Een trapje in de Paulusabdij

Hoe hou je een verhaal vast dat je gehoord hebt? Door het verder te vertellen. Alleen, als ik verder vertel wat ik vanmiddag verteld kreeg, mist de ambiance, de context. Toch geef ik het verhaal maar door, wie weet geniet iemand er net zo van als ik.
Stel je voor: een oud pand in de Utrechtse binnenstad. Het Gerechtsgebouw, hoek Lange Nieuwstraat - Hamburgerstraat. Een rondleiding onder leiding van bouwhistoricus Hein Hundertmark en directeur van Het Utrechts Archief Saskia van Dockum. We zijn op zoek naar de sporen van de middeleeuwse Paulusabdij. We, dat zijn zo’n 25 leden van de Vereniging Oud-Utrecht.
De bouwhistoricus leidt in, leidt rond en vertelt van de refter, de schouwen, het toegangsgebouw, de dertiende-eeuwse gladde voegen aan een buitenmuur die met een penseeltje wit werden geverfd. Uiteindelijk gaat hij ons voor naar de kelder, waar Christkindl Glühwein ons wacht. Inmiddels voel ik me al zo buiten het dagelijkse leven dat ik de monniken van de abdij bijna langs zie lopen.

En dan zien we dé vondst: een onverwachts poortje, met een zestiende-eeuwse plavuizenvloer. Daaronder ligt ook nog de vijftiende-eeuwse vloer. En er is een trapje. Het leidt nu naar nergens, maar vroeger bood het de inwoners van de abdij de mogelijkheid ongezien onder het poortgebouw door van het ene deel van de abdij in het andere te komen. De treden zijn op een vreemde manier afgesleten. Geen voeten, daarvoor is het te regelmatig. De bouwhistoricus houdt het op vaten: vaten wijn, voor de mis, voor de maaltijd, voor het gerief van de monniken. En ik zie ze ineens voor me, de rollende vaten. De voerman en de keldermeester instrueren samen de kelderknecht hoe ze het vat het beste en het veiligst beneden in de kelder kunnen krijgen. Geschreeuw, (bijna) gevloek. De keldermeester houdt het vat angstvallig in de gaten. Een kostbare lading, helemaal van voorbij Keulen over de Rijn, via Vreeswijk en de Vaert naar de stad gebracht. Aan de Oudegracht gelost met de kraan, met een slee van het wed aan de Ganzenmarkt naar het ommuurde terrein van de abdij gebracht. Om over enkele weken door de monniken bij de maaltijd genuttigd te worden. Misschien wel een speciale kerstwijn, om het Christuskind te verwelkomen….

14 december 2005, 16.15 uur: even een flits van wat zeker vijf eeuwen geleden plaats gevonden zou kunnen hebben.