper proefde ik bij Zoltan Heimann: een totaal onverwachte, maar uitstekende Viognier 2007. Opgevoed deels op roestvrijstaal, deels op barriques. Een Viognier herkennen kan nog wel eens lastig zijn, maar in deze waren nu eens overduidelijk de aroma's van witte perziken te herkennen die zo karakteristiek schijnen te zijn. Samen met wat vleugjes laurier leverde dat een zeer aromatische en interessante wijn op.

Rood proefde ik door tijdgebrek voornamelijk bij Joszéf Bock: Portugieser 2008, Cabernet Franc 2007, Bock Cuvée 2003 en Merlot Manifico. En dat was helemaal geen straf, integendeel. Joszéf Bock is een beminnelijk man, die graag over zijn wijnen vertelt. Vooral de Cabernet Franc, gerijpt in grote houten voeders, vond ik prachtig: fruitig, bessig, echt zoals ik een Cabernet Franc ken. Bock is dan ook één van de topwijnmakers van Hongarije van dit moment. De streek Villány, in het zuiden van Hongarije, waar Bock zijn wijngaarden en kelder heeft, geldt als een van de beste terroirs voor rode wijnen in het land.

Gelukkig wordt veel van dit moois al geïmporteerd in Nederland: Béres tref je bijvoorbeeld bij Miranda Beems Wine Import, Heimann bij Il diVino Wijnen, Jásdi Pince bij Wijnkooperij Koopmanschap in Veldhoven en Figula en Bock bij Grapes Unlimited. De meeste importeurs zijn te vinden via de database van Wijninfo.nl.

vrijdag 24 april 2009

Verslag Concours des Féminalise


Helaas, het is al weer voorbij, één van de leukste wijnevents waar ik tot nu toe aan deelgenomen heb. Samen met Martine, het schoonzusje van Catherine, mijn Luikse kennis met een wijndomein in de Beaujolais, nam ik gisteren in Beaune deel aan Féminalise, een wijnconcours met alleen vrouwelijke proevers. Het concours werd dit jaar voor het derde jaar gehouden. In 2007 namen slechts 170 proefsters deel, in 2009 waren dat er al 350. Met zijn 350-en proefden we gisteren 2350 flessen, waarvan ik er zelf 20 voor mijn rekening heb genomen. Het concours werd geopend door actrice Macha Meril; de deelneemsters waren afkomstig zowel uit de wijnsector als daarbuiten.

Hoe gaat het in zijn werk, zo'n concours? Vooraf had ik opgegeven voor welke wijnen ik 'gekwalificeerd' was. Ik had onder andere de Loire en de Elzas opgegeven, en bovendien voor alleen wit gekozen - vooral omdat me dat vaak minder vermoeit met proeven.

Eenmaal in Beaune, in de grote hal van het Palais de Congrès, moest een ieder plaats nemen in de juiste rij aan de juiste tafel. Op mijn plaats lag een envelop met mijn naam en daarin een lijst met de door mij te proeven wijnen. Alleen de herkomst, het druivenras, eventuele cru en het jaartal werden genoemd, niet de producent. Aangenaam verrast constateerde ik dat ik Elzasser wijnen mocht proeven: Pinot Blanc, Pinot Gris, Riesling en Gewurztraminer. De meeste droog, een paar moelleux of demi-sec.

Naast mij zat een wijnliefhebster uit Beaune, vrouw van de aanwezige politieagent; aan de andere kant kreeg ik gezelschap van een praatgrage dame met een eigen chambre d'hôte die ook wijn verkocht en wandelingen in de omgeving organiseerde. Martine zat helemaal aan de andere kant van de hal; zij proefde rode wijnen uit de Beaujolais. Opvallend was het grote aantal twintigers: dat scheen dit jaar veel hoger te liggen dan de eerdere jaren. Misschien dat de aanwezige Miss France van enige jaren terug daar nog invloed op had.....

Iedere wijn die ik voorgezet kreeg, werd ook door 2 tot 3 andere vrouwen geproefd, aan tafels die ver van de mijne verwijderd waren. Mijn buurvrouwen hadden telkens andere wijnen dan ik, zodat we elkaar niet konden beïnvloeden in ons oordeel. De 20 wijnen werden de een na de ander geserveerd door sommeliers; helaas was het niet mogelijk wijnen onderling te vergelijken noch om wijnen terug te proeven. De flessen waren genummerd en gehuld in gekleurde manchetten; gele manchetten waren voor mij, rode voor mijn buurvrouw links en blauwe voor mijn buurvrouw rechts.

Aan de geproefde wijn moesten we punten geven voor kleur, geur en smaak. Aan 'oeil' mocht maximaal 4 punten toegekend worden, aan 'nez' maximaal 6 en aan 'bouche' maximaal 10. De maximale totaalscore voor een wijn bedroeg dus 20 punten. Als het gemiddelde dat door drie tot vier proefsters aan een wijn is toegekend 13 -13.99 punten is, verdient de wijn een bronzen medaille. Bij 14 mag er zilver op de fles en bij 15 of hoger krijgt de fles een gouden stickertje (en medaille natuurlijk).

En daar gingen we: de eerste wijn, een Pinot Blanc uit 2008, was knap lastig. Hoe ken je nu punten toe, in hemelsnaam? Aan de kleur en de helderheid van de wijn was niets afwijkends te zien, dus vooruit, de maximale aantal punten (4). De neus was niet verkeerd, maar toch niet helemaal Pinot Blanc, naar mijn idee - ook 4 punten dan maar (max. 6). De smaak was iets te 'overdadig' - opnieuw niet zo 'Pinot Blanc' - 6 punten dan maar (max. 10). En zo had deze eerste wijn van mij al een Zilveren Medaille te pakken. Tsjee, dat gaat snel......

Uiteindelijk heb ik slechts twee wijnen minder dan 13 punten gegeven en deelde ik, achteraf gezien, wel erg veel gouden plakken uit (meer dan 15 punten). Toch heb ik geen echte toppers geproefd, op de Gewurztraminer Grand Cru Goldert Moelleux uit 2005 na, en een mooie Pinot Gris uit 2005. Het doet me beseffen dat wijnconcoursen aardig zijn, zeker leerzaam voor de proevers, maar helaas toch weinig zeggen over de uiteindelijke kwaliteit van de wijnen. Want wie waren wij nou helemaal, die 350 vrouwen met een meer of minder gedegen wijnachtergrond? Niet de gemiddelde wijndrinker, dat niet, maar ook niet de wijnautoriteiten met de waarheid in pacht - zo die overigens al bestaan!

Waarschijnlijk is de reden voor zo'n concours niet meer of niet minder dat aangegeven werd op een stencil dat we bij aankomst donderdag kregen. 'Dit concours maakt het mogelijk de [geproefde] wijnen op de nationale en internationale markt te positioneren; het geeft een toegevoegde waarde aan de wijnen en maakt het makkelijk referentiekaders aan te geven bij de distributie'. Ja, dat denk ik wel; aangezien zowel in Frankrijk als in Duitsland, de VS en Nederland tussen de 70 en de 80% van de vrouwen wijn koopt en bovendien steeds meer vrouwen een bestaan in de wijnwereld vindt, kan een stickertje met 'Winnaar van een Concours met Vrouwelijke Proevers' natuurlijk best wat uitmaken.

Hoe het ook zij: ik heb zeer geconcentreerd geproefd en de kans gekregen vier Pinot Blancs, vier Pinot Gris', vijf Rieslings en zeven Gewurztraminers te proeven. Ik kreeg een goed beeld van de overeenkomsten en verschillen in de wijnen en heb de Elzas weer helemaal op mijn netvlies. Daarvoor alleen al was de reis de moeite waard. Tel daar nog eens bij op de geweldige ervaring deel te nemen aan zo'n evenement, het korte maar uiterst sfeervolle verblijf in Beaune (waarover later meer) en het goede gezelschap onderweg en je begrijpt: ik heb twee fraaie dagen gehad!

De uitslag van het concours wordt me toegezonden. Artikelen zullen verschijnen in Marie Claire en Marie France, begin juni. Ik hou jullie op de hoogte.

Meer foto's van Beaune en Féminalise op Picasa.

woensdag 22 april 2009

Hongaarse toppers

Twitteren doe ik niet, te vluchtig. Maar soms is het handig om even iets kwijt te kunnen. Zoals dat ik gisteren opnieuw fantastische Hongaarse wijnen heb geproefd. Op een proeverij bij Tastevin Dehue in Amsterdam, georganiseerd door Krisztina Galambos van Mercury International.

Top vijf van geproefde producten: Bock, Heimann, Dr. Bussay, Pannonhalma en Figula. Gelukkig allemaal met Nederlandse importeurs.

Grootste verrassing: Kerkaborum 2007 Reserve, 100% Furmint, samenwerking tussen Zoltan Heimann en Dr. Bussay. Geweldige wijn, maar nog niet in Nederland. Dat kan bijna niet lang meer duren, schat ik zo.

Leuke eerste kennismaking: Jasdi, een kelder rond 1850 in het bezit van bisschop Janos Ranolder, maar nu door voormalig topdiplomaat István Jasdi in ere hersteld. Ook met Nederlandse importeur.

Binnenkort volgen natuurlijk diverse verslagen, nu eerst naar Beaune en Féminalise.

Vlnr Een paar Hongaarse 'toppers': Jószef Bock, Krisztina Galambos, Zoltan Heimann